Hemoglobin kırmızı kan hücreleri de denen alyuvarlarda bulunan ve oksijen taşınmasını sağlayan bir protein türüdür. Kansızlık olarak da adlandırılan anemi kandaki hemoglobin miktarının belirli bir oranın altında kalması durumudur. Bu oran her yaş grubunda farklılık gösterebileceği gibi cinsiyete göre de değişiklik görülebilir. Hamilelik de anemi önemli bir sorundur. Bu nedenle anne adayları bebek düşünmeden evvel tüm değerlerine baktırıp varsa eksik değerleri bunlara uygulanacak takviye tedaviler ile eksikliklerini gidermeli ve daha sonra bebek düşünmelidir. Çünkü bebek tüm ihtiyacını anne adayının depolarından tamamladığı için anne adayında ciddi eksiklikler oluşmakta ve anne adayları doğum sonrasında ciddi sorunlarla karşılaşmaktadırlar.
Anemi sebepleri nelerdir?
Aneminin tek bir sebebi yoktur. Aneminin sebeplerinden bir kaçını şöyle sıralayabiliriz:
- Genel olarak demir eksikliğine bağlı nedenlerden anemi görülmektedir
- Bunun dışında folik asit eksikliğine bağlı nedenlerden anemi görülebilir
- B-12 eksikliğine bağlı anemide anne adaylarında görülen anemi türlerinden bazılarıdır.
- Bunun dışında bir takım kaza ve travmalar ani ve çok miktarda kan kaybı da anemi nedenlerindendir.
Hamilelikte görülen anemiye (kansızlık) ise 9 ay süren hamilelikte her 3 aylık periyotta geldiği seviyeye trimester denir. Her 3 aylık dönem için yani her trimester için farklı hemoglobin seviyesi vardır. Anne adayının hemoglobin oranı bu seviyenin altına düştüğü zaman anemi olarak adlandırılır. Hamile kadınların % 50’sinin anemi hastası olduğu tahmin ediliyor. Gebelikte demir ihtiyacı normalden fazladır. 6-7 mg demir hamile kadınların günlük demir ihtiyacını karşılar.
Gebelikte neden demir anemisi görülür?
Gebelikte bebek rahime düştüğü ilk andan itibaren tüm ihtiyaçlarını annenin vücut depolarından karşılar. Eğer anne beslenmesine dikkat etmez, sağlıklı beslenmezse bebek ihtiyaçlarını karşıladıkça annede kansızlık görülecektir. Anne adayının demir depolarındaki eksiklik de gebelikte ortaya çıkacaktır. Sık doğumlar ve düşükler de demir anemisi nedenlerindendir. Bu nedenle anne adayları daha doğrusu çiftler bebek sahibi olmadan evvel bilinçli birer birey olarak tüm sağlık taramalarından geçerek var ise vücutta ki tüm eksik mineraller, vitaminler, kan, fosfor, çinko, calsiyum, gibi eksiklikleri giderdikten sonra bebek düşünmelidir. Bu durum hem bebeğin sağlığı hem anne adayının sağlığı için oldukça mühim üzerinde durulması gereken bir husustur.
Hamilelikte anemi tedavisi
Anne adaylarının tümüne anemi olsun ya da olmasın bütün hamile kadınlara demir desteği gereklidir. Demir depoları yeterli olsa da anne adayına demir desteği sağlanır. Bunun amacı anemiyi önlemek, bu riski ortadan kaldırmaktır.
Hamilelikte anemi belirtileri nelerdir?
- Halsizlik
- İştahsızlık
- Baş ağrısı
- Uyku düzeninde bozukluk
- Baş dönmesi
- Saç dökülmesi gibi belirtileri bulunan aneminin en sık görülen belirtisi halsizlik ve yorgunluktur.
Hamilelikte anemininin diğer sebebi de folik asit eksikliğine bağlı anemidir. Eğer anne adayına folik asit eksikliğine bağlı anemi teşhisi koyunduysa tedavi amacıyla anne adayı her gün 1 mg folik asit almalıdır. Hamilelikte anemi teşhisi Hamilelikte anemi teşhisi konulması için öncelikte kan tahlili ile mümkündür. Eğer gebelik planlanmış ise hamile kalmadan önce kan tahlili yaptırılarak hemoglobin seviyesi kolaylıkla belirlenir. Fakat eğer gebelik sürpriz ise gebeliğin ilk haftalarında yapılacak kan tahlili ile de hemoglobin seviyesi ölçülebilir.
Hamilelik öncesinde ya da hamileliğin ilk haftalarında yapılan tahlilde anemi varlığı tespit edildiyse ağızdan alınan tabletlerle aneminin tedavisi mümkündür. Nadiren kalçadan yapılan iğneyle de tedavi edilebilir. Hamilelikte aneminin sonuçları Hamilelikte aneminin en önemli riski erken doğumdur. Bunun dışında bebeğin kilosundaki düşüklük de aneminin ciddi sonuçlarındandır. Ayrıca doğumdan sonra rahimde gelişme geriliği, doğum sonrası annede enfeksiyon artışı, doğumdan sonra iyileşmede gecikme gibi sonuçlar da aneminin tehlikeli sonuçları arasında yer alır.
Prof Dr. Cem Fıçıcıoğlu
Kadın Hastalıkları ve Tüp Bebek Uzmanı