Merkezi Washington’da olan düşünce kuruluşu ve araştırma şirketi Pew Research Center (Pew Araştırma Merkezi), ABD’de cinsiyete dayalı ücret farkını gösteren ilginç bir araştırma yayınladı. Araştırma, aynı işi yapan erkeklerle kadınlar arasındaki ücret farkının 40 yılda azaldığını, ama bir türlü aynı seviyeye gelmediğini ortaya koydu.
Bu ücret farkı sadece erkeklerle kadınlar arasında değil; kadınların ırklarına, yaşlarına, çocuk sahibi olup, olmadıklarına bağlı olarak da değişiyor.
ABD’de erkeklerle kadınlar, beyaz Amerikalılarla siyahiler ve ana dilleri İspanyolca olanlar arasındaki farkı okuyunca, ABD’nin aslında “özgürlükler ülkesi” mi yoksa, “ezenler ve ezilenler ülkesi” mi olduğunu sorgulamamak elde değil...
Pew Araştırma Merkezi’nin tam ve yarım gün çalışan işçiler bazında yaptığı çalışmaya göre 1982 yılında aynı işte çalışan bir erkeğin kazandığı 1 dolara karşın mesai arkadaşı kadının kazancı 65 centti.
20 yılda bu makas biraz kapandı. 2002’de kadının kazancı 80 cente yükseldi.
Son 20 yılda ise kadınların kazancı sadece 2 cent arttı ve 82 cent oldu.
Bu yüzyılda cinsiyete dayalı ücret farkının daralma hızının, önceki 20 yıldaki ilerlemeyle keskin bir tezat oluşturması dikkat çekici...
Ebeveynlik faktörü
Kadınlar genellikle kariyerlerine erkeklerle ücret eşitliğine daha yakın başlar, ancak yaşlandıkça ve çalışma hayatlarında ilerledikçe zemin kaybeder, bu da zaman içinde tutarlı kalan bir modeldir.
Bugün kadınların üniversiteden mezun olma olasılığı erkeklerden daha yüksek olmasına rağmen, ücret farkı devam ediyor. Aslında, üniversite eğitimli kadınlarla erkekler arasındaki ücret farkı, üniversite mezunu olmayan kadınlarla erkekler arasındaki farktan daha az değil.
Bu, kadınları hala geride bırakan veya erkeklere avantaj sağlayan diğer faktörlerden biri ebeveynliktir.
25 ila 44 yaş arası annelerin iş gücüne katılma olasılığı, aynı yaştaki evde çocuğu olmayan kadınlara göre daha düşüktür ve çalıştıklarında her hafta daha az saat çalışma eğilimindedirler.
Bu, bazı annelerin kazancını azaltabilir.
Baba olana prim
Öte yandan, babaların evde çocuğu olmayan erkeklere göre iş gücü piyasasına dahil olma ve her hafta daha fazla saat çalışma olasılığı daha yüksektir. Bu, “babalık ücret primi” olarak adlandırılan bir olgu olan babaların maaşındaki artışla bağlantılıdır ve cinsiyetler arasındaki ücret farkını genişletme eğilimindedir.
Evde çocuğu olan anneler iş yeriyle daha az meşgul olma eğilimindeyken, babalar daha aktiftir. Ebeveynlik, bazı kadınların kariyerlerini ister seçim ister zorunlu olarak askıya almasına neden olur, ancak erkekler arasında tam tersi bir etkiye sahiptir.
Asyalılar avantajlı
Cinsiyete dayalı ücret farkı, ırk ve etnik kökene göre büyük artışlar gösteriyor. Irksal ve etnik gruplara bakıldığında, Siyah ve Hispanik kadınların kazancı ile Beyaz erkeklerin kazancı arasında büyük bir uçurum var.
2022’de Siyah kadınlar Beyaz erkeklerin yüzde 70’ini, Hispanik kadınlar ise yalnızca yüzde 65’ini kazandı. Beyaz kadınların oranı, genel kazanç farkıyla hemen hemen aynı olan yüzde 83’tü, Asyalı kadınlar ise 93’lük bir oranla Beyaz erkeklerin ücretlerine yaklaştı.
1982’den 2022’ye kadar tüm kadın grupları için ücret farkı daraldı, ancak Beyaz kadınlar için Siyah ve Hispanik kadınlardan daha fazla. Asyalı kadınlar için kazanç farkı 2002’den 2022’ye kadar yaklaşık yüzde 17 oranında daraldı, ancak bu grup için 1982’de veri mevcut değil.
Bu araştırmayı okuduktan sonra gel de şu soruya yanıt arama:
ABD, “özgürlükler ülkesi” mi yoksa, insanların cinsiyet, ırk ve etnik kökenlerine göre ücret ayrımcılığına uğradığı bir yer mi?
“Cinsiyete dayalı ücret farkı” meselesinde Türkiye’de durum ne?
Bir üniversitenin veya ciddi bir şirketin yaptığı güncel bir araştırma geçerse elime, onu da paylaşırım seve seve...
GÜNÜN SÖZÜ
“İnsanı en çok yıpratan şey, iyi niyetidir.” (Oscar Wilde)