Sahne dünyasının ünlü sözlerindendir… Gösteri devam etmeli(Show must go on)! Her ne pahasına olursa olsun gösteriyi sürdürme kararlılığını ve azmini anlatır bize. Nitekim dünyayı etkisi altına alan Covid-19 salgını tüm sektörleri etkileyip yeni yaşam normalleri oluştururken hayatın gerekleri de devam ediyor bir şekilde. Bu doğrultuda sinema-televizyon ve kültürel etkinlikler alanında da farklı şekillerde faaliyetleri sürdürme yansımaları çıkıyor karşımıza.
Cannes Film Festivali’nin Haziran sonuna ertelenmesine sebep olan, dizi-film setlerini tatile sokan ve kültürel faaliyetlerin çevrimiçi gerçekleştirilerek herkese ulaşmasını sağlayan bu süreçte alışılmışın ötesine geçen işler gelişmekte. Evden çekilen diziler, online televizyon yarışmaları ve benzeri pek çok ilgi çekici yenilik girdi hayatımıza bu sayede. Dahası, ticari kaygı gütmeyen yapımlara ilginin yoğunlaştığı ve bu durumun izleyiciyle buluşturulan türlerde çeşitliliğin artmasına yol açtığı da bir gerçek.
Nasıl ki, geçtiğimiz haftalarda ‘A Stash of Whimsy’ başlığıyla gerçekleşen ve bağımsız Çinli animatörlerin 12 kısa animasyonundan oluşan online film seçkisi, Covid-19 ile kararan ruhlara renk katmanın ötesinde ‘Bağımsız Animasyon’a daha çok dikkat çekme hususunda da etkili olmuştu. Bunun gibi pek çok örnek var kuşkusuz.
Öte yandan salgın öncesine kıyasla, belgesel yapımlara karşı da bu dönemde daha fazla rağbet edildiğini söylemek mümkün… Özellikle de virüs ve salgın odaklı içeriklere sahip olanlara! Bu bağlamda belgesellerle irdelenen salgın halleri neler derseniz… Öne çıkanları sıralayalım kısaca.
Misal; Netflix’te yayınlanan ve ilginç konulara değinen bölümlerden oluşan ‘Explained’ isimli belgesel dizi… Ki, aralarında Bill Gates'in de bulunduğu uzmanların salgınların tarihini, nasıl yayıldıklarını, virüslerin mutasyonunu ve onları kontrol etmek için neler yapılabileceğini tartıştıkları ‘Geleceğin Salgını/The Next Pandemic’ bölümü hayli ilginç. Zira Covid-19 daha dünyaya hükmetmeye başlamadan salgın konusunu pek çok yönüyle ele alan bölüm, olası bir salgının yakın olduğunun da haberini veriyor.
Keza altı bölümden oluşan ‘Pandemi: Nir Salgın Nasıl Önlenir/Pandemic: How to Prevent an Outbreak’ isimli belgesel de oldukça önemli bir yapım. Çünkü virüs ve aşı kavramlarını derinlemesine irdelerken sağlık çalışanlarının pandemiden nasıl etkilendiklerini masaya yatırıp tam kapasite çalışan hastanelerin koşullarına dair saptamalarda bulunmakta.
Curiosity Stream isimli bağımsız ve kurgusal olmayan belgeselleri-dizileri yayınlayan çevrimiçi sistemden izlenebilecek olan ‘The Coronavirus Epidemic’ bu alanda bir başka örnek. Esasında bu belgesel için ‘Diğerlerinden bir adım daha önde’ diyebiliriz. Çünkü virüsün nasıl geliştiğini, salgının aşamalarını, aşı bulma sürecini ve salgınla ilgili güncel verileri sunuyor.
Ve bunlara kıyasla erişilmesi çok kolay olan TRT Belgesel’in virüsle-salgınla ilgili yapımları… Yoğun bakımdaki sağlık çalışanlarının Covid-19 ile mücadelesine tanıklık eden ve dünyanın ilk Covid-19 belgesel serisi olma özelliğine sahip olan ‘Hastane İstanbul Korona’ güzel bir çalışma! 35 dakikalık süresine rağmen oldukça etkileyici bir iş başardı. Zira virüsü anlatmaktan ziyade, virüsle mücadelenin en kritik noktalarından olan yoğun bakım servislerinde yaşananları, ailelerinden uzak çalışmak zorunda kalan sağlıkçıların-doktorların fedakârlıklarını ve nefes almakta zorluk çeken hastaların gerçek hikâyelerini ekrana taşıdı.
