Bundan bir süre önce yazmamı istediğiniz konular olup olmadığını sormuştum. Sizden güzel sorular ve öneriler geldi. Ancak araya acil işler ve hastalık girdi. Geciktirdiğim için özür dilerim. Bu yazıdan başlayarak önümüzdeki günlerde sorularınızı tek tek ele alacağım. İlk olarak Yıldız’dan başlıyorum:
Kardeşimin eşi hamile ve ben hala olacağım. Hastane ve doktor seçimi yapılacak. Hamileliği boyunca nelere dikkat etmesi gerektiği konusunda bir yazı olabilir mi?
Sevgili Yıldız,
Bu güzel habere çok sevindim. Ortak yönümüz: Kısmetse ben de yakında hala olacağım. Şimdiden çok heyecanlıyım. Kendisi kocaman adam olsa da bizim için her zaman ailemizin bebeği olan kardeşimin baba olacağını, bebek sahibi düşünmek öyle değişik bir duygu ki… Her iki anne adayımıza da şimdiden güzel bir doğum ve bebeklerini sağlıkla kucaklarına almalarını diliyorum.
Gelelim sorduğun soruya… Sorunu iki bölüme ayırmak mümkün. Biri hastane ve doktor seçimiyle, diğeri de hamilelikte dikkat edilmesi gerekenlerle ilgili. Bu yazımda hastane ve doktor seçimi hususunu ele almak istiyorum. Diğer konuya da başka bir yazıda değinmeyi umuyorum.
Doğum doktoru ve hastanesi seçimi bence çok önemli, her anne/baba adayının üzerinde mesai harcaması gereken bir konu. Bunun nedeni özellikle son yıllarda piyasada çok fazla seçeneğin ortaya çıkması. Devlet hastanelerinde iyileşme olduğu gibi, özel hastane sayısında da büyük bir artış var. Doğum sırasında anne adayının doğumla ilgili beklentilerinden, maddi koşullara, doktorun özelliklerinden, hastanenin koşullarına kadar düşünülecek pek çok değişik nokta var.
Doktor ve hastane seçimi yaparken ilk planda göz önüne alınması gereken iki ortak faktör var: Masraflar ve referanslar.
Ortak Faktörler
1- Doktor ve Doğum Masrafları
Konuya maddiyatla girmem belki garip gelebilir, ama, gerçekçi olmak gerekirse doktor ve hastane seçiminde bence ilk bakılacak konu ödemeleri nasıl yapmayı planladığınız. Sigortanız var mı? Sigortanız varsa doktor/hastane ücretlerinin ne kadarını karşılıyor? 40 hafta boyunca rutin kontrollerde mutlaka ve özel durumlarda da aralıklı olarak doktorunuzu ziyaret edeceksiniz. Bunun elbette belli bir ederi var. Ayrıca, doğum dünyanın en güzel deneyimlerinden biri olmakla beraber, doğum faturasını görünce gözleriniz yuvalarından fırlayabilir Bu nedenle olası doktorları/hastaneleri internetten araştırıp bir liste hazırlamak ve bu doktorlara/hastanelere tek tek telefon açarak (ya da internetten ilan ediyorlarsa inceleyerek) ücretlerini öğrenmek ve aşırı uçuk seçenekleri baştan elemek daha gerçekçi ve hedefe odaklı bir çalışma yapmanıza yardımcı olur. Ayrıca doğum doktorunuzun sadece belli hastanelerle çalışıyor olabileceğini de unutmamak lazım. Bu durum bazı seçeneklerin baştan elenmesine neden olabilir.
2- Referanslar
Bütçeye uygun olmayan doktorlari/hastaneleri eledikten sonra elinizde daha kısa bir liste olacak. Şimdi referansları araştırma zamanı. Referanslar derken, verilen hizmet kalitesi, yani hastaların o doktordan/hastaneden memnun kalma oranlarını kastediyorum. Bunu öğrenmek için internetten araştırma yaparak işe başlayabilirsiniz. Bugün anne ve çocuk konularına odaklanmış pek çok internet sitesi, kişisel blog ve forum var. Doktoru/hastaneyi daha görmeden, onun hakkında ne kadar çok bilgi edinebileceğinize şaşıracaksınız. İkinci adımda daha önce doğum yapmış olan arkadaşlarınıza deneyimlerini sormak doğru olabilir. Sağlık sektöründe çalışan ve o doktoru/hastaneyi bizzat bilen yakınlarınız varsa onların da fikrini almayı unutmayın. Yalnız referansları değerlendirirken insanların koşulları ve beklentilerinin farklı olabileceğini unutmayın. En başarılı olan doktor/hastane hakkında da olumsuz yorum yapan birileri mutlaka ortaya çıkacaktır. Hiç olumsuz yorum almayan birini aramak çok da gerçekçi olmaz. Bunun yerine sürekli olumsuz yorumlar duyduğunuz bir kişiden/yerden uzak durmak daha gerçekçidir.
