Gün geçmiyor ki boşandığı kocası tarafından ‘güpegündüz’, ‘sokak ortasında’ öldürülen bir kadın haberine daha rastlamayalım. Ve bu cinayetin arkasında katile karşı alınmış bir uzaklaştırma kararı olmasın.
Tek tırnak içine aldığım ifadeler genellikle medyada bu tür haberler yapılırken altı çizilen unsurlar. Çünkü bir cinayetin gün ışığında işlenmesi şaşırtıcı, sokak ortasında olması iki kere şaşırtıcı. Halbuki bu aynı zamanda katilin ne kadar kararlı olduğunu, hiçbir şeyden korkusu olmadığını gösteriyor. Büyük olasılıkla korkmadıkları arasında ağır bir ceza alma ihtimali de var, çünkü hala geçerliliğini koruyan “başka erkeklerle görüştüğünü öğrendim” gibi bahanelere sığınabileceğini biliyor.
Üçüncü unsur olan ‘uzaklaştırma kararına’ gelince, bu da ‘kurbanın’ başına geleceği önceden bildiğini, hayatını korumak için mücadele ettiğini, resmi mercilere şikâyette bulunduğunu, yani cinayetin göz göre göre geldiğini gösteriyor. Ve anlaşıldığı kararıyla uzaklaştırma kararı - o da bir ihtimal - katilin öldürmeyi kafasında koyduğu kadının evine gelmesine engel oluyor, bu engeli de sokakta pusu kurarak aşıyorlar. En son Urfa Siverek’te uyuşturucu ticaretinden yattığı cezaevinden çıkarak üç çocuğunun annesi Esma Kalenderli’yi öldüren Murat Utuş’un yaptığı gibi.
Esma Kalenderli ile Murat Utuş bir yıl önce anlaşmalı olarak boşanmışlar. Fakat bir ay önce cezaevinden çıkan Utuş yeniden bir araya gelmek istemiş. Fakat Esma Kalenderli istememiş, iddiasına göre, o da çok sinirlenmiş. “Seni de aileni de öldürürüm dedim” diye de anlatıyor.
Esma Kalenderli’nin bu durumda yaptığı, Murat Utuş’tan korunmak için tedbir ve elektronik kelepçe talep etmek oluyor. 20 Temmuz 2023 tarihli kararda talebin “kısmen kabul edildiği”, Murat Utuş’un “Şiddet mağduruna 90 gün süreyle yaklaşmamasına, ona yönelik şiddet tehdidi, hakaret, aşağılama içeren söz ve davranışlarda bulunmamasına, onu iletişim araçlarıyla rahatsız etmemesine” hükmedildiği, elektronik kelepçe isteğinin ise reddedildiği belirtiliyor.
Sonuç; 6 Ağustos günü Murat Utuş markete gitmek üzere evden çıkan Esma Kalenderli’yi tabancayla vurup öldürüyor. Genç kadının ismi tam da 15 gün önce yakınlarına söylediği gibi “eski kocası tarafından öldürülen kadınlar listesine” yazılıyor.
Elektronik kelepçe ne için?
25 Ocak 2021’de İçişleri Bakanlığı bünyesinde faaliyete geçen bir elektronik izleme merkezi var. Amacı “şiddet uygulayanın mağdura yaklaşmaması yönünde 7/24 kesintisiz olarak takibin yapılabilmesi”. Aile mahkemesi tarafından elektronik kelepçe takılmasına karar verilen kişi korunan kişiye yaklaşırsa merkeze GPS üzerinden sinyal düşüyor. İzleme personeli eş zamanlı olarak iki tarafı da arıyor, duruma müdahale ediliyor, yükümlü hemen uzaklaşması yönünde uyarılıyor, mağduru korumak üzere ekip gönderiliyor. 2023 yılı başında çıkan haberler, takibi yapılan 2500 kadar vakada hiç şiddet olayı yaşanmadığı yönünde.
Hal böyleyken neden mesela Esma Kalenderli’nin talebi kabul görmedi? Yaşanan yüzlerce vakadan “Bak bu kadına yaklaşırsan seni hapse atarım” tehdidinin pek işe yaramadığını, zaten hapisten korkanın insan öldürmeyeceğini, bir kadın “Bu adam beni öldürecek, beni koruyun” diyorsa onu ciddiye almak gerektiğini öğrenmemiş miydik?
