Kadınlarda Hormon Bozukluğu

Ergenlik dönemi, kadınların fizyolojik ve biyolojik olarak değişime girdiği bir süreçtir. Bu dönemdeki genç kızlarda hormonal değişimler yaşanır. Bu değişimler beyin, yumurtalıklar ve rahimde yaşanmaktadır. Beyindeki hipofiz bölgesinden salgılanan FSH ve LH hormonları yumurtalıkları harekete geçirerek yumurtalıkları uyarmaya başlar. Östrojen ve progesteron hormonlarının rahim iç tabakasını etkilemesi ile adet görülür.

Diğer bir deyişler; kadın her ay bir adet yumurta üretir. Yumurta, sperm hücresiyle buluşma ve gebelik ihtimaline karşı rahmi hazırlar. Bu yumurta, sperm hücresi ile buluşmaz ise hazırlanmış bu ortam adet kanaması ile birlikte dökülür ve vücut yeni bir yumurtlama sürecine hazırlanmaya başlar. Yumurtalıklarda yumurta üretimi başlamasıyla birlikte vücutta östrojen ve progesteron hormonları da aktif hale gelir.

Beyin, yumurtalıklar ve rahim arasındaki uyumda yani hormon akışının doğal dengesinde yaşanabilecek bir sorun hormon bozukluklarına neden olur. Hormon bozukluklarının yaşanmasında birçok etken bulunmaktadır. Bu faktörlerin başında; genetik ve yumurta kistleri gelmektedir.

Kadınlarda en sık görülen hormon bozuklukları

Kadınlarda en sık görülen hormon bozuklarının başında, özellikle genç kızların yaşadığı aşırı tüylenme sorununa yol açan ve yumurtlama fonksiyonlarının düzenli olmadığı “polikistik over sendromu” gelmektedir. Polikistik over sendromu beraberinde tüylenme ve adet düzensizliği de getirmektedir. Prolaktin hormonunun yüksek salgılanması adet düzensizliği ve göğüslerden süt gelmesine neden olabilir. Tiroit hormonundaki dengesizlik de üreme fonksiyonlarında bozuklukların görülmesinin yanı sıra aşırı tüylenmeye de neden olur. Eğer tedavi edilmezse tüylenme ilerler. Hormonal dengesizlik kadının beden sağlığını etkilediği gibi ruhsal dengesini de bozmaktadır.

Östrojen hormonu bozuklukları

Östrojen hormonu kadınların adet döngüsünde önemli rol oynayan bir grup steroid hormonudur. Östrojen hormonu hem erkekte hem de kadında bulunmakla beraber üreme döneminde kadınlarda daha fazla salgılanır. Östrojen hormonunun bozukluğu kadında birçok probleme neden olabilir. Örneğin; östrojen hormonu eksikliğinde memelerde küçülme, vajinada kuruluk, cinsel ilişki esnasında ağrı, ciltte kırışıklık, saç dökülmesi, vajinada sarkma ve cinsel isteksizlik (cinsel ilişkiden zevk almama) gibi durumlara neden olur. Östrojen eksikliği sonucunda kadın, erken menopoza girebilir. Erken menopoz durumunda kadında terleme atakları ve psikolojik dengesizlikler de görülebilir.

Östrojen hormonunun fazla salgılanması sonucunda yumurtalık fonksiyonlarında bozulmalar yaşanır. Östrojen fazlalığı durumunda armut tipi şişmanlık yaşanabilir. Östrojen miktarının fazla olması meme ve rahim kanseri riskine neden olabilir. Vücudun fazla östrojen salgılaması yağ dokusu miktarını da arttırır.

Progesteron hormonu bozuklukları

Progesteron hormonu, rahmi hamilelik için hazırlayan kadınlık hormonudur. Progesteron yumurtalıklar tarafından salgılanmaktadır. Her ayın ikinci haftasında vücuttaki progesteron seviyesi yükselir. Yükselen progesteron seviyesi, adet siklusuyla birlikte düşer. Doğum kontrol hapları progesteron hormonunun sentetik formlarıdır. Progesteron hormonunun bozulması sonucunda kadının yumurtalıklarında yeterli oranda yumurta üretilmeyebilir.

Progesteron başlıca etkilerini kadının genital bölgesinde gösterir. Östrojenin etkilerini bastırır. Östrojenle birlikte vücutta bazı değişimlere yol açar. Annelerin doğum sonrasında süt salgılamaya hazır hale gelmeleri bu hormon sayesinde olmaktadır. Progesteron hormonunda meydana gelebilecek bozukluklar tüm bu işlevlerin aksamasına neden olacaktır.

TSH hormonu bozuklukları

TSH hormonu beyindeki hipofiz bezinden salgılanmaktadır. TSH doğrudan tiroid hormonlarının çalışmasına etki eder. Tiroid bezleri vücudun komutanıdır ve eksikliğinde kişide çeşitli problemlere yol açabilir. TSH hormonundaki bozukluk sonucunda tiroid hormonları da etkilenir. TSH hormonu bozukluğu karşısında kadın guatr hastalığı, kısırlık ve adet düzensizliği riskleri ile karşı karşıya kalabilir.

Testosteron hormonu bozukluğu

Testosteron hormonu erkeklik hormonu olarak bilinmektedir. Ancak kadınlar düşük düzeyde olsa da testosteron hormonu bulunmaktadır. Testosteron seviyesinin normalden daha çok olması durumunda kadınlarda aşırı tüylenme görülebilir. Bunun dışında testosteron artmasına bağlı olarak saç dökülmesi, aşırı sivilcelenme, ciltte yağlanma, kısırlık, gerginlik gibi durumlarda görülebilmektedir.

Androjen hormonu bozukluğu (Hiperandrojenizm)

Hiperandrojenizm, androjen fazlalığı demektir. Artan androjen değerleri veya androjen hormonunun çok fazla salgılanmasına bağlı olarak meydana gelen değişimlerdir. Hiperandrojenizmde kadının ses tellerinde kalınlaşma yaşanır. Kadının vücut yapısı erkeklik hormonunun etkisi ile kol ve bacak kaslarında hipertrofi görülür. Hipertrofi ile erkek tipi vücut yapısı ortaya çıkmaya başlar.