‘Alıç’ veya ‘Yemişen’ veya Latince adı ile ‘Crataegus monogyna’ olarak bilinen bu değerli bitki, yüzyıllardır var olan fakat çok az bilinen ve az kullanılan bir bitkidir.
Crataegus, Yunanca ‘kratos’ kelimesinden gelir ve anlamı sert odun demektir. Crataegus, ağaç ve çalılar grubunu oluşturur. Sonbaharda sarı, turuncu ve kırmızı renkte meyveleri olan fakat baharda ise çiçekleri göze çarpan bir bitkidir.
Bitki kuzey ılıman bölgelerde bulunmaktadır. Avrupa, Asya ve Afrika’da yetişmektedir. Birçok bitkide olduğu gibi alıç içinde farklı türler mevcuttur. Yeryüzünde 115 kadar cins, 3200 kadar tür, Anadolu’da 35 cins, 250-300 civarı tür yetişmektedir. Türkiye’de 21 tür bulunmaktadır ve bunların 10 tanesi endemik türlerdir.
Bitkinin kullanılan kısımları yaprakları, çiçekleri ve meyveleridir. Yaprak, çiçek ve meyve droğunun etkin maddeleri başlıca oligomerik prosiyanidinler ve flavonoidlerdir.
Bitki farklı şekillerde kullanılabilir. Örneğin; reçel, marmelat, sirke, şarap, jöle ve çay.
Alıç geleneksel bir tıbbi bitkidir. İlaç olarak kalp atışı, yüksek kan basıncı, göğüs ağrısı ve damar sertleşmesinde kullanılmıştır. Düzenli alıç tüketiminin sağlığımıza çok yararlı olduğu yapılan çalışmalarda birçok kez görülmüştür. Bitki geniş yelpazeli bir özelliğe sahiptir.
Özellikle kalp rahatsızlıkları tedavisinde çok sayıda çalışmalar bulunmakta ve bu alanda çok etkili olduğu görülmüştür. Vücudumuzdaki yağ oranını düşürmeye yardımcı olmakla birlikte karaciğer koruyucu özelliği de dikkat çekmektedir.
Alıç aynı zamanda güçlü bir antioksidandır. Düzenli tüketimi bağışıklık sistemimizi güçlendirmektedir.
Antibakteriyel ve antimikrobiyal özellikleri ise bu bitkiyi bize yine değerli kılmaktadır.
Tip 2 diyabet tedavisinde de yine olumlu etkileri görülmüştür.
Alıç güvenli bir bitki olmasına rağmen yine her bitkide olduğu gibi ilaç kullanımı var ise lütfen hekiminize danışmadan kullanmayınız.
Sağlıklı günler dileği ile…
Uzm. Dyt. Emel Yılmaz
Mail: