A'dan Z'ye yeni sistem

SORU: Yeni sınav sistemi ne gibi değişiklikler getiriyor?
YANIT: İkinci basamak sınavı ÖYS kaldırılarak, üniversiteye giriş tek basamaklı hale getiriliyor. Tercihler, bugüne kadar olduğu gibi sınavdan önce değil, sınavdan sonra yapılacak. Alan seçimi büyük önem kazanacak. Lisenin TM Bölümü'nden mezun olan bir öğrenci TM puanlı bir tercih yaptığında artı (+) 50 puan alırken, başka bir puan türünde tercih yaptığında artı (+) puan alamayacak. Yeni sistem, dershaneye bağımlılığı azaltacak, bilgi hamallığına da son verecek.
SORU: Değişikliğin temel amacı nedir?
YANIT: Lise eğitimine ağırlık verilerek, sınav süreci basitleştirilmek isteniyor. Böylece öğrenci bilgi yükünden kurtarılarak, yıllarca yarış atı gibi sınava hazırlanmak zorunda kalmayacak. Bilgiyi ölçme fonksiyonu, sınav yerine büyük ölçüde liselerde görev yapan öğretmenlere devredilecek ve öğrencilerin okul yerine dershaneye yönelmeleri durdurulacak.
SORU: Soruların içeriği nasıl olacak?
YANIT: Temel bilgilere dayalı olarak muhakeme ve analiz yeteneğini ölçecek tarzda sorular ağırlıkta olacak. Ezberi değil, yeteneği ön plana çıkaran sorular... Sınavda Türkçe Matematik (TM), Türkçe Sosyal (TS), Fen Matematik (FM) gibi puan türleri yerine; Sözel, Sayısal ve Eşit Ağırlıklı puan türleri söz konusu olacak.
SORU: Üniversiteye yerleştirme puanı nasıl belirlenecek? Alan seçiminin önemi ne olacak?
YANIT: ÖSS Puanı, Orta Öğretim Başarı Puanı (OÖBP) ve alandan geçişte verilen ek puanın toplamı, öğrencinin üniversiteye yerleştirme puanı olacak. Alan Puanı, Orta Öğretim Başarı Puanı'nı etkileyecek. Üstelik bu alan yüzde 8'den yüzde 18'e çıkarılacağından, alan seçiminin, dolayısıyla buradan gelecek puanın önemi büyük olacak. Örneğin; lisenin Türkçe Matematik (TM) Bölümü'nden mezun olan Hukuk'a girip artı (+) 50 puana varan avantaj elde ederken, mühendisliğe yöneldiğinde artı (+) puan alamayacak.
SORU: Tercihler nasıl yapılacak?
YANIT: Tercihler, sınav sonuçları açıklandıktan sonra yapılacak. Ancak; ilk iki yıl elde veriler olmayacağı için tercihler taban puanlara göre değil, istek sırasına göre yapılacak.
SORU: Dershaneye gitmeye gerek kalmayacak mı?
YANIT: Getirilen sistemin amacı; ortaöğretimin önemini artırmak ve öğrencilerin dershanelere olan bağımlılığını azaltmak... Buna bağlı olarak da, dershanelere olan yoğun ilginin azaltılması hedefleniyor.
SORU: Sınav için başvurular ne zaman yapılacak?
YANIT: Adaylar, 1999 ÖSS'ye 2 Kasım - 16 Kasım 1998 günleri arasında başvuracaklar.
SORU: Sınav ne zaman yapılacak?
YANIT: 1999 Öğrenci Seçme Sınavı (ÖSS) (Yani; tek sınav), 2 Mayıs 1999'da yapılacak.
SORU: Yabancı Dil Sınavı (YDS) ne zaman yapılacak?
YANIT: Bu sınav, 16 Mayıs 1999'da yapılacak. Yabancı Dil Tercihi yapacak adaylar, Öğrenci Seçme Sınavı'na (ÖSS) da girecek. (2 Mayıs 1999'da)
SORU: Adaylara sonuçlar ne zaman duyurulacak?
YANIT: Hem Öğrenci Seçme Sınavı'nın (ÖSS) hem de Yabancı Dil Sınavı'nın (YDS) sonuçları, 12 Temmuz 1999'da bir basın toplantısıyla duyurulacak. 12-21 Temmuz günleri arasında da, bu sonuçlar adaylara postalanacak.
SORU: Tercih formları ne zaman, nereye teslim edilecek?
YANIT: Sınav sonuçları ellerine gelen adaylar, puanlarına göre düzenleyecekleri tercih formlarını Ortaöğretim Okul Müdürlüklerine veya ÖSYM Sınav Merkezi Yöneticiliklerine 19 Temmuz - 2 Ağustos günleri arasında teslim edecek. Tercih formları, 3 Ağustos - 6 Ağustos günleri arasında Ortaöğretim Okul Müdürlükleri ve ÖSYM sınav Merkezi Yöneticilikleri tarafından kurye ile ÖSYM'ye ulaştırılacak.
SORU: Öğrenci, hangi bölüme yerleştirildiğini, yani nereyi kazandığını ne zaman öğrenecek?
YANIT: 24 Ağustos'ta düzenlenecek basın toplantısıyla Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Sınavı'nın (ÖSYS) sonuçları, duyurulacak. Sonuçlar, 27 Ağustos - 3 Eylül 1999 günleri arasında da adayların adreslerine postalanacak.
SORU: Yükseköğretim kurumlarına kayıtlar ne zaman yapılacak? Ek yerleştirme uygulaması da olacak mı?
YANIT: 1999-2000 Öğretim Yılı için herhangi bir yükseköğretim kurumuna yerleştirilenler, 15 Eylül - 22 Eylül 1999 günleri arasında kayıt yaptırabilecek. Sınavda başarılı olamayan adaylar, boş kalan kontenjanlara (1999 ÖSYS Ek Yerleştirme için) 15 Ekim - 20 Ekim 1999 günleri arasında başvuru yapabilecek.
SORU: Tek sınav, heyecanı artırıp başarısızlığa neden olmaz mı?
YANIT: İkili sınav sistemi, öğrenci üzerinde daha fazla psikolojik baskı yaratıyordu. Tekli sistemle bunun aşılacağı savunuluyor. Aynı kaygılar, Kolejler Sınavı iki basamaktan teke indiğinde de yaşanmış, ancak ardından sistem oturmuştu.
SORU: Üniversite rektörleri, yeni sisteme nasıl bakıyor?
YANIT: Rektörler, tek basamaklı sınav sistemini olumlu buluyor ve genel olarak uygulamayı desteklediklerini belirtiyor. Ayrıca; Özel Okullar Derneği de sistemi savunuyor.
SORU: Orta Öğretim Başarı Puanı'nın (OÖBP) okulların üniversite sınavındaki başarısına göre ağırlıklı olması adil mi?
YANIT: YÖK Başkanı Prof. Dr. Kemal Gürüz, bunun adaylar arasında eşitsizlik yaratmayacağına inandığını belirtirken; uygulamanın öğrencilerin lehine olacağını dile getiriyor.
SORU: Yeni sınav sistemine niçin karşı çıkılıyor?
YANIT: Özellikle özel dershaneler, öğrenci kaybedecekleri korkusuyla yeni sınav sistemine karşı çıkıyor. Ayrıca; sistem yeterince tanıtılamadığı için öğrencilerin içinde bir kuşku var. Üniversiteye giriş kutabı hazırlayan yayınevlerinin de zor durumda kalacakları için sistemin karşısında oldukları vurgulanıyor.
SORU: Her alanda yer alacak dersler ve bunların oranları kaçtır?
YANIT: Sınavda Türkçe, Matematik, Fen Bilimleri ve Sosyal Bilimler'den sorular yöneltilecek. Her birinin ağırlığı yüzde 25'er olacak.
SORU: 2 Mayıs'ta sınava girecek olan öğrenciler, lise 3. sınıfın neresine kadar sorumlu olacaklar?
YANIT: Lise son sınıfın ilk yarı sonuna kadar olan konulardan soru çıkabileceği belirtiliyor.
SORU: Öğrenci Seçme Sınavı (ÖSS) puanı nasıl hesaplanacaktır?
YANIT: Önce adayların verdikleri yanıtlara göre, altı (6) ayrı standart puan hesaplanacak. Bunlar sırasıyla şöyle:
Sözel Standart Puan, Türkçeyi Kullanma Gücü Standart Puanı, Sosyal Bilimlerdeki Temel Kavram ve İlkelerle Düşünme Standart Puanı, Sayısal Standart Puan, Matematiksel İlişkilerden Yararlanma Gücü Standart Puanı ve Fen Bilimlerindeki Temel Kavram ve İlkelerle Düşünme Standart Puanı.
Sözel Standart Puanın hesaplanmasında izlenecek yol şöyle: Her adayın, testin sözel bölümündeki sorulara verdiği doğru ve yanlış yanıtların sayısı saptanacaktır. Doğru yanıt sayısından yanlış yanıt sayısının dörtte biri (1/4) çıkarılacaktır. Böylece; her adayın testin Sözel Bölümü'nden almış olduğu ham puan belirlenecektir. Mezun olabilecek durumda bulunan adayların, testin Sözel Bölümü'nden aldıkları ham puanlar toplanacak ve bu durumda bulunan aday sayısına bölünecektir. Elde edilen değer, Sözel Bölüm'ün ham puan ortalaması olacaktır. Bu adayların ham puanlarının bulunan ortalamadan farkları kullanılarak standart sapma hesaplanacaktır. Daha sonra, bu ortalama ve standart sapma kullanılarak tüm adayların ham puanlarının ortalamasını 50'ye, standart sapmasını 10'a getiren bir dönüştürme işlemi yapılacaktır. Dönüştürme işlemi sonucunda tüm adayların Sözel standart puanları elde edilmiş olacaktır. Bu dönüştürme işleminde adayların başarı sıraları değişmeden kalacaktır. Diğer standart puanların hesaplanmasında da aynı yöntem uygulanacaktır.
1999 ÖSS'de uygulanacak testin Sözel ve Sayısal bölümlerinden alınan puanlar kullanılarak Sözel, Sayısal ve Eşit Ağırlıklı üç ÖSS puanı hesaplanacaktır. Puanların hesaplanması ise şöyle:
ÖSS SÖZ: (Sözel standart puan x 1.8) + (Sayısal standart puan x 0.4)
ÖSS SAY: (Sözel standart puan x 0.4) + (Sayısal standart puan x 1.8)
ÖSS EA: (Türkçeyi kullanma gücü standart puanı x 0.8) + (Sosyal bilimlerdeki temel kavram ve ilkelerle düşünme standart puanı x 0.3) + (Matematiksel ilişkilerden yararlanma gücü standart puanı x 0.9) + (Fen Bilimlerindeki temel kavram ve ilkelerle düşünme standart puanı x 0.2).
ÖSS DİL: (Yabancı Dil standart puanı x 1.8) + (sözel standart puan x 0.4)
SORU: Her yıl büyük tartışmalara neden olan Ortaöğretim Başarı Puanı (OÖBP) nasıl hesaplanacak?
YANIT: Geçen yıllardan farklı olarak bu yıl yerleştirmeye yönelik ÖSS puanını OÖBP değil, Ağırlılı Ortaöğretim Başarı Puanı (AOÖBP) eklenecek. AOÖBP bulunurken, mezun olunan okulun ÖSS puan ortalaması, okuldaki en yüksek ve en düşük ortaöğretim başarı puanları da dikkate alınacak. 29 Mayıs 1998'den sonra okul değiştiren adayların ortaöğretim başarı puanları, ayrıldıkları ve nakledildikleri okullar ayrı olmak üzere, bu okullarda aldıkları notların ortalamaları göz önünde tutularak hesaplanacak.
SORU: Yerleştirmede kullanılacak Y - ÖSS puanları nasıl hesaplanacak?
YANIT: Her aday için hesaplanmış SÖZ, SAY ve EA ağırlıklı ortaöğretim başarı puanları, ortaöğrenimdeki alanları ile ilgili yükseköğretim kurumlarına yerleştirme yapılırken 0.6 ile, diğerleri için ise 0.2 ile çarpılarak 1999 ÖSS SÖZ, ÖSS SAY, ÖSS EA ve ÖSS DİL puanlarına eklenerek yerleştirmeye yönelik Y - ÖSS puanları bulunacaktır. Örneğin; ağırlıklı ortaöğretim başarı puanı 70 olan bir aday, mezun olduğu alanla ilgili bir tercih yaptığında 70 x 0.6: 42 puan alırken; alan dışı tercih yaptığında 70 x 0.2: 14 puan alacak. Meslek lisesi mezunları ise, kendi alanlarıyla ilgili bir meslek yüksekokuluna başvurduklarında artı olarak 70 x 0.15: 10.5 puan daha alacak.
