Çocuklara Yönelik Duygusal İstismar-Duygusal Şiddet Nedir? Çocukta Duygusal İstismar Belirtileri

Çocukta Duygusal İstismar Nedir?
Çocuğa duygusal istismar uygulayan kişinin, istismar davranışları/söylemleri tekrarlıdır ve çocuğun korkmuş, utanmış, mutsuz, yalnız ve değersiz hissetmesine neden olur. Duygusal istismar davranışları içerisinde:

• Sürekli eleştirmek, aşağılamak, küçümsemek
• Sürekli çocuğa bağırmak
• Çocuğun yardım istediğinde görmezden gelme, yardım etmeyi reddetme
• Başkalarının yanında çocuğa bağırma, utandırma, aşağılayıcı isimler takma
• Ev işi şiddeti izlemeye maruz bırakma
• Çocuğun duygusal ihtiyaçlarını reddetme/görmezden gelme
• Sevgiyi geri çekme / tehditinde bulunma
• Çocuğun kriminal aktivitelerde bulunması için yönlendirme
• Çocuğu terk etme/fiziksel şiddet ile cezalandırma tehditlerinde bulunma
• Yaşına uygun olmayan ağır işler/sorumluluklar vermek
• Eğitim almasını engellemek
• Yaptığı hataya psikolojik zarar verecek cezalar verme
• Aşırı baskı ve otorite uygulamak
• Korktuğunu bilerek o şeyi yapmaya zorlamak

Çocuklar bu tür duygusal şiddete maruz kaldıklarında, sevilmediklerini, değersiz oldukları hisseder ve öz güvenleri düşer. Ayrıca duygusal istismara maruz kalmış çocuklar akranları veya yetişkinler ile sağlıklı ilişki kurmada güçlük yaşar.İstismara uğrayan çocuk aynı zamanda farklı istismar türlerine maruz kalıyor olabilir. Özellikle fiziksel istismara ve cinsel istismara, duygusal istismar sıklıkla eşlik eder.

Duygusal istismaren yaygın istismar türü olmasına rağmen en zor fark edilen, tanımlanan ve yasal olarak tanımlanabilendir. Duygusal istismar her ailede, her koşulda ortaya çıkabilmektedir.

Çocuklarda Duygusal İstismara Uğradıklarını Belirten Semptomlar Nelerdir?

• Ebeveynden korkma
• Ebeveynden nefret ettiklerini söyleme
• Kendileri hakkında kötü konuşma (Aptalım)
• Akranlarına göre duygusal olarak immatür olma
• Konuşmada anlık değişim(örn, kekeleme)
• Davranışlarda anlık değişim (akademik başarıda düşüş, tikler, alt ıslatma, çalma, yeme & uyku düzeni vb.)

Çocukta Duygusal İstismarın Uzun Dönemdeki Olumsuz EtkileriNelerdir?
Çocuklarda duygusal istismar, zayıf zihinsel gelişime, ilişki kurmada güçlük yaşama, tehlikeli davranışlarda bulunma, madde bağımlılığı, akademik başarısızlık, öz güven eksikliği, öz değer düşüklüğü ile ilişkilidir. Perdue Üniversitesinden 2012 yılında yapılan bir araştırmada duygusal ve fiziksel istismara maruz kalmış çocukların kanser hastası olma olasılıklarının arttığı sonucuna ulaşılmıştır.
Duygusal istismara uğrayan çocuklar terapi görmediklerinde yetişkinlik hayatlarında farklı kişilere duygusal istismar uygulamaya meyilli oldukları da bilinmektedir.
Duygusal şiddetle büyüyen çocuklar zamanında yapılan psikolojik destek (terapi ) ile olumsuz etkilerinden kurtulabilir. Kurban olan çocuk için destek alınması ilk ve en önemli basamaktır. Daha sonraki adım da istismar uygulayan kişinin ve aile üyelerinin destek alması gerekir.

Duygusal İstismar Uygulayan Ebeveyn BelirtileriNelerdir?

• Çocuğu çok az veya hiç önemsememe
• Çocuk hakkında kötü konuşma
• Çocuğa lakaplar takma
• Çocuğun başarmayacağını bildiği görevler vermek
• Çocuğu ret etme, önemsememe
• Çocuğa sevgi göstermeme (sarılmak /öpmek vb)
• Çocuğun sağlık ihtiyaçlarını karşılamama
• Toplum içinde çocuğu etiketleme, eleştirerek aşağılama, bağırma
• Çocuğu tehdit etme

Eğer ebeveyn olarak çocuğunuzu duygusal istismara maruz bıraktığınızı fark ettiyseniz mutlaka en kısa sürede psikolojik destek alın. Bu süreçte çocuğunuza “tembel” , “aptal”, hiçbir şeyi beceremiyorsun” gibi etkilemeleri yapmayın. Sizi tetikleyen durumları not edin ve bir patlama yaşayacağınız anda ortamı terk edin. Çocuğunuzdan tutumunuz için özür dileyin ve mutlaka değişim için bu konuda uzman yetişkin psikoloğundan destek alın.

Eşiniz Çocuğunuza Duygusal İstismar Uyguluyor ise Çocuğunuza Yardım Etmek için Ne Yapabilirsiniz?

Çocuğunuzun ruh sağlığınıve fiziksel sağlığını korumak için değişim yapmaya cesaretiniz olsun. Hiç kimse istismara uğramayı hak etmez.

• ALO 183 ile Aile, Kadın, Çocuk, Özürlü ve Sosyal Hizmet Danışma Hattından
• ALO 155 ile Çocuk Polis Biriminden
• Çocuk koruma birimiya da çocuk psikiyatrisi olan hastanelerden
• Psikologlardan/ Psikiyatristlerden
• Çocuk terapistlerinden
• Aile terapistlerinden yardım alabilirsiniz.

Bu yardım sürecinde;

-Çocuğunuzu istismar uygulayan eşiniz ile yalnız bırakmayın.
-Çocuğunuza değerli, önemli olduğunu hatırlatın ve hissettirin.
-Çocuğunuza iyi bir rol model olun.
-Çocuğunuzu keyif aldığı aktivitelere başlamasına fırsat yaratın ve bu aktiviteleri devam ettirin.
-Çocuğunuzun akranları ile vakit geçirmesine, arkadaşlık kurmasına olanak sağlayın.
-Çocuğunuzu etkin dinleyin ve ona saygı duyduğunuzu hissettirin.

Yukarıdaki öneriler tedavi niteliğinde değildir. Duygusal istismara uğrayan/uğramış olan çocukların mutlaka profesyonel destek alması ve terapi görmesi gerekir.

Ayşe Başak Erk/ Uzm. Gelişim Psikoloğu

Mika Psikoloji

Cocuklaringelisimi.com