Tahıl krizi nasıl çözülecek? Bakan Çavuşoğlu: Cumhurbaşkanımız Putin ve Zelenskiy ile görüşecek
01.11.2022 - 14:41 | Son Güncellenme:
Rusya'nın tahıl anlaşmasını askıya almasıyla ilgili konuşan Bakan Çavuşoğlu, "Bu süreci aşacağımıza inanıyoruz. Cumhurbaşkanımız Putin ve Zelenskiy ile görüşecek." dedi.
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, tahıl krizi konusunda Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin arasında bir görüşme gerçekleşeceğini açıkladı.
Bakan Çavuşoğlu, tahıl krizine ilişkin açıklamalarda bulundu. Tahıl krizinin çözülmesi adına temasların başladığını söyleyen Çavuşoğlu, “Rusya’nın ihraç ettiği tahıl ve gübrenin önündeki engelin hala devam ettiğini (Rusya Dışişleri Bakanı Sergey) Lavrov bana söyledi. Bu konuyla ilgili (Birleşmiş Milletler) genel sekretere de bir mektup yazmışlar. Bu mektubun bir kopyasını da gönderecekler. Biz de zaten Birleşmiş Milletler’le de bu süreci takip ediyoruz. Sonuçta en başta mutabakata varıldığı gibi tahıl sevkiyatının şu anda yüklü gemilerde bir sıkıntı yok. Sonrasında devam etmesi için sorunların aşılması lazım” dedi.
"ÇABALARIMIZI SÜRDÜRECEĞİZ"
Rusya tahıl ve gübresinin önündeki engellerin kaldırılması için somut adımların atılması gerektiğinin altını çizen Çavuşoğlu, “Her iki ülkenin ihraç ettiği ürünlere tüm dünyanın özellikle de gelişmekte olan ve az gelişmiş ülkelerin ihtiyacı var. Biz Türkiye olarak bu çabalarımızı sürdüreceğiz. Cumhurbaşkanımızın (Recep Tayyip Erdoğan) da Putin ile bir görüşmesi olacak bugünlerde. Cumhurbaşkanımız bizzat bu konuyla ilgileniyor. Biz yoluna koyacağımıza inanıyoruz. Öbür taraftan savaş devam ediyor maalesef. Üzüntü verici görüntüler devam ediyor” açıklamasında bulundu.
TÜRKİYE'DE GAZ MERKEZİ
Rusya Devlet Başkanı Putin’in Türkiye’de gaz merkezi kurulması teklifine ilişkin ise Bakan Çavuşoğlu şunları söyledi:
“Gaz merkezi ile ilgili Putin’in teklifinden sonra enerji bakanlarını görevlendirildi. Bir çalışma yapılıyor. Esas itibarıyla Rusya’nın Avrupa ülkelerine ihraç edeceği gazla ilgili. Putin de bunu söylemişti. İleride gaz piyasası oluştuktan sonra özellikle fiyatların belirlenmesi ve LNG yöntemiyle farklı ülkelere de gidebilir. Bununla ilgili şu anda teknik düzeyde enerji bakanlıklarımız arasında çalışma devam ediyor. Biz de Avrupa’da özellikle ne kadar talep olacak o konuda dışişleri bakanları olarak katkılarımızı yapıyoruz.”
GÖZLER TÜRKİYE'DE
Karadeniz’de oluşturulan tahıl koridorunda yaşanan krizin ardından küresel çaptaki gıda krizinin ağırlaşması ihtimali nedeniyle dünyanın gözü yeniden Türkiye’ye çevrildi. Türkiye, Rusya’nın hem askıya alma kararını kaldırması hem de 18 Kasım’da sona erecek anlaşmanın uzatılması için diplomatik çabalarını yoğunlaştırdı.
29 Ekim’de Sivastopol’deki Rus savaş gemilerine yönelik saldırıların ardından Rusya, tahıl girişimini geçici ve süresiz olarak durdurdu. Rusya, bu kararını Türkiye ile BM’ye iletti. Ancak Rusya, İstanbul’daki Müşterek Koordinasyon Merkezi’nde bulunan görevlilerini geri çağırmadı.
ŞOYGU İLE GÖRÜŞTÜ
Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar, dün akşam Rusya Savunma Bakanı Sergey Şoygu ile telefonla görüştü. MSB’den yapılan açıklamada, “Akar tarafından; Küresel gıda krizinin çözümüne büyük katkı sağlayan ve tüm sorunların iş birliği ve diyalogla çözülebileceğini gösteren tahıl girişiminin sürdürülmesinin büyük önem taşıdığı, çatışma koşullarından ayrı tutulması gereken ve tamamen insani bir faaliyet olan tahıl sevkiyatı inisiyatifinin askıya alınması kararının yeniden değerlendirilmesinin beklendiği, başta Cumhurbaşkanımız olmak üzere ülkemizin bölgede barışın temini ve insani yardım konusunda her seviyede bugüne kadar olduğu gibi bundan sonra da üzerine düşeni yapmaya devam edeceği ifade edildi” ifadeleri kullanıldı.
