Güvenli bölgeler mi vekalet savaşları mı?

Bu soru Suriye’nin geleceği açısından çok önemli. Güvenli bölgeler mi vekalet savaşları mı?

Kim Suriye’de güvenli bölgenin oluşmasını istiyor, kim istemiyor?

Türkiye baştan beridir Suriye’de huzur ve istikrarın olması için öneri sunuyor, göçmen sorununu çözmek için güvenli bölgeler çağrısı yapıyor.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan BM’de dünyaya Suriye için güvenli bölge çağrısı yapmış ve destek istemişti.

Ama ne oldu? Ne destek geldi ne maddi yardım.

Bırakın desteği, ‘Suriye’de huzursuzluk büyüsün ve bölge istikrara kavuşmasın’ diye özel çalışma yapılıyor.

Hatta terör örgütleri aracılığıyla vekalet savaşları yürütülüyor. Yani Türkiye’yi huzursuz etmek için terör örgütlerine destek veriliyor.

ABD, Rusya, İran ve batı ülkeleri Suriye’de farklı hesaplar peşinde. Kiminin üssü kiminin petrol çıkarı var. Bu hesaplar içinde olanlar güvenli bölge ister mi, Suriye’de bütünlük ister mi? Tabiki istemez. Onlar vekalet savaşlarına devam edecekler gibi gözüküyor.

Ama Türkiye ne yapıyor? Suriyelilerin gönüllü olarak ülkelerine dönmesi için güvenli bölgeler oluşturmaya çalışıyor.

60 bine yakın konut yapıldı. 250 bin yeni konut yapımı projesi var.

Fırat Kalkanı, Zeytin Dalı, Barış Planı Harekatı ile 6 milyon Suriyeli’nin Türkiye’ye gelmesi önlendi.

500 bin Suriyeli ülkelerine döndü. 1 milyon kişinin daha dönmesi hedefleniyor.

Dünya barışı ve huzuru için BM’nin güvenli bölgeler konusunda daha aktif ve daha zorlayıcı olması gerekiyor.

250 bin konutu kim finanse edecek?

Bir diğer tartışılan konuda Suriye’de 13 bölgede yapılacak yaklaşık 250 bin konutun bütçesinin nereden çıkacağı? İçişleri Bakanlığı yetkilerinden aldığım bilgi bu proje uluslararası yardım fonları tarafından finanse edilecek.

Suriyeliler güvenli bölgelere dönmek istiyor mu? Bu soru da tartışmalar arasında. İçişleri Bakanlığı buna yönelik düzenli araştırmalar da yapıyor.

Gelen sonuçlara göre halen geçici koruma altındaki Suriyelilerin yüzde 70’den fazlası geri dönmeyi istiyormuş.

Kaç Suriyeli Türkiye’den ayrıldı?

Şu an Türkiye’deki geçici koruma altındaki Suriyeliler 3 milyon 762 bin 889 kişi.

Ne kadar Suriyeli Türkiye’den ayrıldı, kim nereye gitti?

İçişleri Bakanlığı verilerine göre 2016 yılından bu yana toplam 1 milyon 463 bin 272 düzensiz göçmen ve sığınmacı Türkiye’den ayrılmış.

Bunlar nerelere gitmiş? İşte sayılar:

- Geri gönderilen: 323 bin 859

- Gönüllü geri dönen: 497 bin 926

- Avrupa’ya geçen: 641 bin 487

Kimler vatandaş yapıldı?

Suriyelilerin ne kadarının vatandaş yapıldığı da bugünlerde konuşulan bir konu.

Yine içişleri Bakanlığı’nın verilerine göre 2011 yılından bu yana 200 bin 950 Suriyeli vatandaş yapılmış. Bunları dağılımı ise şöyle:

- 101 bin 995’i Ahıskalı

- 47 bini Türkmen

- 17 bini Afganistan Türkü

- 6 bin 787 Uygur Türkü

Marka olduk, dünya istiyor

Türkiye savunma sanayiinde büyük atak yaptı. Helikopterinden İHA’ya, uçaktan gemiye, füzeden insansız kara araçlarına kadar birçok alanda büyük işler başardı.

Katar’da bu sene 7’ncisi düzenlenen DIMDEX 2022’de Türk şirketleri gövde gösterisi yapmıştı. 20 ülkeden 200’ün üstünde firmanın ürünlerini sergilediği 3 gün süren fuarda Türkiye’den 32 şirket yer almıştı.

Bu fuardaki ilgiyi ve görüşme trafiğini Doha’da yakından görmüştüm.

Şimdi Türkiye’ye resmi ziyarette bulunan cumhurbaşkanı ve başbakanların heyetlerinde olan yabancı şirketler savunma sanayinde ilgi duydukları Türk şirketlerini de geziyormuş.

Son örneğini Kazakistan için gördük. Kazakistan’ın Engineering şirketi ile TUSAŞ arasında ANKA için işbirliği anlaşması imzalanmış. TUSAŞ Genel Müdürü Temel Kotil ilgiye yönelik, “marka olduk, dünya istiyor” diyor...