Doktor Seçimi
1- Tecrübeli Olması ve Güven Vermesi
Doktorun tecrübeli olması benim ilk planda dikkat ettiğim özelliklerden biri. Kaç senedir doktorluk yapıyor, nereden mezun olmuş bunlar önemli. Söylemek gerekir mi bilmiyorum ama diplomasının ofisinde görülür bir yerde asılı olması da gerekir. Yanlız tecrübe derken dikkat ettiğim bir hususu da anlatmak istiyorum. Kendi doktorumu seçerken ne çok genç ne de çok ileri yaşta ve ünlü bir doktoru tercih ettim. Genç bir doktoru seçmeme nedenim tahmin edebileceğiniz gibi yeterli tecrübesi olmayabileceği düşüncesiydi. Ancak senelerin profesörü olan bir doktoru da çok tercih etmedim. Bunun birden fazla sebebi var. Şöyle açıklayayım: Doktorluk özveri gerektiren bir meslek. Ülkemiz gibi doktor başına çok hasta düşen ülkelerde özellikle mesleğinde belli bir noktaya gelmiş ve ünlenmiş doktorlar oldukça yoğun bir programda çalışıyor. Bu doktorlardan bazılarının (hepsi demek haksızlık olur) kendi alanlarında kemikleşmiş düşüncelere sahip olduklarına, yeni görüşlere açık olmadıklarına, hasta bir soru sorduğunda azarlar gibi bir tonla yanıt verdiklerine ve çoğu zaman ulaşılabilir bir konumda olmadıklarına şahit oldum. Bu nedenle alanında aşırı ünlenmiş bir doktorla çalışmaktansa, yeterli bir doktorluk tecrübesi olan, güncel bilgilerle donanmış, okuyan, araştıran ve ulaşılabilir bir doktor olması, sorularıma sabırla ve doyurucu yanıtlar verebilmesi benim için daha öncelikli. Eminim ki ünlü profesörlerle çalışıp da memnun kalan birçok kadın da vardır. Ancak benim tercihim bu yönde.
2- Doğum Felsefenizin Uyumlu Olması
Doğum felsefenizin doktorunuzunkiyle uyumlu olmasının önemini ne kadar vurgulasam azdır. Hamileliğinizin ilk haftalarında yapacağınız ilk ziyaretleri bir deneme süresi olarak düşünüp, doktorunuzun doğum felsefesini süratle öğrenin. Doğum felsefenizin uymadığını fark ederseniz süratla yeni bir doktor bulun. Doğum felsefesi derken,
- Doktorunuzun normal doğum ve sezaryenle doğum oranı nedir? Hangisini tercih ediyor?
- hangi yöntemleri kullanıyor?
- için hangi yöntemleri kullanıyor?
- Doğum planı (doğum tercihleri listesi) yaparsanız belirttiğiniz seçenekleri uygulamaya sıcak bakıyor mu?
Bu ve benzeri konularda doktorunuzla mümkün olduğunca uyum içinde olmanız hamilelik ve doğum sürecinde hayal kırıklığı yaşamanızı azaltacak ya da engelleyecektir.
3- Ulaşılabilmesi
Doğum doktorunun mümkün olduğunca ulaşılabilir bir konumda olması büyük önem arzediyor. Sadece ofisinin yakınlığı değil kastettiğim. Hamileliğiniz süresince aklınıza takılan konularda kendisine danışmak istediğinizde telefonla ya da emaille de erişilebilir olması gerek. Eğer doktorunuz oldukça ünlü, bol hastası olan ve konferanstan konferansa koşan bir doktorsa soru sorma konusunda fazla bir beklentiniz olmamalı. Bu durumlarda da en azından sorularınızı doktora ulaştıracak ve doktorun yanıtlarını anlamlı bir zaman dilimi içerisinde size geri döndürecek hemşirelerin olmasında fayda var.
