Safran, Crocus Sativus L.

‘Kırmızı altın’: Safran

Safran, Crocus sativus L. veya ‘kırmızı altın’ olarak da adlandırılır.

Safran, 4000 yıldan fazla pigment, baharat, kozmetikte ve ilaç olarak kullanılmaktadır. 1 gram safran için 250 adet safran bitkisi toplanır. Aslen İran’dan gelen, şimdilerde ise Çin, Hindistan, Irak, Akdeniz, Fas, İspanya ve Belçika’da yetiştirilmektedir. Önceden sindirim sistemi sorunlarında, premenstrual sendromunda, düşük libido, astım, depresyon, hafıza kaybında ve ağrılarda önerilirdi. Filistin yazıtlarında ise pigment dışında halüsinasyon etkisi için ve bazen de Afyon’un muadili olarak kullanılırdı. Çin tıbbına göre kan dolaşımında stimüle edici ve menstrüal şikayetlerde de destek sağlıyor. Günümüzde safran depresyon şikayetlerinde, Alzheimer hastalığında, yaşa bağlı makula dejenerasyon (görme kaybı) ve iktidarsızlıkta kullanılmaktadır.

Kimyasal yapısı

Safran içerisindeki en önemli tıbbi bileşenler ise crocetine, crocine, picrocrocine ve safranal’dır. Farmakolojik etkiler özellikle bu bileşenlerin varlığından kaynaklı olarak görülmektedir.

Vücudumuza faydaları ise:

- antidepresyon etkisi

- antikonvülzan (Sara nöbetlerinin önlenmesinde veya tedavisinde kullanılan ilaçlar)

- ağrı kesici

- antitümoral

- kardiyovasküler sistem üzerinde terapötik etkileri

- imün sistemi

- nefes darlığı

- merkezi sinir sistemi

- genital-üriner sistemi

Safran baharatının terapötik özellikleri özellikle karaciğer tümörü, karaciğer toksisitesi, karaciğer yağlanması, hiperlipidemi, mide ülseri, mide ve kolon tümörleri, kolitis ulcerosa, diyabetik ve pankreatik tümör’e karşı belirtilmiştir.

Antidepresyon etkisi

Yapılan çalışmalarda hafif ile orta derece depresyon üzerine testler yürütülmüştür. Günde 30 mg safran 6 ile 12 hafta boyunca kullanılmıştır. Safran baharatının depresyonda en az sentetik antidepresyon ilaçları kadar etkili olduğu ve yan etkilileri olmadığı görülmüştür. Çalışmada safranın depresyon, burn-out ve panik ataklarda etkili olduğu sonucuna varılmıştır.

Libido

Yine yapılan çalışmalarda safran baharatının erkeklerdeki kısırlık sorununa tedavi aşamasında faydalı olduğu gözlemlenmiştir.

Sağlıklı günler dileği ile…

Uzm. Dyt. Emel Yılmaz