Evliliği beceremediniz bari boşanmayı becerin
Bir çocuğun ruhsal gelişimi ve sosyal uyumu için en ideal ortam, anne, baba ve çocuklardan oluşan mutlu bir aile ortamıdır.
Ancak bu aile ortamı kadar önemli olan başka bir konu ailenin huzur, mutluluk ve güven içinde olmasıdır. Eşler arasındaki uyum da ailedeki huzurun, mutluluğun önkoşuludur. Eşler arasında anlaşmazlık ve geçimsizlik eşler kadar çocukların da mutsuz olmasına neden olur.
Boşanınca çocuklar olumsuz etkilenir diye; her ne pahasına olursa olsun zoraki sürdürülmeye çalışılan evlilikler vardır. Bir çocuk için ideal olan, anne ve babasıyla birlikte olmak kadar ailenin huzur ve mutluluğu da çocuk için o kadar önemlidir. Kavga ve stresin hâkim olduğu bir aile ortamı en az boşanma kadar çocuğun psikoloji ve gelişimini olumsuz etkilemektedir.
Zaten zorlu ve zedeleyici olan boşanma süreci; anne ve babaların yaptığı hatalar yüzünden daha da zor, içinden çıkılmaz bir hal alabilir.
Boşanma sürecinde veya boşanma sonrası birçok eş aralarındaki gerginlik ve anlaşmazlıkları çocuk üzerinde yaşar, çocuğu dert ortağı gibi görüp sıkıntılarını çocukla paylaşır, boşanmada kendi kusurlarının olmadığı mesajını vermek ve çocuğu kendi tarafına çekmek için çocuğu silah olarak kullanır ve diğer tarafı kötüleme çabasına girer.
Boşanmayı öğrenen çocuğun aklına gelen ilk soru ‘ben ne olacağım, kiminle yaşayacağım’
Çocukların gelişim düzeylerine göre boşanmayı algılayış biçimi ve etkilenme düzeyleri;
Okul öncesi dönemde ki çocuk için boşanma sadece düzeyine göre fizik bir ayrılıktır ve baba ya da anne geri gelecektir şeklinde algılanır. Boşanmanın duygusal boyutunu algılayamaz. Her ne kadar bunları algılayamasa da olumsuz giden bir şeylerin ve evde kaosun olduğunun farkındadır.
Bu yaştaki bir çocuk anne ve babasının birbirlerine karşı olan olumsuz duygularını anlayamaz, anlam veremez ve yaşanan bu durum çocukta korku ve şaşkınlık yaratır. Boşanma sonrasında annenin çocuğa yönelmesi ve ilgi odağı haline getirmesi çocuğun anneyi de kaybetme kaygısının oluşmasına ve anneden ayrılma korkusuna, çişini, kakasını tekrar yapmaya başlaması, agresiflik gibi bir takım sorunların başlamasına neden olur.
İlkokul döneminde ise çocuk boşanmayı duygusal boyutuyla da algılayabilecek duruma gelir. Anne ve babanın arasındaki kopukluğun, sadece fiziksel olarak değil, duygusal olarak ta koptuklarının farkındadır.
Boşanmadan en fazla 7-14 yaş arasındaki çocuklar etkilenmektedir.
Bu dönem çocukların, boşanmanın fiziksel bir ayrılmanın ötesinde anne-baba arasında duygusal bağın koptuğunun farkına vardıkları, boşanmanın anlam ve sonuçlarını algılayabildikleri, ancak boşanmanın getirdiği duygusal sorunları aşacak kadar güç ve olgunlukta olmadıkları bir dönemdir.
En ideal şartlarda bile boşanma maalesef çocuklar üzerinde yıkıcı ve hayatlarının kalan kısımlarını ipotek altına alacak etkiler yaratmaktadır
Boşanmayı Çocuğa Nasıl Anlatacaksınız
Ayrılık çanlarının çalmaya başladığı, çatışmaların başladığı, sorunların yaşandığı bir evde çocuğun bunu hissetmemesi mümkün değildir. Böyle bir durumda çocuğu üzmemek adına olayları konuşmamak veya bir şey yokmuş gibi davranmak yerine çocuğa nasıl anlatacağınızı bilmek daha önemli bir detaydır.
Çocuğun ayrılığı kabul edeceği, mantıklı karşılayacağı ideal bir yaş dönemi yoktur. Bunu kabul etmesini ve anlayışla karşılamasını beklemek eşlerin kendini aldatmasından başka bir şey değildir. Bu olayı bilmek, öğrenmek her halükarda çocuğu üzecek ve zarar verecektir Çünkü anne babanın evliliği yürütmekteki beceriksizliğinin faturasını her zaman çocuklar ödemektedir. Alışmış olduğu düzen bozulacak, bütün taşlar yerinden oynayacak, hayatı alt üst olacaktır.
Evliliklerde ayrılık ve boşanmalar, en son çözüm olması gerekirken; maalesef birçok evlilikte ilk alternatif olarak görülmektedir.
Boşanma sonrası dikkat etmeniz gereken bazı konular:
- Çocuğa mümkün olduğu kadar fazla zaman ayırıp kaliteli zamanlar geçirmeye, birlikte bir şeyler yapmaya çalışın.
- Onunla birlikte olabildiğiniz zamanlarda oyunlarına katılınız ve birlikte oyun oynayınız.
- Çocuğun kendini ifade etmesine, konuşmasına imkân verin, fakat konuşturmak, özellikle laf almak için ısrarcı olmamaya özen gösterin
- Çocuğun yanında eski eşinizi eleştirmeyin, siz ayrılmış olabilirsiniz ama çocuğun annesinden veya babasından ayrılması mümkün değildir.
- Bu dönemde yukarıda bahsettiğimiz gibi altına kaçırma, anneden ayrılmak istememe, korkma gibi belirtiler görülebilir.
Kendi sorunlarınızın gerginliği ile çocuğa kızmayın, cezalandırmayın.