Yarım saat su üzerinde yüzen otomobil! Süper teknoloji mi yoksa stratejik hamle mi?
İklim değişikliğiyle artan sel felaketleri, otomobil üreticilerini harekete geçirdi. Çinli firmalar, araçlarına su üzerinde yüzebilme özelliği ekleyerek sürücülere yeni bir güvenlik seçeneği sunuyor. BYD’nin geliştirdiği Yangwang U8 modeli, yarım saat boyunca suyun üzerinde ilerleyebiliyor. Peki, otomobile eklenen yüzdürme özelliği gerçekten hayat kurtarabilecek bir yenilik mi yoksa sadece bir pazarlama hamlesi mi?
Derleyen: Betül Topaklı / Milliyet.com.tr - Küresel ısınmayla birlikte bir anda başlayan şiddetli yağmurlar, tsunami, eriyen buzullar, okyanus dalgaları, barajların yıkılması gibi pek çok nedenle meydana gelen seller, büyük bir felakete sebep olabiliyor. Özellikle ani sel baskınlarında sular birkaç dakika içinde hızla yükselirken bu durum tüm yolların bir anda göle dönmesine dolayısıyla araçların suya gömülmesine ve sürücülerin mahsur kalmasına neden oluyor. Pek çok ülke bu konuda tedbirler alırken, Çinli otomobil üreticileri, sürücülerin söz konusu bu kâbusu yaşamamaları için arabalarına yüzdürme özelliği ekliyor.
ŞİDDETLİ YAĞIŞLAR, TAŞKINLAR VE TAYFUNLAR…
Çin, coğrafi yapısı ve iklimsel değişimler nedeniyle sık sık sel felaketleriyle karşı karşıya kalıyor. Özellikle son yıllarda iklim değişikliğinin etkisiyle şiddetli yağışlar, taşkınlar ve tayfunlar daha sık görülmeye başladı. Çin’in Henan eyaletinde yaşanan büyük sel felaketinde Zhengzhou şehrinde üç günde tam tamına 617,1 milimetre yağmur yağdı ki bu, bölgenin bir yılda aldığı yağış miktarına eşit. Sonuç olarak, metro istasyonları suyla doldu, yollar dev göllere dönüştü ve binlerce araç suya gömüldü. Resmî raporlara göre, bu felakette 300’den fazla kişi hayatını kaybetti ve milyarlarca dolarlık hasar oluştu. Yani Çin’deki doğal afetler ve artan sel riskleri üreticileri harekete geçiren önemli faktör olarak karşımıza çıkıyor.
Ülkenin Şansi eyaletinde yaşanan sel felaketi ise 1,7 milyondan fazla insanın hayatını olumsuz etkiledi. Evler çöktü, kurtarma çalışmaları aksadı ve kaos yaşandı. Listeye eklenecek aslında çok fazla sel felaketi var ve bu tür olaylar, Çin’de otomobil üreticilerinin farklı güvenlik çözümleri geliştirmesine neden oldu. Su baskınlarına karşı dayanıklı araçlar üretme fikri de tam olarak buradan çıktı.
YARIM SAAT SU ÜZERİNDE YÜZÜYÜYOR
Geleneksel içten yanmalı motorlu araçlar, suya girdiklerinde büyük sorunlar yaşayabiliyor. Motor, egzoz ve hava giriş sistemleri suyla temas ettiğinde motor, durabilir ve araç arızalanabiliyor. Ancak elektrikli araçlarda durum biraz farklı. Bataryaları ve elektrik sistemleri genellikle kapalı ve yalıtımlı. Böylelikle suya karşı daha dayanıklı hâle geliyor. Bu noktada, Çin’in en büyük elektrikli otomobil üreticilerinden biri olan BYD’nin geliştirdiği Yangwang U8 modeli de bunlardan biri. Bu lüks SUV, yarım saatliğine su üzerinde yüzebilen bir sistemle donatıldı.
