Uyum ve Davranış Bozuklukları denildiğinde, günlük hayatta gördüğümüz bazı davranış türleriyle karşılaşırız. İnsanların bir çoğu, bu tip davranış sorunlarını yaşamıştır veya hala yaşamaktadırlar. Ancak bu davranışlar döneme göre gelip geçiçi olabildikleri gibi davranış çeşitleri kalıcı da olabilmektedir. Kalıcı olarak davranışa yansıdığında sorun başlamaktadır. Özellikle de, çocukluk döneminde ortaya çıktığında, sorunu erken dönemde tespit etmek, önlem alıp, problemli davranışı değiştirebilmek çok önemlidir.Bu durumda hangi tip bozukluklarla karşılaşıldığı,ne zaman başladığını ve nasıl bir yol izleneceğini bilmek çözümü kolaylaştıran en temel etkendir.
Uyum ve Davranış Bozukluğu dendiğinde,
*Psikolojik kökenli kekemelik
-Parmak Emme
-Tırnak Yeme
-Fobiler (Korkular)
*Kaygı
*Yeme Bozuklukları
*Uyku Bozuklukları
*Mastürbasyon (kendi kendini tatmin etme)
*İçe Kapanıklık
*Yalan Söyleme
*Çalma
*Saldırganlık
*Aşırı Hareketlilik
*Saç Yolma-Saç Yeme
*Alt Islatma- Dışkı Kaçırma
*Tikler
gibi dikkat ve belirgin bazı davranış bozukluklarından bahsedebiliriz.
Normal Davranış Gelişimi
Gelişim süreçlerinde, çocuktaki bedensel gelişimin yanında, sosyal ve zihinsel gelişimindeki becerilerinin de kazanılması gerekmektedir. Algı ve kavrama yeteneklerinin yanı sıra, somut ve soyut kavramlarını öğrenebilmesi, çevresindeki bireylerin rollerini belirlemesi, kendine rol ve değer biçmesi de bu gelişimsel sürecin bir parçasını oluşturmaktadır. Bu bakımdan bu sürecin, sorunsuz olması mümkün değildir. Çocuk, bazı sorunlarla karşılaşacak ve bu sorunun türü ve yoğunluğu ile orantılı bazı tepkiler oluşturacaktır. Bu sebeple normal ve anormal olanı ayırt etmek önemlidir. Normal ve anormal davranışı belirlemek için;
– Yaşa Uygun Davranışlar:Çocukların yaşı ve gelişim düzeyi davranışın niteliğini belirlemede en etkili faktördür. Bazı davranışlar kendi doğal süreci içinde normaldir. Örneğin 3 yaşında bir çocuğun tuvalet eğitimiyle ilgili sıkıntılar yaşaması normalken,aynı durum 10 yaş çocuğu için anormal karşılanmaktadır.
– Sürekli Davranışlar:Bu, belli bir davranışın çocuk tarafından ısrarla yapılması ve uzun süre devam etmesi anlamına gelir.
– Kültürel Faktörler:Normal dışı davranışların oluşmasında etkili olan durumlardan biri de kültürler etkenlerdir.
– Davranışın Yoğunluğu:Yine yaşla yakından ilgilidir ve örnek olarak 4-5 yaş çocuklarında görülen öfke ve hırçınlık davranışları verilebilir.Bu yaş çocukları için son derece normal olan bu davranış eğer kendine zarar verme veya saldırganlaşma haline dönüşürse bu anormal bir davranış olarak değerlendirilir.
– Cinsel Rolün Etkisi:Genel olarak erkeklere uygun olarak görülen bazı davranışların kızlarda görülmesi ya da kız çocuklarına özgü tavırların erkek çocuklarda görülmesi de anormal davranış
tipi olarak görülebilir.
Anormal Davranış Gelişimi
Toplum içinde genel davranış kalıplarının sınırları dışında kalan davranışlar anormal davranışlar olarak görülürler.Bazıları çocukların gelişimsel dönemlerine özgü sorunların yerleşmesine bağlı bozukluklar olabilirken bazıları gerçekten de psikiyatrik özellikler taşıyabilirler.Bu nedenle ailelerin erken zamanda uzmanlara başvurmaları ciddi olarak önem taşır.Problemin kaynağı kadar doğru teşhisin de çözüme giden yolda belirleyici bir etken olduğu bilinmelidir.
Anormal davranışların gelişimi çocukların her hangi bir yaş diliminde ortaya çıkabilir.Bu bozukluğu düşündüren davranış eğilimleri genellikle bir duruma karşı tepkisel bir karşılık olarak düşünülmelidir. Çocuklar büyürken sosyal bir çevrenin içinde büyüdükleri göz önünde bulundurulsa aile de bu çevre içinde kabul edilmelidir.Olumlu çevrenin çocuk üzerindeki etkileriyle olumsuz bir çevrenin
etkileri doğaldır ki farklı sonuçlar doğuracaktır.Sağlıklı oluşturulmuş bir çevre içinde büyüyen çocuk karşılaşabileceği güçlüklerle başa çıkma becerilerini geliştirerek,kendi yaşam deneyimlerini oluştururken,böyle bir çevreden mahrum kalan çocuk her şeyden önce güven ve sevgi eksikliği duygularıyla gelişecektir.Sevilmediği,ilgi gösterilmediği duygusuyla büyüdükçe,bu ilgi eksikliğini
gidermek amacıyla farklı davranışlar içine girecek ve bu da toplum içinde uyumsuz bir insan olarak öne çıkmasına neden olacaktır.
Instagram: instagram.com/volkanpelenk