Son günlerde bu kadar çok konuşulan ve merak uyandıran moringa bitkisi nedir? Nasıl kullanılır? Hangi kısımları kullanılmaktadır? Bitkinin bu kadar önemli olmasını sağlayan unsur nedir? Hangi durumlarda kullanılmaktadır?
Moringa ağacı (veya Hayat ağacı veya Mucizevi ağaç veya bir diğer adı Yaban turbu ağacı olarak da adlandırılır) aslen Hindistan’a aittir fakat artık dünyanın birçok yerinde yetiştirilmektedir.
Peki nasıl kullanılır? Hangi kısımları kullanılmaktadır?
Yaprakları ıspanak gibi kullanılabilir. Kurutulmuş yaprakları ise baharat şeklinde kullanılabilir. Olgunlaşmamış yeşil bakla ise fasulye gibi hazırlanabilir. Olgunlaşmış baklada ise tohumları ayrıştırılarak bezelye gibi hazırlanabilir veya fındık gibi kavrulabilir. Diğer kullanış şekilleri ise salatalarda, patates kızartmasında, soteli yemeklerde, çorbalarda, tatlılarda ve çaylarda kullanılmaktadır.
Neden bu kadar önemli? Faydaları nedir?
Orta Asya'da yetersiz beslenmeyi önlemek için, vitamin ve mineral içeren yaprakları beslenmede çok sık kullanılmaktadır. Emziren anneler, iştahsızlık durumunda, yetersiz beslenen bir çocuklarda, bağışıklık sistemine sağladığı katkıdan ötürü enerji ihtiyacında ve bağışıklık sistemimizi kuvvetlendirmesi açısından günlük hayatta da kullanılması önerilirmektedir. Yaprakları A ve B vitaminleri içerir. Özellikle çiğ iken aynı zamanda C vitamini ihtiva eder. İyi bir kalsiyum kaynağıdır. Harika bir demir kaynağıdır ve anemi’de etkilidir. Güçlü bir protein kaynağı olmakla birlikte methionin ve sistein amino asitlerini içeren harika bir bitkidir.
Pişirme esnasında bitkinin yaprakları mineral kaybına uğrasada, araştırmacılar haşlanmış moringa yapraklarının veya toz halindeki bitkinin demir bio-yararlanılabilirliği çiğ yapraklara göre 3 kat daha fazla olduğunu gözlemlemişler. Haşlanmış moringa yaprakları güçlü oranda bağışıklık sistemine katkı sağlamaktadır. Taze (genç) bitkinin besin içeriği olgun bitkiye göre daha fazla olduğu için genelde körpecik olanı tercih edilmektedir. Sulak ve sıcak mevsimlerde yaprakların A vitamini yüksek iken, kuru ve soğuk havalarda yaprakların C vitamini yüksektir.
Moringa yapraklarını zeytinyağı ile sotelediğimizde betakaroteni tutmak ve vücudumuzda A vitaminine dönüşümünü arttırırız. Yapılan çalışmalarda A vitamini asidik ortamda dengesiz olduğundan, moringa yaprakları domates ürünleri ile haşlandığı zaman betakaroten oranı düşmektedir.
Bir diğer kullanış şekli ise deniz suyundan tuzu ayrıştırmak için, suyu temizlemek için ve gübre olarak da kullanılmasıdır.
Kısacası, oldukça faydalı ve mucizevi bir bitki olarak Moringa bitkisi kısa zaman içerisinde mutfağımızda yer alacak gibi görünüyor.
Sağlıklı günler dileği ile…
Uzm. Dyt. Emel Yılmaz