İnsan bünyesi anatomik yapısına bağlı olarak tek bir bebeğe gebelik için uygundur. Meydana gelebilecek çoğul bir gebelik durumunda anne ve bebekler için riskli bir gebelik süreci yaşabilmektedir. Özellikle de üçüz veya dördüz bebekler sonu gelmek bilmeyen sorunlar yaratabilir. Üçüz veya dördüz gebelik hem annenin hem de bebeklerin sağlığı için son derece olumsuzdur.
Söz konusu riskler tüp bebek tedavisi uygulamasında da geçerlidir. Tüp bebek yönetmelik koşulları gereğince çiftlere çoğul önerilmemektedir. Özellikle uzun süre çocuk sahibi olamamış çiftlerin çoğul gebelik istekleri ile karşılaşılabilmekte. Ancak doktorlar çiftlerin bu isteklerini hiç de tavsip etmemektedirler. Çoğul gebeliklerdeki düşük oranı daha yüksektir. Bebekler ve anne adayı erken doğum riski ile daha çok karşı karşıyadır.Çoğul gebelikler bebeklerden birinin veya hepsinin üzerinde gelişim geriliğine de neden olabilmektedir.Üçüz bebeklerdeki durum ise daha da kritiktir. Olası bir üçüz gebelik durumunda bu risk oranı 5 katına çıkmaktadır.
Tüp bebek tedevisi uygulamasında çoğul gebeliğe karşı anne yaşının önemi
Anne adayının genç olması hamilelik şansı için çok önemli bir avantajdır. Çünkü genç anne adayının üreme hormonları 20 ile 30 yaş arasında yüksek miktardadır ve bu durum hamilelik için avantajdır. Ayrıca anne adayının herhangi bir başarısızlıkta sonrakigebe kalma tedavisi içinde önünde hayli uzun bir vakit bulunmaktadır. Genç anne adayları için de tüp bebek tedavisinde çoğul gebelik için önlem almak daha kolaydır.
Anne yaşı ilerlemiş ve özellikle de 35 yaşı geçmişse tüp bebek tedavisindeki amaç sadece anneye istediği çocuğu vermektir. Bu yaş grubunun taşıdığı bazı riskler vardır. Azalan doğurganlık ve östrojen hormonuna bağlı olarak embriyonun kadın rahminde tutulma şansı da düşmektedir. Bu durum kadının gebe kalması önündeki olumsuz bir faktördür. 35 yaş üstü kadınlara tanınan iki embriyo hakkı tüp bebek tedavisindeki başarı oranını da artırabilmektedir. İki embriyo kullanımı hakkı sadece 35 yaş ve üstü kadınlara tanınmaktadır.
Tüp bebek tedavisinde çoğul gebelik ve getirilen kısıtlamalar
Tüp bebek tedavisindeki çoğul gebeliklerin önüne geçilmek amacıyla yönetmelikler gereği 35 yaş altındaki kadınlara tek embriyo, 35 yaş ve üstü kadınlara çift embriyo transferi yapılmaktadır. Bu kısıtlama sayesinde çoğunlukla çoğul gebeliğin önüne geçilebilmektedir. Çoğul gebeliğin önüne geçmenin bir yöntemi de embriyonun kaliteli olmasıdır. Seçilen kaliteli embriyolar kullanılır ve diğer embriyorlar, anne ve baba adayının isteği halinde olası bir sonraki tedavide kullanılmak üzere dondurulurlar. Dondurulma işlemi embriyoya hiç zarar vermez. Çiftlerin tüp bebek tedavilerinde başarısız olma durumunda yeniden tedavi görmek isteyebilirler. Bu durumda dondurulmuş olan sağlıklı embriyolar yeniden kullanılabilir. Bu durum tedavi sürecini de hızlandırmaktadır.
Alınan tüm önlemlere rağmen tüp bebek tedavisinde çoğul gebelik yaşanırsa ne olur?
Tedavi esnasında çoğul gebelik ufak bir ihtimal olsa da görülme şansı olabilir. Bu durumda çiftin 10-11 hafta kadar beklemeleri gerekmektedir. Bu süre içerisinde genellikle bebeklerden birinin ya da ikisinin yaşamı kendiliğinde sonlanmaktadır. Kendiliğinden yaşamını yitiren bebekler de vücut tarafından bir süre sonra emilmektedir. Bu durumun diğer bebeğe ya da anneye bir zararı yoktur.
Eğer ki geçilen 10-12 hafta sonra bebeklerde bir düşüş yaşanmamışsa ve anne adayının çoğul gebeliği devam ediyorsa, anne doktoruyla görüşüp bir karara varır. Anne ikiz veya üçüz gebelik durumu ile karşı karşıya ise bebek sayısında azalmaya gidilebilir.