4- Cinsiyet
Açıkçası genel olarak doktorlar konusunda çok da cinsiyetçi değilim. İşinde iyi bir doktor olduğu sürece kadın ya da erkek olması çok da önemli değil. Bununla beraber, doğum doktoru söz konusu olduğunda kendisi de anne olan bir doktorla çalışmak istedim. Bunun nedeni daha önce doğum yapmış olan bir kadının, ihtiyaçlarımı ve beklentilerimi daha iyi anlayabileceğini düşünmemdi. Nitekim doktorumun beni takip ettiği haftalar boyunca onunla anne olmakla ilgili pek çok paylaşımımız oldu. Kendi tecrübelerinden örnekler verdi. Bu da bende “daha iyi anlaşıldığım” düşüncesini uyandırdı. Ancak tabii bu çok kişisel bir karar. Erkek bir doktorla da çok güzel tecrübeler yaşayan arkadaşlarım var. Değerlendirme sizin.
5- Doğum Yapmak İstediğiniz Yer
Çoğu doktor belli hastanelerle anlaşmalıdır. Eğer doktor seçimi sizin için önemliyse, doktorunuzun yönlendirdiği hastanelerden birinde doğum yapmak durumunda kalabilirsiniz. Bu hususu hamileliğin ilk haftalarında doktorunuza danışmakta fayda var.
6- B Planı
Kimi doktorlar büyük ofiste, klinikte ya da hastanede çalışır. Beraber çalıştıkları bir grup doktor arkadaşları bulunur. Özellikle normal doğumlarda doğum anının ne zaman gerçekleşeceği belli olmayacağı için, doğum anında kendi doktorunuz uygun olmazsa, aynı ofisten, klinikten ya da hastaneden başka bir doktor da doğumunuza girebilir. Benim başıma da bu gelmişti. Doğumumu beni 40 hafta boyunca takip eden doktorum değil, aynı ofisten nöbetçi olan başka bir doktor yaptı. Özellikle normal doğumu hedefliyorsanız, beklenen doğum tarihinde doktorunuzun izinli olup olmadığını mutlaka sorun. Doğum haftasonu ya da gece geç saatte gerçekleşirse doğuma gelip gelmeyeceğinden emin olun. Bir aksaklık olduğunda elinizde mutlaka bir B Planı olmalı.
7- Annenin Özel Durumları
Kimi annelerin özel bazı sağlık durumları olabilir ya da hamilelik süresince daha önce olmayan bazı sağlık komplikasyonları gelişebilir. Örneğin anne adayının şeker ya da yüksek tansiyon gibi rahatsızlıkları varsa, önceki doğumlarda komplikasyonlar yaşadıysa, 35 yaşından büyükse, bu tür konularda tecrübeli olan uzman doktorlarla çalışması daha doğru olacaktır.
Hastane Seçimi
1- Temizlik
Sağlığımızı emanet ettiğimiz hastanenin temiz olması oldukça önemli bir konu. Elbette hastanelerin dört bir bucağını temizlik standartları açısından incelemenize imkan yok. Ancak başka zamanlarda gerek kendi muayeneniz için, gerekse bir yakınınızı ziyaret etmek için gittiğiniz hastanelerinin temizlik standartlarının farklı olabildiği dikkatinizi çekmiştir. Genel olarak bir hastane ne kadar kalabalık olursa, hasta başına ayrılan sürenin o kadar düşeceği ve genel alanları temiz tutmanın o kadar zorlaşabileceği unutulmamalı. Ülkemizde bazı hastaneler oldukça isim yapmış. Ancak bu popülerlikten ötürü inanılmaz bir hasta ve ziyaretçi trafikleri var. Bu nedenle mümkünse en azından doğum için daha sakin ve en azından görebildiğiniz genel alanların temizliğine dikkat edilen bir yeri seçmekte fayda var.
2- Yakınlık
Özellikle büyük şehirlerde, eviniz ile doğum hastanenizin mesafesini kısa tutmakta fayda var. Mümkünse 15-20 dakikada ulaşabileceğiniz, özel arabanız varsa park yeri konusunda sıkıntı yaşamayacağınız bir hastaneyi tercih etmek, stres katsayınızı azaltacaktır.
