Kadınların genelinde regl zamanı hafif ya da şiddetli ağrılar ile seyreder. Bu regl ağrıları kanamaların normal seviyede olması için meydana gelen rahim kasılmalarının yol açtığı ağrılardır. Bu ağrılar yaşam şeklini çok fazla etkilemez ve ağrı kesiciler ile giderilebilinir.
Ancak yüz kadından onunda bu ağrı şekilleri çok farklı gelişebilir. Regl ile başlayan ağrıların şiddeti çok fazla olabilir ve bu ağrılar kişinin yaşamını olumsuz etkiler.
ADET KANAMASI İLE NEDEN SANCILAR OLUŞUR?
Adet döneminde rahmin kasılması genelde adet sancısı olarak adlandırılır. Rahmin kasılma amacı rahmin iç zarının adet dönemi ile yenilenmesi sırasında meydana gelen adet kanamasının seviyesini en aza indirmektir.
Adet döneminde oluşan kasılmalar ile rahimde prostaglandin olarak adlandırılan bazı maddeler salgılanmaktadır. Sancılara yol açan ise bu maddelerin fazla miktarda salgılanmasıdır. Bu tür maddelerin salgısı genellikle yumurtlamalı bir adet döneminde oluşabileceğinden adet döneminden bir gün önce başlayan ve adet döneminin bitmesi ile tamamen ortadan kaybolan adet sancısı daha önceki adet döneminde yumurtlamanın gerçekleştiğini gösteren bir belirtidir.
SANCILI ADET GÖRMEYE NEDEN OLABİLECEK DURUMLAR NELERDİR?
RİA (SPİRAL)
Gebelik için önlem olarak uygulanan spiraller adetlerin sancılı geçmesine yol açabilir.
ENDOMETRİOZİS
Adet döneminin sancılı geçmesine neden olan bir diğer sorunda endometriozistir. Endometriozis aynı zamanda çiftlerin kendiliğinden çocuk sahibi olmalarını engelleyen bir hastalıktır. Endometriozis tedavisinden sonra çiftler kendiliğinden gebe kalamıyor ise yardımcı üreme tedavilerinin uygulanması yararlı olur. Yardımcı üreme tedavilerinde en çok tercih edilen tedavi tüp bebek uygulamalarıdır.
Bu olasılıkların haricinde rahim ağzında oluşabilecek iltihap hastalıkları da adet döneminin sancılı geçmesine neden olabilirken kısırlık için etkili faktörler arasında yer alır. Uygulanan tedaviler ile başarı sağlanamayan iltihap sorunlarında yardımcı üreme tedavileri devreye girer ve çiftlerin çocuk sahibi olabilme arzuları gerçekleştirilir. Uygulanan basit üreme tedavilerinden hiçbir sonuç alınmaz ise tüp bebek uygulamaları ile çocuk sahibi olmak isteyen çiftler çocuk sahibi olabilir. Ancak hastalığın erken teşhis edilmesi tedavide başarı sağlamak için oldukça önemli bir unsurdur.
BELİRTİLERİ NELERDİR?
Adet sancıları özellikle adet görmeden bir gün önce başlar. Âdetin başlaması ile beraber derecesi artar ve adet döneminin tamamlanması ile ortadan kaybolur. Adet sancısı beraberinde bulantı, kusma, baş ağrısı ve bel ağrısı oluşabilir. Ağrıların şiddetini artırması ile beraber bayılmalara neden olmaktadır.
ADET SANCISI NASIL TEDAVİ EDİLİR?
Eğer jinekolojik muayene sırasında sancıya yol açan bir bulguya rastlanılmış ise ilk olarak bu bulgunun ortadan kaldırılması gerekir. Tedavide başarılı olabilmek için son derece önemli bir durumdur. Eğer muayene yetersiz yapılmış ise tedavide başarı sağlamak mümkün değildir.
Eğer yapılan jinekolojik muayenelerde herhangi bir sorun çıkmamış ise, hastaya uygulanacak ilk tedavi ağrı kesici ilaç tedavisidir.
Adet sancıları genç kızlık döneminden beri varsa primer, sonrdan ortaya çıkmışsa sekonder olarak adlandırılır. Sekonder olanlarda altta yatan bir patoloji olabilir buna dikkat etmek gerekirse laparoskopi yaparak tanıya gitmek gerekebilir. Altta yatan bir sebep yoksa ağrı kesici ilaçlar veya doğum kontrol hapları tedavide kullanabilir.
Prof. Dr. Cem Fıçıcıoğlu