SORU: Soruların konulara dağılımı ÖSS bazında mı olacak?
YANIT: Evet. Ama güçlük derecesi yüksek soruların sayısı artabilir.
SORU: Bu sınavla birlikte Harp Okulları'na giriş nasıl olacak?
YANIT: Değişen bir şey olmayacak. Harp Okulları'na girecek öğrenciler, yine belli bir puan barajını aşanlar arasından özel sınavlar sonrasında seçilecek.
SORU: Kavramaya yönelik sorular sorulacağı doğru mu?
YANIT: Evet, direkt bilgi ölçen sorulardan çok kavramaya, muhakemeye yönelik sorular ağırlık kazanacak.
SORU: Taban puanda değişiklik oluyor mu? Geçen yıl 120 idi, bu yıl nasıl olacak?
YANIT: Hayır. 120'yi aşamayanlar 4 yıllık fakülteleri seçemeyecek. 105 / 120 arası puan alanlar ise, açıköğretim tercihi yapabilecek.
SORU: Yeni sınav sisteminde 98 ÖYS'yi kazanıp da 99 yılında tekrar sınava girildiğinde, eski sistemde olduğu gibi OÖBP katsayısında düşme olacak mı?
YANIT: Evet. OÖBP yarı yarıya düşecek.
SORU: TS ve S'den iyi durumda olan öğrenci, Hukuk ve Uluslararası İlişkiler'e TM ile öğrenci alınacağının belirtilmesinden sonra, lise 2'de alan değiştirmek zorunda kalıyor. Oysa, öğrencinin TM'yi seçmek için ortalaması 2.5'un altında. Ne olacak?
YANIT: Bu konuda Milli Eğitim Bakanlığı çalışma yapıyor.
SORU: Ben 93-94 öğretim yılı Ticaret Lisesi mezunuyum. 93-94'te ÖSS'de 108.000 puan almıştım. ÖYS'yi kazanamadım. ÖSS'yi kazandığım için tercih avantajım olur mu, tekrar sınava mı gireceğim?
YANIT: Önceki yıllarda alınan puanların hiçbir geçerliliği yok.
SORU: Ortaöğretim başarı puanım düşük olursa, üniversiteyi kazanma şansım ne olur?
YANIT: Kazanma şansın zora girer, ama sınavda biraz daha fazla soru çözersen o açığı kapatabilirsin.
SORU: 4. kez sınava girebilecek miyim?
YANIT: Evet girebilirsin. Bir sınırlama yok
SORU: Halen bir yükseköğretim kurumunda okumuktayım. Ne kadar puanım kırılacak?
YANIT: Eğer 1998'de yerleşirseniz, OÖBP yarı yarıya düşecek; önceki yıllarda girenlerin puan kaybı olmayacak.
SORU: Yabancı Dil Bölümü mezunuyum ve yabancı dilden sınava girmek istiyorum. ÖSS ve yabancı dilden ayrı ayrı mı sınava gireceğim?
YANIT: Evet.
SORU: 16 Mayıs 1999'da yapılacak dil sınavında alınan puanlar, üniversitelerin hazırlık sınavlarında yapılacak muafiyet sınavlarıyla da bağlantılı olacak mı?
YANIT: Alınan puanlar, muafiyette de dikkate alınabilecek.
SORU: Asıl olarak ÖSS mi, ÖYS mi kaldırılıyor?
YANIT: ÖYS kaldırılıyor.
SORU: Yabancı dilden mezun olanlar, 1999 ÖSS'ye girecekler mi? Yoksa sadece yabancı dil sınavına mı girecekler?
YANIT: Her iki sınavada girecekler.
SORU: İki yıllık yüksekokullara girişte sınav kaldırılıyor mu?
YANIT: Şimdilik hayır. Ama 2000 yılından sonra düşünülüyor.
SORU: Düz liseye ek puan var mı?
YANIT: Ek puan yok, ama alan puanı var.