Eğitime dışarıdan bakış çok önemli. Milli Eğitim Şûrası, umarız usulüne uygun yapılır, her kesimden katılımcı çağrılır ve bu boşluğu doldurur. Çünkü MEB’in şu anda farklı seslere, farklı açılımlara ihtiyacı var.
İşte bu noktada, eğitime kafa yoran sivil toplum örgütlerinin görüşleri çok önemli...
Öğretmen atamaları?
Bir milyona yakın öğretmen fazlamız var. Pek çoğu atanmaktan ümidini kesip farklı mesleklere yöneldi.
Yığılma bir yana hemen her yıl eğitim fakültelerine alınan öğrenci sayısı, atama rakamlarının çok üzerinde.
Eğitim Reformu Girişimi’nin (ERG) tespitleri çarpıcı! Bakalım ne kadar dikkate alınacak?..
Liseden yeni mezun olan her dört öğrenciden ancak biri üniversiteye girebiliyor.
Eğitim fakültesinden yeni mezunların yüzde kaçı hemen atanıyor, net bir rakam yok ama onun da üçte, hatta dörtte biri geçtiğini sanmıyoruz...
Diğer mesleklerde durum daha da vahim.
Lise mezunları nasıl ki YKS kölesi haline getirildiyse öğretmenlerimiz de KPSS kölesi haline getirildi.
Dershaneye bağımlılık, harcanan kaynaklar, erozyona uğratılan itibar ve idealizm, ücretlerin düşüklüğü, çalışma saatleri, mülakat, atama ve yükselme kriterleri ve daha pek çok ayrıntı, görünen o ki öğretmenlerimizi artan bir şekilde üzmeye devam ediyor...
İzleme Raporu
ERG’nin 2008 yılından bu yana yayımladığı Eğitim İzleme Raporlarının dördüncüsü hafta içinde kamuoyuna sunuldu.
Dosyada 2020-2021 eğitim-öğretim yılına ilişkin temel göstergeler, araştırmalar, politika metinleri ele alınırken aynı zamanda öğretmenlerin yaşadıklarının ve ihtiyaçlarının daha görünür olmasına önem verildi. Öğretmenlerin bu dönemde kararlardan nasıl etkilendiklerine ve uygulamaları nasıl deneyimlediklerine dair anlatılarına dosyada geniş yer verildi. Salgında öğretmenlerin iyi olma hâllerini etkileyen süreçler, öğretmenlerin deneyimlerine yer verilerek anlatıldı.
15 yılın gerisinde!
Dosyanın öğretmen sayıları ve atamalara yönelik satır başlarından bazıları şöyle:
2020-21 eğitim-öğretim yılına ilişkin verilere göre Türkiye’de 950.090’ı resmi, 162.215’i özel kurumlarda olmak üzere toplam 1.112.305 öğretmen görev yapıyor.
2020-21 eğitim-öğretim yılında resmi kurumlardaki öğretmen sayısı bir önceki yıla göre yüzde 0,8 arttı. Özel öğretim kurumlarında ise tüm kademelerde öğretmen sayısı yüzde 7,2 azaldı.
Okul öncesi kademesinde özel öğretim kurumlarında görev yapan öğretmen sayısı yüzde 15 azaldı. Öğretmen sayısındaki azalmanın ne kadarının istifa, emeklilik vb. nedenlerden kaynaklandığı bilinmese de veriler özel okullarda özellikle okulöncesi kademesinde yoğun bir işten çıkarma yaşandığına işaret ediyor.
2021’deki öğretmen ataması, son 15 yılın ortalamasının altında kaldı.
Ücretli öğretmenler ders saati başına çok az ücret alıyor. Resmi tatillerde ve yarıyıl tatillerinde ücret alamıyor. Bir ücretli öğretmen olarak haftada 30 saat derse girseniz bile aldığınız maaş asgari ücreti bulmuyor.
İlk atamalar öğretmen ihtiyacının yüksek olduğu bölgelere yapılıyor ancak öğretmenlerin bu bölgelerde uzun yıllar kendi istekleriyle kalmaları için yapısal çözümler hazır olmadığı için öğretmen hareketliliği sorunu sürüyor.
Öğretmen hareketliliği nedeniyle, farklı illerdeki öğretmenlerin ortalama hizmet yılları arasında büyük farklılıklar görülüyor. 2019 verilerine göre Hakkari (2,6 yıl) ve Şırnak’ta (2,4 yıl) öğretmenlerin ortalama hizmet yılı Türkiye ortalamasının (12,9 yıl) oldukça gerisinde.
Öğretmen olmak isteyenlerin sayısı kamu idaresi tarafından istihdam edilenlerin oldukça üzerinde olmaya devam ediyor. Uzun yıllardır süren öğretmenlikte arz ve talep arasındaki dengesizliğin, 2021 itibarıyla oldukça bozulmuş olduğu görülüyor.
2021’de Öğretmenlik Alan Bilgisi Testi’ne (ÖABT) giren ve sınavı geçerli sayılan kişi sayısı 307.773. Bir yılda ortalama 42.000 öğretmenin ilk ataması yapıldığı göz önüne alındığında başvuru sayısının bir yılda atananların yedi katı olduğu ortaya çıkıyor.
Son yıllarda pedagojik formasyon sertifika programlarının kaldırılması yönünde kararlar açıklanmasına karşın 2021 yılı itibarıyla uygulama resmi olarak devam ediyor.
Raporun tamamına www.egitimreformugirisimi.org/egitim-izleme-raporu-2021-ogretmenler adresinden ulaşabilirsiniz...
Özetin özeti: Birlikten güç doğar...