3- Yenidoğan Yoğun Bakım Ünitesi
40 hafta boyunca karnımızda taşıdığımız bebeğimizi sağlıkla dünyaya getirmek en büyük dilediğimiz. Ancak doğum hepimiz için bir bilmece. Beklemediğiniz şekilde gelişebilecek durumlara karşı hazırlıklı olmak için, yenidoğan yoğun bakım ünitesi olan bir hastaneyi seçmekte fayda var.
4- Hastane Politikaları
Son olarak yukarıdaki maddeler kadar kritik olmamakla beraber, doğumunuzun beklentilerinize daha uygun olması açısından aşağıdaki hastane politikalarına da göz atmakta fayda olabilir.
- Doğumdan önce sancı çekme süresince bekleyeceğiniz odayı, doğumhaneyi, doğum sonrasında kalacağınız odayı, yedidoğan odalarını, yenidoğan yoğun bakım ünitesini göreceğiniz bir tur düzenliyorlar mı?
- Doğuma eşiniz, yakınlarınız ya da diğer çocuklarınızın girmesine izin veriliyor mu?
- Doğum öncesinde sancı çekme esnasında, doğum sırasında ve doğum sonrasında özel bir odada mı olacaksınız? Yoksa odayı başka kişilerle paylaşacak mısınız?
- Doğum fotoğrafçısıyla çalışacaksanız o hastane doğum fotoğrafçısına izin veriyor mu? Hangi koşullarda veriyor?
- Doğum sonrasında eşiniz ya da refakatçiniz sizinle aynı odada kalabilecek mi? Uyuyabileceği bir yer var mı?
- Doğumdan sonra bebek annenin odasında kalabiliyor mu? Yoksa buna izin verilmeyip, bebek odasında mı kalıyor?
- İlk emzirmeler sırasında size yardımcı olabilecek, yol gösterebilecek bir emzirme danışmanı ya da hemşire var mı?
Doktor ve hastane seçiminde ilk planda aklıma gelenler bunlar. Son not olarak üç hususa değinmek istiyorum:
Birincisi, değişikliklerle ilgili: Her zaman söylediğim gibi hamilelik çok özel bir dönem. Sağlıklı bir bebek doğurabilmek için annenin fizyolojik ve psikolojik durumu çok önemli. 40 hafta uzun bir süre. Hamileliğinizin herhangi bir anında mevcut doktor ve hastane seçiminizle ilgili kararınızda tereddütler yaşayabilirsiniz. Önerim, tereddüt duyduğunuz konularda önce doktor ve hastaneyle iletişime geçip, aklınızdan geçenleri paylaşmanız ve çözüm aramanızdır. Eğer tereddüt yaşadığınız konu sizin için kritikse ve doktor/hastane size bir çözüm sunmuyorsa, hamilelik haftanız ne olursa olsun, mümkünse,değişiklik yapmaktan çekinmeyin. Neticede önemli olan sizin sağlığınız.
İkincisi, başka seçeneklerin de olmasıyla ilgili: Yurtdışında ev ortamında doğum, ebe ya da doula eşliğinde doğum gibi trendler artışta. Öngörülerim Türkiye’de de ilerleyen dönemlerde bu konuda bir artış yaşanabileceği yönünde. Şahsi tercihim her zaman hastanede, doktor ile birlikte doğum yapmak olmakla beraber, yukarıda belirttiğim doğum seçeneklerinde pozitif tecrübeler yaşayan kadınların hikayelerini her gün okuyorum. Doğum tercihi kişiye özel olduğundan böyle seçenekleri de hatırlatmak istedim.
Üçüncüsü, yukarıda yazdığım notlar kişisel gözlem ve tecrübelerden yola çıkarak hazırladığım notlardır. Bunların tamamen doğru olduğunu ya da herkese uyabileceğini söylemek istemiyorum. Doktor ve hastane tercihinizi yaparken farklı kriterleri göz önünde bulundurduysanız/bulunduruyorsanız bu yaptığınız tercihin hatalı olduğu anlamına gelmez. Kararınız ne olursa olsun hedefinizin sağlıklı bir doğum yapmak olduğunu aklınızdan çıkarmayın.
Minik yeğenine sağlıkla kavuşabilmen dileğiyle,
Sevgiler,
Tanla
Diğer yazılarım için>> BebekveBen.com
Facebook>> Bebek ve Ben
Twitter>> @Bebek_ve_Ben
Pinterest>>