KONTROLLÜ BİR ŞEKİLDE İLERLİYOR
BYD yetkilileri, aracın elektrik motorlarının bağımsız tekerlek kontrolüne sahip olması sayesinde su içinde hareket edebildiğini belirtiyor yani araç, suda sürüklenmek yerine 3 km/s hızla, kontrollü bir şekilde ilerleyebiliyor. Bir başka örnek ise Tesla’nın CEO’su Elon Musk’ın 2016’da yaptığı bir açıklama. Musk, Tesla Model S’in su üzerinde kısa bir süre yüzebileceğini ve jet-ski gibi hareket edebileceğini iddia etmişti. Ancak Tesla bu özelliği resmî olarak desteklemese de Çinli otomobil üreticileri bunu çok daha ileriye taşıdı.
Çin hükûmeti, sellerle mücadele etmek için Sünger Şehirler (Sponge Cities) adını verdikleri bir altyapı projesi yürütüyor. Bu projeyle şehirlerin yağmur suyunu daha iyi emmesi ve yönetmesi hedefleniyor ancak bu çalışmaların tamamlanması yıllar alacak ve mevcut altyapının değiştirilmesi de oldukça zor. Bu yüzden otomobil üreticileri, bireysel çözümler geliştirmek zorunda kalıyor. Yani yüzdürme özelliğine sahip araçlar, hızlı ve pratik bir güvenlik çözümü olarak öne çıkıyor.
ÇİN, DÜNYANIN EN BÜYÜK ELEKTRİKLİ ARAÇ ÜRETİCİSİ
Otomotiv sektöründeki rekabet ve pazarlama stratejileri de bu konunun bir parçası. Tabii ki Çinli otomobil üreticileri bu özelliği sadece güvenlik için değil, pazarda farklılaşmak ve küresel rekabette avantaj sağlamak için de kullanıyor. Özellikle elektrikli araç pazarında büyük bir rekabet var ve üreticiler sürekli yeni teknolojiler geliştirmek zorunda. Çin, 2023 itibarıyla dünya çapında en büyük elektrikli araç üreticisi ve ihracatçısı konumuna geldi. Tesla gibi devlerin yanı sıra BYD, NIO, XPeng gibi markalar da küresel pazarda hızla büyüyor. Yüzdürme özelliği gibi yenilikçi çözümler ise tüketicilerin dikkatini çekmek ve güvenliği ön plana çıkarmak için etkili bir strateji olarak görülüyor.
YÜZDÜRME ÖZELLİĞİ İŞE YARIYOR MU?
Teknik olarak bir aracın suya girdiğinde yüzmesi ve kontrollü şekilde ilerleyebilmesi için tamamen su geçirmez olması, yeterli kaldırma kuvvetine sahip olması ve motor sistemlerinin su altında da çalışabilmesi gerekiyor. BYD ve diğer markalar, bu özellikleri test ettiklerini ve belirli koşullarda çalıştığını iddia ediyor. Ancak bu araçların tam anlamıyla bir tekne gibi yüzemeyeceğini ve sadece kısa süreli acil durumlarda kullanılabileceğini unutmamak gerekiyor. Yani sel sularında ilerlemek için tamamen güvenli bir alternatif sunmasalar da kritik durumlarda sürücülere fazladan bir çıkış yolu sağlayabilirler.
MÜHENDİSLER KALDIRMA KUVVETİNİ İÇİN ÇALIŞIYOR
Çinli otomobil üreticileri, yüzdürme özelliğini geliştirmek için çalışmalarına devam ediyor. Gelecekte, belki de tamamen amfibik (hem karada hem suda gidebilen) elektrikli araçlar piyasaya sürülebilir. Şu an için en büyük zorluklardan biri, araçların uzun süreli yüzebilmesi için yeterli kaldırma kuvveti sağlamak. Mühendisler hafif malzemeler, gelişmiş batarya yalıtımı ve su itici kaplamalar gibi teknolojilerle bu sorunu çözmeye çalışıyor.
