Bağışıklık düzenleyici etkisi ile şitaki mantarı

Şitaki, maitake ve reishi gibi tıbbi mantarlar bağışlık sistemini önemli ölçüde güçlendirmekteler. Bu etkiyi içerisindeki ß-1,3/1,6-glukanlar’a borçlular. ß-glukanlar, bağırsaktaki lenf sistemi aracılığıyla beyaz kan hücrelerini aktive eden özel dallı karbonhidratlardır. Standardize edilmiş fermentasyon süreci aracılığıyla şitaki mantarı içindeki ß-1,3/1,6-glukanlar kısa ve daha iyi emilen ß-glukanlara dönüşürler. Böylece bağışıklık düzenleyici etkisi daha da güçlenmektedir.

Doğuştan gelen bağışıklık sisteminin işleyişi kanser ve enfeksiyonların önlenmesinde ve yaklaşımında çok önemlidir. Merkezde ‘doğal öldürücü hücreler’ (beyaz kan hücrelerinde) mevcut. Bunlar patojen mikro-organizmaları ve kanser hücrelerini tanıyıp zararsız hale getirebilmektedir. Yapılan çalışmalarda fermente edilmiş şitaki mantarının ‘doğal öldürücü hücrelerin’ aktivitesini arttırabildiği gözlemlenmiştir. Dikkate değer bir diğer unsur ise sitokinlerin üretimi. Sitokinler bağışıklık hücreleri ile aralarında iletişim kurup tepkilerini koordine etmektedir. Ayrıca fermente edilmiş şitaki mantarı adaptif bağışıklık tepkisini iyileştirebilir.

Yapılan farklı hayvan çalışmalarında fermente edilmiş şitaki mantarını birçok aktif enfeksiyonlarda kullanabileceğimiz belirtilmiştir. Kullanım esnasında önemini, süreyi ve muhtemel ölüm oranını azaltmaktadır. Örneğin; Grip (influenza A), kuş gribi (H5N1), MSRA, Pseudomonas aeruginosa, Klebsiella pneumoniae ve Candida. Yapılan klinik bir çalışmada HPV (Human Papilloma Virus) tarafından enfekte olmuş 10 kadından 5’i fermente şitaki kullanarak iyileştikleri kayıtlara geçmiştir. Aynı zamanda fermente şitaki grip aşısı ile birlikte verildiğinde, tek başına grip aşısı yapılmasına kıyasla, daha iyi bir bağışıklık sağladığı belirtilmiştir.

Kanserli hastalarda fermente şitaki mantarının kullanımıyla ilgili olumlu bir etki ise doğal öldürücü hücrelerin, kansere karşı ilk korumayı sağlayan hücreler, mikro tümörleri bulup yok etmeleridir. 269 karaciğer kanseri olan hasta, ameliyat geçirdikten sonra 9 sene boyunca takip edilmişler. 113 hasta ameliyat ile birlikte eş zamanlı günlük 3 g fermente şitaki mantarı almış, diğerleri ise hiç bir şey kullanmamışlar. Şitaki mantarı alan grupta %34,5 kişide kanser nüks ederken, almayanlar grubunda ise %66,1 kişide kanser tekrarlamıştır. Çalışmanın sonunda şitaki mantarı alan grupta %20,4 kişi vefat ederken, almayan grupta ise %46,8 kişi hayatını kaybetmiştir. ALT ve GGT enzimlerin fermente şitaki kullanan grupta kontrol grubuna göre dikkat çekici bir şekilde düşük imiş. Sadece kemoterapi gören hastalarda, fermente şitaki kullanan hastalara göre hayatta kalma oranları son 5 yıl içinde oldukça düşük imiş.

Sonuç olarak fermente şitaki takviyesi kemoterapi sonuçlarını iyileştirebilir. Aynı zamanda fermente şitaki, bağışıklık düzenleyici etkisi sebebiyle kemoterapinin yan etkilerini azaltabilir. Bu sebeple kemoterapinin yan etkileri olan yorgunluk, bulantı, kusma, saç dökülmesi ve diğer şikayetleri minimalize edebileceği söz konusudur.

Sağlıklı günler dileği ile…

Uzm. Dyt. Emel Yılmaz