Akar ayrıca, Genelkurmay Başkanı Orgeneral Yaşar Güler ve kuvvet komutanlarının katılımıyla bir video konferans toplantısı gerçekleştirildi. Akar, Deniz Kuvvetleri Komutanlığı Karargahı’ndan katıldığı toplantıda “Ukrayna ve Rusya Savunma Bakanları ile görüşmelerimizi sürdürüyoruz. Taraflara kararlarını gözden geçirmelerini hatırlatıyoruz. Hem ateşkes hem tahıl inisiyatifi konusunda üzerimize düşen ne varsa bugüne kadar yaptık, yapma gayreti içindeyiz” dedi.
"TÜRKİYE'DEN BAŞKA ÜLKE YOK"
Emekli büyükelçi Uluç Özülker ise konuya ilişkin, şunları söyledi: “Sivastopol, Karadeniz’de Rus donanmasının tek çıkış yolu özelliğinde. Rus gemileri bombalandı. Rusya buna cevabını, Tahıl Koridoru ile verdi. Rusya’nın bu noktada anlaşmadan çekilmediğini görüyoruz. Anlaşmayı askıya aldı. Rusya, koordinasyon merkezindeki temsilcilerinin İstanbul’dan çekmedi. 18 Kasım’da anlaşma sona erecek. Rusya şu anda uzatılması için yapılacak görüşmeler için elini güçlendirmeye çalışıyor. Ayrıca sorun henüz Putin seviyesine çıkmadı. Daha alt seviyede nelerin yapılabileceğini tespit etmeye çalışıyor. Diplomasinin sınırlarını zorlayarak bu sorun çözülebilir. Bana göre tahıl krizi aşılır. Bugün geldiğimiz noktada Rusya’nın savaşın bitmesini istediği yönünde izlenimler var. Barış için bir diyalog yolunun kurulması gerekiyor. Burada arabulucu olacak Türkiye’den başka ülke yok. Bunu yapacak kişi de Sayın Cumhurbaşkanımız.”
"İHA'LAR KORİDORDAN GELDİ"
Rusya’nın Ankara Büyükelçisi Aleksey Yerhov, Milliyet’e yaptığı açıklamada Sivastopol’de Rus gemisine yönelik saldırı konusunda, “Vurulan İHA’lardan birinin navigasyon alıcısının hafızasından elde edilen bilgilerin kurtarılması sonucunda, insansız deniz araçlarının Odessa kentindeki kıyı şeridinden fırlatıldığı belirlenmiştir. Daha sonra, insansız deniz araçları Tahıl Koridoru’nun güvenlik bölgesi boyunca ilerledi ve ardından rotayı Sivastopol’daki Rus donanma üssü yönünde değiştirdi. Bununla birlikte, insansız deniz araçlarından birinin hareket koordinatları, Tahıl Koridoru’nun güvenlik bölgesinin deniz alanındaki başlangıç noktasını göstermektedir. Uzmanlara göre bu, söz konusu aracın Ukrayna limanlarından tarım ürünleri ihracatı için Kiev veya Batılı patronları tarafından kiralanan sivil gemilerden birinden bir ön atış yapıldığının kanıtı olabilir” dedi.
ÇAVUŞOĞLU-LAVROV GÖRÜŞMESİ
Dışişleri Bakanlığı, Çavuşoğlu ile Rus mevkidaşı Lavrov'un telefonda görüştüğünü duyurdu. Görüşmede, tahıl koridoru, Kafkasya'daki son gelişmeler ve 3+3 bölgesel işbirliği platformu toplantısının ele alındığı belirtildi.
RUSYA SAVUNMA BAKANLIĞI'NDAN AÇIKLAMA
Rusya, 29 Ekim’de askıya aldığı tahıl anlaşması hakkında yeni bir açıklama yaptı. Rusya Savunma Bakanlığı tarafından yapılan yazılı açıklamada, anlaşma doğrultusunda Ukrayna tahılının Karadeniz üzerinden dünyaya sevk edilmesi için Karadeniz'de oluşturulan güvenlik koridorunda gemi trafiğinin durdurulduğu bildirildi.
Ukrayna'nın Rusya'ya yönelik saldırılar gerçekleştirdiğinin altı çizilen açıklamada, "Ukrayna'nın 29 Ekim'de Sivastopol kentinde savaş gemilerine ve sivil gemilere yönelik gerçekleştirdiği terör eyleminin etrafındaki durum netleşene kadar, Karadeniz Girişimi tarafından tanımlanan güvenlik koridoru boyunca trafik askıya alındı. Karadeniz Girişimi kapsamındaki anlaşmanın ana katılımcısı olarak Rusya bu anlaşmadan çıkmıyor, uygulanmasını askıya alıyor" denildi.
Açıklamada, tahıl anlaşmasında Rusya'nın tavrıyla ilgili Birleşmiş Milletler (BM) ve BM Genel Sekreteri Antonio Guterres'e de rapor sunulduğu ifade edilerek, güvenlik koridoru ve insani yardım koridorlarından Rusya'ya saldırıların sürdürülmemesi için BM'den destek istendiği belirtildi.
