Aşı, yıllardır hastalıkların ve buna bağlı olarak ölümlerin azaltılmasındaki en önemli etkenlerdendir. Annenin, fetüsün ve yeni doğan bebeğin aşılanması ise anne, fetüs ve bebeğin sağlığının korunmasında önemli rol oynar.
Hamilelikte canlı aşı yapılması önerilmez. Bu sebeple hamilelik sırasında ölü yani inaktifvirüz ya da bakteri kullanılarak yapılan aşıların anne veya fetüs için herhangi bir sağlık problemi oluşturmadığı biliniyor. Bunun dışında emzirme dönemlerinde annelerin ilaç kullanımına dikkat etmesi gerektiği herkesçe bilinir. Ancak aşı emzirme döneminde de anne ve bebeğe zarar vermeyen bir uygulamadır.
Hamilelikte aşılama genellikle ikinci üç aydan sonra başlar. Aşılamanın en önemli amaçlarından biri fetüste büyüme geriliği, ölü doğum ve sinirsel problemlere neden olabilecek enfeksiyonlardan korumaktır. Ayrıca ölü doğum riskini azaltmak ve yeni doğan enfeksiyonlarını azaltmaktır.
Hamilelikte hepatit-B aşısı
Eğer anne taşıyıcı ise doğumdan sonraki ilk 12 saatte mutlaka bebeğe hepatit-B aşısı yapılmalıdır. Çünkü anne taşıyıcı ise bebeğine doğum esnasında hepatit bulaştırmaları mümkündür. Eğer anne değil de baba hepatit-b taşıyıcısı ise anne hamilelik öncesinde aşı yaptırmalı. Eşi hepatit-b taşıyıcısı olan kadınlar hepatit-b hastalığına yakalanabilirler. Bu nedenle aşı ile korunma sağlanmalıdır. Eğer anne hamilelikten önce aşı yaptırmadıysa mutlaka hamilelik sırasında aşı yaptırmalı.
Hamilelikte grip aşısı
Grip her yıl kendini yenileyerek karşımıza çıkar. Her yıl oluşan grip virüsüne göre her yıl yeni aşı oluşturulmaktadır. Hamilelerin grip aşısı yaptırmasının herhangi bir sakıncası yoktur. Aynı şekilde emzirme dönemlerinde de grip aşısı yaptırmanın olumsuz bir sonucu yoktur.
Grip aşısı asla gribe neden olmaz. Aşılama sonrasında görülen üst solunum yolları enfeksiyonu tamamen tesadüftür. Yani grip aşısı ile hiçbir ilgisi yoktur.
Hamilelikte tetanos aşısı
Daha önce tetanos aşısı yaptırmamış anne adaylarının hamilelikte aşı yaptırması gerekir. Hamileliğin ikinci ve üçüncü üç ayında tetanos aşısı yapılır. Bir ay arayla yapılan bu tetanos aşılarından ikincisinden altı ay sonra üçüncü doz tetanos aşısı yapılır.
Anne adayı hamilelikten önce tetanos aşısı yaptırmışsa ve eğer en son aşının üzerinden on yıldan az bir zaman geçmişse anne adayının hamilelik esnasında aşı yaptırmasına gerek yoktur. Fakat anne adayı hamilelikten önce aşı yaptırmasına rağmen en son yapılan aşının üzerinden on yıldan fazla bir zaman geçmişse anne adayına tek doz aşı yapılmalıdır.
Tetanos, yeni doğan bebeklerde özellikle ilk zamanlarda %60 oranla ölümcül risk taşıdığından tetanos aşısı oldukça önemli bir yere sahiptir.
Hamilelikte meningokok aşısı
Anne adayında görülen menenjit salgıları sebebiyle yapılan bir aşıdır. Bu aşının anne adayına ve bebeğe verdiği bir zarar saptanmamıştır. Bebeği de anneyi de koruyan bir aşıdır. Doktor tarafından gerekli görülmediği takdirde yapılmaz.
Hamilelikte kuduz aşısı
Hamilelik esnasında şüpheli hayvanlarla temas edildiği durumda kuduz aşısı yapılmasının hiçbir sakıncası yoktur. Bu nedenle böyle bir durumla karşı karşıya kalındığında derhal en yakın sağlık kuruluşuna giderek gereken müdahalenin yapılması gerekmektedir. Hamilelikte anne adayı ya da fetüs için olumsuz bir sonucu yoktur.
Hamilelikte yalnızca doktorun gerekli gördüğü zaman yapılan aşılar:
- Polio
- Sarı humma
- Pnömokok
- Kolera
- Boğmaca
- Hepatit A
Hamilelikte asla yapılmaması gereken canlı hücre aşıları:
- BCG
- Kabakulak
- Kızamık
- Kızamıkçık
- Su çiçeği
Prof. Dr. Cem Fıçıcıoğlu
Kadın Hastalıkları ve uzmanı.