Çocuk yetiştirmek; sorumluluk, sabır, emek ve beceri isteyen fakat aynı zamanda çok keyifli bir iştir. Aileler, çocuklarını hayata hazırlarken, onun davranışlarını da zaman zaman takdir eder ya da eleştirir. Yetkin ebevynlik, takdirin ve eleştirinin doğru bir şekilde kullanılmasını gerektirir.
Çocuklarımıza rehber olurken, yapıcı ve olumlu yaklaşım içinde olmanız, onların ilişkilerinde başkalarının da ihtiyaç ve isteklerini gözeten bir kişilik oluşturmalarını sağlar. Kişilik, bir kimsenin kendine özgü duygu, düşünce, değer ve davranışlarının bütünüdür. Kişilik doğar doğmaz edinilmez. Çocuklar çevreleriyle etkileşim sonucunda kişiliklerini geliştirmeye başlarlar.
KİŞİLİK GELİŞİMİ VE AİLENİN ETKİSİ
Çocuğun çevresinde etkili olan bir çok kişi ve kurum vardır. Sırasıyla; aile, arkadaş, komşu, akraba, okul, sağlık kurumları, toplumsal değerler, kanunlar, politikalar etkilidir. İlk halkada aile yer alır.
Çocuklar dış çevreyi, ailesinin bakış açısıyla anlamaya çalışırlar. Bazen farkında olarak ya da olmayarak ailedeki kişiler gibi olaylara tepki verirler. Onlar gibi yürür, onlar gibi konuşur ve hareket ederler. Yani, aileler davranışlarıyla çocuklara model olurlar.
Ailelerde en sık ve doğal yapılan hatalı davranış, toplumsal cinsiyete özgü rol ve sorumluluk kalıplarının pekiştirilmesidir.
Örneğin; yemek yapmak, temizlik yapmak, bebek bakmak kadın ve genç kızların işidir. Babalar da dışarıda para kazanıp aileyi geçindirmekle yükümlüdür. Bunun gibi cinsiyete özgü içselleştirdiğimiz yanlış kalıpları fark etmeli ve değiştirmek için çaba sarfetmeliyiz.
AİLELER ÇOCUKLARLA KONUŞURKEN…
Aileler, çocuklarla konuşurken, duygu ve ihtiyaçlarını ifade etmeli, aynı zamanda durumla ilgili düşünce, duygu ve ihtiyaçlarını sormalı.
Öğüt veya öneri verecekseniz önce isteyip istemediğini sormak son derece önemlidir. Doğrudan öneri yerine öykülerden yararlanabilirsiniz.
Ebevynin rolünün etkin kullanabilmesi için, kuralların ve sınırların açık, net ifade edebilmek, kuralları birlikte oluşturabilmek, kuralların içindeki izinleri göstermek, olumsuz davranışta KİŞİLİĞE DEĞİL, DAVRANIŞA ODAKLANMAK, tutarlı ve kararlı davranış örnekleri göstermek, kuralların nedenlerini açıklamak son derece ÖNEMLİDİR.
Olumlu Disiplin Yöntemleri
Aileler, çocuklarının istenmeyen davranışları karşısında, olumlu disiplin yöntemleri kullandıklarında sağlıklı bir iletişim kurmayı başarırlar. Bu yöntemler;
*Olumlu örnek olmak
*İyi alışkanlıklar kazandırmak
*Önleyici açıklamalar yapmak
*Önlemler almak
*Güven vermek, teşvik etmek, takdir etmek
*HAYIR diyebilmek, Sınır koymak, nedenini düşünmek
*Dikkatini başka yöne çekmek
*İstenmeyen davranışın nedenini ve sonucunu açıklamak
*İstenmeyen davranış yerine başka davranış önermek
*Görmezlikten gelmek, olumluyu takdir etmek, seçenekler sunmak, olumsuz davranışın sonucunu değiştirmek, BİRLİKTE KURAL KOYMAK, davranışının sonucunu yaşatmak……
UNUTMAYIN!!!
BU YÖNTEMLERİ UYGULARKEN ÇOCUKLARIN YAŞLARINI DİKKATE ALMAK GEREKİR…
Instagram:instagram/volkanpelenk