Dünyadan alacaklı müdanasız şövalye

“Türkiye sinemasının ilk konulu uzun metraj filmidir. (…) Manaki Kardeşler, babasının kendisini sevdiği gence vermemesi üzerine kendini bir erguvan ağacına asarak intihar eden bir genç kızın hikâyesini anlatan ‘Erguvani İstimbot’ adlı filmi çekmişler. Film ne yazık ki Fuat Uzkınay’ın sebebiyet verdiği bir elektrik kontağından çıkan yangında yanmış ve bugüne hiçbir izi kalmamış. Uzkınay’ın filmi kıskançlıktan yaktığı da rivayet olunur. Sessiz sinema oyunlarında popüler bir film adı olan ‘Erguvani İstimbot’, filmi gören ne bir kimse ne de bir belge kalmadığı için hep şüpheyle ve böyle bir film olmadığı iddialarıyla karşılaşır”. 

Cüneyt Cebenoyan, Altyazı dergisinin 150. yıl özel sayısında “Erguvani İstimbot”u bu cümlelerle anlatmıştı. Sessiz sinema oyunlarının başköşesine kurulan, tahmini zor hayali film. İki, Cüneyt Cebenoyan’ın 2014 2016 yılları arasında Açık Radyo’da yayınlanan, konuklarıyla onların seçtiği bir filmi masaya yatırıp enine boyuna incelediği sohbet programının adı. Üç, doğum günü olan 16 Eylül’den itibaren kapağında Cüneyt’in Tayfun Pirselimoğlu’nun sözünü ettiği “en çok ona yakışan o hem acılı hem de alaylı tebessümü”yle raflarda yerini alacak kitabının adı.  

Cüneyt Cebenoyan adı, iç acıtacak şekilde bu ülkede yaşanabilecek bütün felaketlerle yan yana anılır hep. Mecburen yine: Ablası Yasemin Cebenoyan’ı 1994’te bombalı saldırıda, oğlunu, annesini, babasını 1999 depreminde kaybetmişti, biz de onu 2019 yılında trafik kazasında kaybettik. Bütün bunlar bir yana Cüneyt Cebenoyan son derece engin bir birikime, parlak bir kaleme, keskin bir mizah duygusuna sahip, müstesna bir yazardı. Dik bir duruşla hayata bağlı, çok sevilen bir insandı. Kitabın önsözünü yazan Pirselimoğlu’ndan alıntı yapmak isterim gene: “Ruhunu ve bedenini acımasızca hırpalayan bu hayatta hep haksızlığa uğrayan ama mücadelesinden asla vazgeçmeyen, bu dünyadan en çok alacağı olan müdanasız bir şövalye” idi. Doğum gününün kendisinin de zamanında heveslendiği bir kitapla kutlanması şahane bir şey bu yüzden.  

Kitap Doğan Kitap etiketiyle yayımlanıyor, editörleri Cüneyt Cebenoyan’ın kızı Elif Cebenoyan ile kitap fikrini ilk ortaya atan Sıla Tanilli. 75 programı imece usulü, Cebenoyan’ın arkadaşlarının desteğiyle deşifre edip 650 sayfalık bir kitaba sığacak şekilde kısaltıp redakte etmişler, sonuna titiz bir dizin, bir de yayınları dinlemek isteyenler için linkleri koymuşlar.  

Gazetecilerle, yazarlarla, yönetmenlerle, oyuncularla esprili ve keyifli sohbetler içeren, sinema hakkında altın değerinde bilgiler veren “Erguvani İstimbot”, Cüneyt Cebenoyan’ın tebessümünün her sayfasına eşlik ettiği bu yeni seferinde yolcularını bekliyor. Telif geliri, Bütün Çocuklar Bizim Derneği tarafından düzenlenen Cüneyt Cebenoyan Çocuk ve Sinema Buluşmaları için fon olarak kullanılacak.  

Ayvalık’ta anılacak 

Seyir Derneği’nin düzenlediği Ayvalık Uluslararası Film Festivali 14 Eylül’de başlıyor. Cüneyt Cebenoyan, 18 Eylül Pazartesi saat 14.00’te Küçük Han’da Çiğdem Öztürk ve Yeşim Burul’un katılacağı bir söyleşiyle anılacak. Öztürk ve Burul’un Erguvani İstimbot’un rotasını izleyerek dünyayı anlamak için radyodan ve sinemadan ne umabileceklerini konuşacağı” günün akşamında saat 20.30’da Cebenoyan anısına Robert Rossen’in yönettiği Bilardocu/The Hustler’ Eski Köylü Pazarı’nda ücretsiz olarak gösterilecek.