Ar-Ge ve tasarıma hangi destekler var?
Ar-Ge ve tasarıma yatırım yapan firmalara pek çok yönden destek var. Gelin bunları yakından inceleyelim...
Araştırma geliştirme (Ar-Ge) faaliyetleri yürüterek büyüyen firmalar, bu faaliyetler sayesinde ortaya çıkacak verimlilik artışı ile geleceklerini şimdiden garanti altına alıyor.
Gelişmiş teknikler ile mal ve hizmet üretmek gerek ulusal gerekse uluslararası rekabette başarılı olmanın en önemli aracı. Bu yüzden, devlet de Ar-Ge’ye yatırım yapan firmaları pek çok yönden desteklemeye devam ediyor.
İlk olarak, 16.10.2021 tarihli ve 4625 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile Ar-Ge veya tasarım merkezleri ile teknoloji geliştirme bölgelerinde çalışan personelin, gelir vergisi stopajı teşvikine konu edilen toplam çalışma sürelerine uygulanmak üzere söz konusu bölge ve merkezler dışında geçirdikleri süreler bakımından yüzde 20 olarak belirlenen oranın, 31.12.2022 tarihine kadar yüzde 50 olarak uygulanmasına karar verilmişti.
Sonrasında, 27.05.2022 tarihli ve 31848 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 5746 Sayılı Araştırma, Geliştirme ve Tasarım Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanun Genel Tebliği (Seri No: 9) ile ar-ge alanında uygulanan teşviklere ilişkin son dönemde yapılan değişikliklerin uygulamasına ilişkin usul ve esaslar açıklandı.
KİM TEŞVİK KAPSAMINDA?
Söz konusu tebliğde yer alan düzenlemelere göre:
- Ar-Ge, tasarım veya destek personelinin, çalışma süresinin tamamını merkez veya bölge içinde çalışarak geçirmiş olması durumunda, bu personele ödenen ücretin tamamı teşvik kapsamında değerlendirilecek.
- Bu personelin merkez veya bölge içi çalışması nedeniyle, çalışma süresinin tamamını merkez veya bölge dışında geçirmiş olan diğer bir Ar-Ge, tasarım veya destek personeline ödenen ücretin tamamı teşvike konu edilebilecek.
- Yüzde 50 oranının geçerli olduğu dönemde (31.12.2022 tarihine kadar), Ar-Ge, tasarım veya destek personelinin, çalışma süresinin yarısını merkez veya bölge içinde, yarısını merkez veya bölge dışında çalışarak geçirmiş olması durumunda, bu personele ödenen ücretin tamamı teşvik kapsamında değerlendirilecek.
- Tam zamanlı olarak merkezde çalışan bir personelin, hak kazanılmış hafta tatili veya hafta sonları çalışılmayan işletmelerde hafta sonları ile 2429 sayılı Kanunda belirtilen tatil günlerinde çalışmaması ve yıllık ücretli iznini kullanması durumunda bu sürelere isabet eden ücretler de teşvik kapsamında.
- Ar-Ge, tasarım ve destek personelinin her birinin çalışma süresinin yarısını merkezde veya bölgede geçirmesi veya toplam personelin yarısının çalışma süresinin tamamını merkezde veya bölgede geçirmesi durumlarında, tüm personele ödenen ücretler teşvik kapsamında değerlendirilecek.
- Ar-Ge, tasarım ve destek personelinin toplam çalışma süresinin yarısından daha az bir oranda merkezde veya bölgede çalıştığı veya toplam Ar-Ge, tasarım ve destek personelinin yarısından azının çalışma süresinin tamamını merkezde veya bölgede çalışarak geçirdiği durumlarda, merkezde veya bölgede çalışılan süre dikkate alınmak suretiyle, merkez veya bölge dışında çalışılan sürelerden ücretine teşvik uygulanacak personel işverence belirlenecek.
- Ar-Ge, tasarım ve destek personelinin tamamının merkez veya bölge dışında çalışması ve merkez veya bölgede çalışan personel bulunmaması durumunda hiçbir personel teşvik kapsamında değerlendirilmeyecek.
Yüzde 50’lik süre hesabı
Tebliğde yer alan bir diğer önemli düzenleme, merkez ve bölge dışında çalışılan yüzde 50’lik sürenin hesaplanması. Bu bakımdan “merkezde veya bölgede geçirilen süre” olarak kabul edilecek süreler şu şekilde:
- Ar-Ge veya tasarım merkezleri ile bölge alanı dışında gerçekleştirilmesi uygun bulunan zorunlu faaliyetlere ilişkin süreler,
- Ar-Ge ve tasarım merkezleri ile bölgede yer alan işletmelerde çalışan Ar-Ge veya tasarım personelinin yüksek lisans yapanlar için bir buçuk yılı, doktora yapanlar için iki yılı geçmemek üzere merkez veya bölge dışında geçirdiği süreler (aylık ders saati kadar),
- Ar-Ge veya tasarım merkezlerinde çalışan doktora mezunu personel tarafından, üniversitelerde Ar-Ge ve yenilik alanında haftalık 8 saati aşmamak kaydıyla ders verilmesi suretiyle geçirilen süreler,
- Ar-Ge veya tasarım merkezlerinde çalışan Ar-Ge ve tasarım personeli tarafından, teknoloji geliştirme bölgelerinde bulunan girişimcilere haftalık 8 saati aşmamak kaydıyla mentorluk yapılması suretiyle geçirilen süreler.