Prof. Dr. Yalım Dikmen sorumluğundaki İstanbul Üniversitesi-Cerrahpaşa Tıp Fakültesi yoğun bakım ünitesinde çekilen ilk bölümüyle çokça ilgi gören bu yapımın ardından TRT Belgesel, şimdilerde ses getirecek bir işi daha izleyiciyle buluşturmaya hazırlanıyor. Öyle ki, bu belgeselde, ilk andan itibaren merak edilen ve medyada gündem olan Yeşilköy Acil Durum Hastanesi’nin yapımının tüm detayları anlatılacak. Nedir bunlar, bakalım.
TRT BELGESEL’DEN BİR İLK DAHA
Yeşilköy Acil Durum Hastanesi’nin yapımının tüm detaylarını anlatan ve çekimlerine 8 Nisan’da başlanmış olan belgeselin dikkat çeken baş detayı, sağlık çalışanlarının yoğun bakımlardaki olağanüstü gayretlerini anlatan ve izleyenleri etkileyen ‘Hastane İstanbul Korona’ belgeselinin ardından, Yeşilköy Acil Durum Hastanesi’nin yapımına dair tüm ayrıntıları anlatan içeriğiyle, TRT Belgesel’de yine bir ilk olması!
Öyle ki; Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın talimatıyla doğal afet ve pandemi alanlarında kullanılmak üzere 184 bin m2 alan üzerine temelleri atılan ve 31 Mayıs’ta hizmete açılacak olan Yeşilköy Prof. Dr. Murat Dilmener Acil Durum Hastanesi’nin inşa sürecinin her aşamasını izleyiciye yansıtacak.
Anlayacağınız Sağlık Bakanlığı tarafından çalışmaları yürütülen hastanenin temelinden açılışına, yapımı 45 gün olarak planlanan süreçte, tüm aşamalar TRT Belgesel tarafından gece gündüz kayıt altına alınmış.
Üç aktüel, üç aksiyon ve bir hava kamerası kullanılarak… İnşaatın tüm aşamalarının izleyiciye kesintisiz aktarılması amacıyla toplamda yedi kameraman iki vardiya şeklinde 7/24 çekim yaptığı belgeselde bir diğer önemli ayrıntı, hastanenin yapım hikâyesinin özel röportaj ve görüntülerle desteklenerek ekrana getirilecek olması.
Ve çalışmaları TRT Belgesel tarafından 7/24 kayıt altında olan akıllı hastanenin hiç bilinmeyen özelliklerinin ilk kez ekrana gelmesi de çok yakında izleyici karşısına çıkacak olan belgeseli ilginç kılıyor. Çünkü bu sayede hem Sağlık Bakanlığı tarafından çalışmaların tüm hızıyla sürdürüldüğü toplamda 1008 hasta kapasiteli, 70 bin m2 kapalı alana sahip ve her odası yoğun bakıma dönüştürülebilecek hastanenin yapımını izleyeceğiz… Hem de üst düzey güvenlik önlemlerini, vücut ısısını ölçen hasta odalarını, özel basınçlı hava sızdırmaz yoğun bakım odalarını, hassas filtre sistemini ve misafirhanelerini ilk kez göreceğiz.
İlaveten bu titiz ve bilgilendirici belgeselin gerçekleştirilme aşamasında, inşaat süreci boyunca çalışmalarda yer alan TRT Belgesel çekim ekibinin, çekimleri maske ile sosyal mesafe kurallarına uygun olarak gerçekleştirdiğini… Ekiplerin periyodik olarak vücut ısılarının ölçüldüğünü... Velhasıl salgına karşı tedbirleri en üst seviyede tuttuğunu da belirtelim.
SONUÇTA; Sinema Televizyon Sendikası, film, sinema, dizi, reklam, belgesel, klip, animasyon ve tanıtım yapımlarında uygulanmak üzere bir kılavuz yayınlayıp set çalışanlarının güvenliğini sağlamak ve virüsün bulaşma riskini en aza indirmek için tarafların uyması gereken kuralları sıralayarak sektörde kendince tedbir alma formülü geliştirirken, belgeseller ve kurgular da salgınla birlikte ilerlemekte. Yani salgın da olsa, yaşam ve gösteriler devam ediyor.
Hal böyleyken rutini bozan yapımları izleyiciyle buluşturmayı sürdürüp özel kanallara fark atan TRT ekranları da payına düşeni layıkıyla yerine getirmekte. Dolayısıyla TRT Belgesel’in yeni ilki olarak izleyiciyle buluşmaya hazırlanan ve Yeşilköy Acil Durum Hastanesi’nin en özel görüntülerini sunacak olan yapımın ilgiyi hak ettiğini söyleyebiliriz.
‘Belgesellerle Salgın’ konusunda nihai takdiri size bırakıp‘Hasta olmayan sağlığın kıymetini bilemez’ diyen atasözümüzle koyalım noktayı.
Anibal Güleroğlu
guleranibal@yahoo.com
www.twitter.com/guleranibal