Ak Parti’de sevinç ve burukluk bir arada

Ak Parti, 24 Haziran seçimlerinde MHP ve BBP’nin de desteği ile girdiği Cumhurbaşkanlığı seçimini ilk turda bitirmeyi başardı. Ak Parti, “Cumhur İttifakı” ile Meclis’te çoğunluğu yakalasa da parti olarak çoğunluk sınırı olan 300 milletvekilini aşamadı.

‘MHP’ye gitti’

Ak Parti kurmayları, seçim sonuçlarına ilişkin ilk değerlendirmesinde Erdoğan’ın beklendiği gibi ilk turda Cumhurbaşkanı seçilmesinden memnuniyet duyulduğunu ifade etti. “Yüzde 50+1 yeterliydi” yorumu yapan kurmaylar, yüzde 52.5’lik sonucun kendilerini daha memnun ettiğini vurguladı. Seçimlerde kullanılan, “Güçlü Meclis, Güçlü Hükümet, Güçlü Türkiye” sloganındaki, “Güçlü Hükümet” kısmının sağlandığı yorumlarını yapan kurmaylar, “Güçlü Meclis”in ise MHP ile birlikte sağlandığı değerlendirmesinde bulundu. 7 Haziran’da MHP’ye gittiği değerlendirilen, 1 Kasım’da ise geri geldiği şeklinde yorumlanan oyların tekrar MHP’ye gittiği; oyların “az bir kısmı”nın ise İYİ Parti’ye yöneldiği değerlendirildi. Erdoğan’ın “Cumhurbaşkanlığı seçimi”nde ise Ak Parti’nin oylarının yanı sıra MHP ve İYİ Parti’den ciddi oy aldığı değerlendirmesi yapıldı. 1 Kasım’da yüzde 49,3 olan Ak Parti oyu 7 puan farklı yüzde 42,3’e gerilerken, “Cumhur İttifakı”nın oyu yüzde 53.5 olarak gerçekleşti.

Çoğunluk ittifakın

Ak Parti, 317 milletvekili çıkardığı 1 Kasım’ın ardından vekil sayısının 550’den 600’e yükselmesine karşın çoğunluğu yakalayamadı. Resmi olmayan sonuçlara göre 293 milletvekili çıkaran Ak Parti, MHP’nin 50 milletvekilinin desteği ile “Güçlü Meclis”e ulaşabilecek. Ak Parti’de 300’ün aşılması hedeflenirken, bu hedefe ulaşılamadı. Cumhur İttifakı 343’e ulaştı. Ak Parti’de bu sonuç, “MHP ile ortak çalışmaya devam” şeklinde değerlendirildi.

Ak Parti, 1 Kasım’da Hakkâri, Tunceli ve Şırnak’ta vekil çıkaramazken 24 Haziran seçiminde Şırnak’tan milletvekili çıkarmayı başardı. Ak Parti Hakkari ve Tunceli’nin yanı sıra bu kez Iğdır’dan da vekil çıkaramadı. 1 Kasım’da 17 ilde tulum çıkaran Ak Parti, dünkü seçimde ise Bayburt, Çankırı, Erzincan, Gümüşhane, Kilis ve Rize illerinden tulum çıkardı.

Erdoğan, yüzde 82 ile en yüksek oyu Bayburt’tan alırken bu ili yüzde 77 Gümüşhane, yüzde 76 ile memleketi Rize, Aksaray ve Çankırı izledi. Erdoğan en düşük oyu yüzde 18 ile Tunceli’den alırken bu ili Hakkari ve Diyarbakır izledi.

Ankara ve İstanbul

Erdoğan, 63 ilde birinci olurken, Ak Parti ise 64 ilde birinci parti olmayı başardı. Erdoğan, 63 ilde birinci olmasının yanı sıra 17 ilde ikinci ve sadece Tunceli de üçüncü oldu. Çanakkale’de Muharrem İnce’nin birinci çıkmasına karşın Ak Parti bu ilde birinci parti olmayı başardı. Referandumda İstanbul’dan yüzde 48 “evet” oyu çıkarak bu şehirde, “seçimi kaybeden” Ak Parti, bu ilde yüzde 42’ye ulaşırken Cumhur İttifakı’nın oyu ise yüzde 50,8 olarak gerçekleşti ve “kritik eşik” aşılmış oldu. Ak Parti İstanbul’da seçimlere Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Berat Albayrak, İçişleri Bakanı Süleyman Soylu, Aile ve Sosyal Politikalar Bakanı Fatma Betül Sayan Kaya, Milli Savunma Bakanı Nurettin Canikli gibi partide önde gelen isimlerle girmişti. 1 Kasım seçimlerinde İstanbul’da 47 olan vekil sayısı ise 43’e düştü. Erdoğan’ın İstanbul’daki oyu ise Cumhur İttifakı ile paralellik gösterdi. Erdoğan, İstanbul’da 4.5 milyon oy alırken Cumhur İttifakı 4.6 milyon oy aldı.

Ankara’da da referandumda çıkan yüzde 48’lik “evet” oyunun telafisi 24 Haziran seçimlerinde gerçekleşmiş oldu. Ak Parti’nin yüzde 41’lik oyuna karşın cumhur ittifakı yüzde 53’lük bir oy almayı başardı. Ak Parti, Diyarbakır’da yüzde 21 oy almayı başarırken Erdoğan’ın bu kentteki yüzde 27’lik oyu ise dikkati çekti.

Doğu’da artış

Ak Parti’nin oyu 1 Kasım’a göre Ağrı, Bitlis, Edirne, Hakkâri, Kars, Mardin, Muş, Siirt, Tunceli, Van, Şırnak illerinde artarken 71 ilde oyu düştü. Ak Parti oylarında 71 ildeki düşüşe karşın az da olsa Doğu ve Güneydoğu illerindeki artış, “bölgenin verdiği mesaj” olarak yorumlandı. Ak Parti’nin bazı illerdeki oy düşüşü ise dikkati çekti. Adıyaman’da yüzde 69’dan 55’e, Çankırı’da 69’dan 59’a, Erzurum’da 68’ten 55’e; Kayseri’de 65’ten 50’ye; Kocaeli’nde 56’dan 48’e; Konya’da 74’ten 59’a; K.Maraş’ta 72’den 58’e; Sivas’ta 68’den 54’e; Sakarya’da 68’den 58’e; Aksaray’da 72’den 56’ya; Kilis’te 65’ten 50’ye; Şanlıurfa’da 64’ten 52’ye oy gerilemesi dikkat çekti.