Bireylerin diğer insanlarla kurdukları ilişkiler, ruh sağlıkları ve duygusal doyumları açısından çok önemlidir. Özellikle ebeveyn, eş ve çocuklar gibi kişilerle kurulan yakın ilişkilerde, bu rol daha belirgin bir hal alır. Bu yakın ilişkilerden birisi olan aile ilişkisinde, aile bireyleri zaman zaman çatışmalar, zorlu ve sıkıntılı dönemler yaşayabilirler.
Sağlıklı aile, yoluna çıkan her türlü soruna karşın büyümeye ve gelişmeye devam eden ailedir. Bu aileler işlevlerini yerine getirebilen ailelerdir. Sağlıksız işlev gösteren ailelerde; rollerin birbirine karışması, ailedeki hiyerarşinin bozulması, çatışma yönetiminde yetersizlik, problem çözme becerilerinin azlığı, iletişimde birbirine karışık mesajlar verme gibi özellikler görülür. Aile sisteminde bu tür problemler olduğunda bu durum kaçınılmaz olarak ruhsal sağlıkla ilgili problemleri de beraberinde getirmektedir. Bu noktada kendi problemlerini çözme noktasında yetersiz kalan aile bireyleri(bireysel ya da birlikte) profosyonel yardıma ihtiyaç duyabilir. Aile terapisi bu süreçte başlar.
Aile terapisi, sorunlarının üstesinden gelmesinde yardım etmek için ailenin güçlerini ve sağlamlığını arttırmayı amaçlayan, bireye ve bireyin sosyal destek ağlarına yönelik bir terapi yaklaşımıdır. Aile terapisi ailelerin daha yeterli ve tatmin edici bir evlilik, aile ortamına ve sosyal uyuma sahip olmaları amacıyla tedavi etme konusunda eğitim almış profesyoneller tarafından yapılır.
Aile terapisindeki amaç; aile bireylerini, birbirleriyle olan etkileşimlerini, rollerini, sınırlarını, geniş aileyle olan ilişkilerini, inceleyerek ailenin bütünlüğünü sağlamak, dengeye ulaşmasına yardım etmek, çatışmaları olumlu bir şekilde çözümlemek ve stres durumları için baş etme becerilerini öğretmektir. Aileye olumlu iletişim becerileri kazandırmak, empatik duyarlılık kazandırmak, sorun çözme becerileri kazandırmak aile terapisinin en önemli amaçlarındandır.
Ailenin farkındalığını arttırmak, aileye bilgi, beceri kazandırmak, tüm aile bireylerine eşit davranmak, taraf tutmamak, yargılamamak, güvenli bir ortam oluşturmak, koşulsuz kabul, koşulsuz saygı sağlamak, tavsiye verip yönlendirmemek, öğüt vermemek, objektif bir ortam sağlamak terapistin en önemli görevlerindendir. Terapide bu ortamlar sağlandıktan sonra, çeşitli teknikler ve terapi ekolleri ile sorunun daha da anlaşılması amaçlanır, ulaşılmak istenen hedefler belirlenir. Bunu yaparken tek sorumluluk terapiste ait değildir, terapist görüşme sürecini yönlendirir fakat kararlar, aileye bırakılır, koşulsuz saygı ilkesi baz alınır, terapist asla öğüt vermez, yargılamaz. Koşulsuz saygı, koşulsuz kabul, güven ortamında, sorun çözüme kavuşana kadar, aile sorun çözme becerisi kazanana kadar, terapiste ihtiyacı kalmayana kadar terapi devam ettirilir. Devam ve sonlandırma süreci her aileye, her probleme göre değişebilmektedir.
Aile terapisinde kullanılan teknikler nelerdir?
Bu terapide kullanılan teknikler çeşitlilik göstermektedir. Dünyada şu ana kadar ailelerle çalışmak üzere bir çok yaklaşım geliştirilmiş olup birkaç tanesi en sık olarak kullanılmakta olup, terapistin nasıl bir eğitim aldığıyla yakından ilgilidir. Ancak hangi teknikler kullanılırsa kullanılsın ailelerle, çiftlerle çalışmanın temel ilkeleri her durumda aynıdır. Önemli olan teknikten öte aile ile terapist arasındaki ilişkinin niteliğidir.
Aile Terapisine Hangi Durumlarda Başvurmak Gerekir?
Aile ilişkilerinde problem yaşayan herkes bu terapi yönteminden yararlanabilir.Kullanım alanlarından bazıları aşağıdaki gibidir:
- Eşler arası ilişki
- Evlilik problemleri
- Boşanma
- Çocuk, ergen ve yetişkin ruh sağlığı
- Çocuk ve ergenlerde davranış bozukluğu ve okul problemleri
- Alkol ve madde kullanımı
- Kronik fiziksel rahatsızlıklar
- Yas, kayıp ve travmalar
- Duygusal istismar, ihmal ve şiddet
- Anksiyete ve depresyonu da içeren duygusal bozukluklar
- Üvey bireyi bulunan ailelere destek
- Psikoseksüel gelişim zorlukları
- Evlat edinme, üvey ebeveyn/çocuk ilişkileri
- Kendine zarar verici davranış
- Travma sonrası çocuklara, gençlere ve yetişkinlere destek
- Ekonomik problemler
Instagram:instagram/volkanpelenk