Temelinde yüksek kaygı bozukluğunun bulunduğu, sürekli tekrarlanan ve yinelenen düşünce ve davranışlarla kendini gösteren bir hastalıktır.
Bu kişiler kontrol edemedikleri endişe, korku ve kaygılar yüzünden içsel bir huzursuzluk ve gerginlik yaşarlar ve bu içsel huzursuzluktan kurtulmak için yinelenen ritüeller şeklinde bazı düşünce ve davranışları tekrarlayan şekilde yapma gereği hissederler.
Bu tekrarlanan düşünce ve davranışlar içsel huzursuzluğu ve gerginliği gidermeye yönelik olarak yapılır ama her yapılan ve tekrarlanan düşünce ve davranış bir sonra ki krizi besler ve bu şekilde sürekli tekrarlanan davranış ve düşünce kısır döngüye neden olur.
Elini yıkadığı zaman mikroplardan korunacağını düşünerek ellerini yıkayan ve rahatlayan kişi, kısa bir süre sonra aynı davranışı tekrar etme gereksinimi duyar ve bu şekilde bir kısır döngü oluşur.
Bu şekilde devam eden OKB döngüsü durdurulamaz ve tedavi edilmez ise kişinin tüm vaktini almaya ve artık günlük işlerini dahi yapamaz hale gelmesine neden olacak boyuta kadar ilerleyebilir.
Obsesif-kompülsif bozukluğu olan kişiler saplantılarının ve takıntılarının gerçek dışı veya manasız olduğunun farkında olmasına rağmen tekrarlamaktan ve bunları düşünmekten kendini alıkoyamaz.
En Yaygın olarak görülen kompülsüf davranışlar
• Tekrar tekrar yıkanma, duş alma veya ellerini yıkama
• El sıkışmaktan veya kapı kolu gibi şeylere dokunmaktan çekinme
• Kapı, kilit, ütü, ocak gibi şeyleri sürekli kontrol etme
• Rutin işleri yaparken içinden veya yüksek sesle sürekli sayı sayma
• Sürekli bir şeyleri belli bir biçimde düzenleme
• Belirli bir sıraya göre yemek yeme
• Genellikle rahatsız edici olan, akıldan çıkmayan ve uykuyu bölen kelimelere, görüntülere, düşüncelere takılıp kalma
• Belirli kelimeleri, cümleleri veya duaları tekrarlama
• İşleri belirli bir sayıda yapma ihtiyacı
• Değeri olmayan şeyleri toplama veya biriktirme
OKB (Obsesif Kompülsif Bozukluk) teşhisi nasıl konur?
OKB teşhisi için herhangi bir test yapılmasına gerek yoktur. Uzman psikolog ya da psikiyatr hastanın tekrarlayan düşünce ve davranışlarına bakarak, hastanın hayatını etkilemesinden, ayırdığı zamana kadar değişik kriterleri değerlendirerek karar verir
TEDAVİSİ
OKB tedavisinde hastalarda gözlenen kaygı belirtilerini azaltmak amacıyla başvurulan ilaç tedavisinin yanında, bilişsel ve davranışçı psikoterapi tekniklerinin kullanımı hastalığın tedavi başarısını % 90’lara çıkarmaktadır.