Bir zamanlar dillere dolanan ‘Tut şunun ucunu döşeyelim abi’ reklamı vardı. Hani Vedat Sakman’ın ‘Tut şunun ucunu götürelim abi’ şarkısından uyarlama… Şarkıyı dinlemeyen olsa da reklamı bilmeyen yoktur. Elinden boruları uçuran şaşkın bakışlı bir çocuk çırak ve ona akıl veren ustalar… Şimdi bu da nereden çıktı diyeceksiniz. Boru döşemeciliğine ya da reklamcılığa başlamadık. Parçanın ‘başarma isteği’ çağrıştıran ismi, ‘Öz Hakiki Karakol’u eleştiri kantarında tartarken iyi bir denge olma babında geliverdi aklımıza.
Yönetmen İbrahim Güler’in ve oyunculardan bazılarının katılımıyla gerçekleşen basın gösteriminde izlediğim ‘Öz Hakiki Karakol’, İstanbul’un işgalden kurtulmasına kısa bir süre kala, vatandaşı dolandırmaya soyunan Eyüplü Halit ile Arap Abdullah’ın efsaneleşmiş uyanıklığından esinlenilerek yaratılan bir komedi. O devirde, fırsat bu fırsat, diyerek bir ev kiralayan ve orayı karakola çeviren Eyüplü Halit’le arkadaşı, gözlerine kestirdikleri zengin Rumları ‘ihbarcı’ olmakla suçlayıp uyduruk nezarethaneye atar, korkuturlarmış. Sonra da rüşvet karşılığı serbest bırakırlarmış.
Sülün Osman’a da fikir babalığı yapan Eyüplünün bu hikâyesinden yola çıkılarak, İbrahim Güler ve Erdal Bektaş’ın senaryosuyla beyazperdeye taşınan ‘Öz Hakiki Karakol’ ise beş arkadaşın ve ‘Eşeği suya götürüp susuz getiren’ sucu Kuzey Baba’nın macerası. Çıbanın başı, ekibin ‘beyinsiz beyni’ Hasan… Gözleri ottan kayık, hayatı hepten yayık Niyazi… Koyunun olmadığı yerde Abdurrahman Çelebi sayılan Yakışıklı… Cepten para araklayan gariban Cenker… Ekibin teknik elemanı Kenan… Öykü, hapisten çıkan proje dehası Hasan ile başlar; Çakıllı Beldesi’nde açılan ve çekimler esnasında da gerçek sanılan karakolla gelişir. Hem de ne gelişme… ‘Ava giden avlanır’ misali, soyguna giden beşlimiz, üstlerindeki üniformanın etkisiyle değişiverir ve hırsız-uğursuz avcısına dönüşür. Bu dönüşüm de, komedinin ana kaynağı olur.
Öyküyü ve ilham perisini özetledikten sonra gelelim ‘Öz Hakiki Karakol’un eleştiri safhasına… Filmin bıraktığı izlenim; başlangıçta sözünü ettiğimiz ‘Tut şunun ucunu götürelim’ parçasındaki gibi… Amaç, biraz eleştiri çokça komedi ortaya koymak. Komedi yapmak zor iş! Bunun için işin ucundan tutulmuş ama döşemesi tamamlanamamış. Cengiz Bozkurt ve Serken Genç, ‘Gel şunu sıyıralım abi’ diyor… Geri kalanı ‘Ahlaya vahlaya kemale ermeye’ çalışıyor. İnsanımızın sorgusuz sualsiz, başına geçen gücü kabullendiğini gösteren; uyuşturucu satıcılarını yakalamadaki açıkları eleştiren yapımda devletin kendi içindeki başıboşluk da, gecekondu karakola yollanan stajyer polislerle espri malzemesi yapılmış. ‘Olmaz böyle şey’ dememek lazım. Bir tarihte Ferhan Şensoy ve Ortaoyuncular, Beyoğlu sokaklarında Nazi üniformasıyla gezip insanların üstünü aramış, kimlik sorgulaması yapmamış mı? Yapmış.
Kişilikleri, tüm boyutlarıyla oluşturan ve bu noktada tutarlılığı sağlayan ‘Öz Hakiki Karakol’un zayıflığı, öykülemesi! Yakın plan çekimlerle seyirci dikkatini oyunculara yönlendirmeye çalışan ve böylece geniş açıdan sorgulamayı engellemeyi amaçlayan yapımda, kurgudan dolayı sahne sürekliliğinin sağlanamaması da komedinin aksamasına sebep. ‘Babana bile güvenme’ nasihatinin kaynağı Kuzey Baba, iyi işlenememiş bir karakter olarak kurgunun sırıtan yaması. Yapımda en çok alkışı hak eden ayrıntı ise ‘Sorgu odası’!
‘Öz Hakiki Karakol’un taşıyıcıları; ‘Herkesin içinde bir polis olduğunu’ başarıyla ispatlayan Cengiz Bozkurt ve doğallığıyla dikkat çeken Serkan Genç! Dizilerdeki mimikleriyle özdeşleşen Bozkurt’u üniforma içinde görünce, ister istemez ‘Parmaklıklar Ardında’ dizisini hatırladım. Bizdeki oyuncuların en büyük hatası, dış görünümlerini sabitlemeleri! Cengiz Bozkurt’un canlandırmasına diyecek söz yok. Ama daima aynı tiple kamera karşısına geçince, en uzun süreli eski rolün gölgesinden kurtulamıyor. Bu handikap sadece Bozkurt için değil tüm oyuncular için geçerli. Yabancılar bunu aşmış durumda. Mesela, ‘Diktatör’ filmindeki Sacha Baron Cohen, her rol için farklı bir görünüme bürünmekte… Değişik bir saç stili, gözlük, sakal vs. bu ‘başkalık’ duygusunu yaratmak için yetiyor. Bizde neden olmasın? Madem yetenek sorunu yok, o zaman ‘Tutun şunun ucundan götürün abi’!
‘Beceriksiz soyguncu’komedisi formatıyla gösterime giren ‘Öz Hakiki Karakol’un, aksaklıklarından ders alınarak daha iyilerine kapı açacak bir çalışma olması temennisinde bulunup, sıkılmadan izlenebileceği vurgusuyla koyalım noktayı. İyi seyirler…
Anibal GÜLEROĞLU