Hamile kadınların genellikle büyük bir kısmı, hamilelik haftaları hesapladığı halde ya da doktoru kaç haftalık hamile olduğunu söylediği halde “kaç aylık” olduğunu kendi hesaplamak istemektedir. Hamileliğimin kaçıncı haftasındayım? Hamileliğimin kaçıncı ayı bitti? Hamileliğimde kaçıncı aya girdim? Esasında ay ve haftalar arasındaki karışıklı ve uyumsuzluk 1 ayın tam 4 haftalık süreci kapmasamamasından dolayı kaynaklanıyor. 1 ay 4 hafta 3 gün olarak hesaplanır. Burada mühimmatı olan ay hesabı değil, hafta hesabı yapmaktır. Hamilelik süreci genellikle 40 hafta sürer. Bu konuda kafa karışıklığına mahal vermemek adına doktorların yaklaşık olarak kabul ettiği ay ve haftalar şöyledir:
4-5 haftalık gebeliklere 1 aylık denilir
8-9 hafta bittiğinde 2 ay bitmiştir
12-13 hafta bittiğinde 3 ay bitmiştir
16-17 haftalar bittiğinde 4 ay bitmiştir
20-21 haftalar bittiğinde 5 ay bitmiştir
24-25 haftalar bittiğinde 6 ay bitmiştir
28-29 haftalar bittiğinde 7 ay bitmiştir
32-33 haftalar bittiğinde 8 ay bitmiştir
36 hafta bittiğinde 9 ay bitmiştir ve son aya girilmiştir. (Doğum 9 ay değil 10 ay gibi oluyor bu durumda)
40 hafta bittiğinde –> 9 ay 10 gün denilen yani toplam 280 gün tamamlanmıştır bu da 40 hafta eder.
Akıldan çıkarılmaması gereken, hangi ayın bittiğini hesaplamak değil, haftaların hesabını yapmanın önemli olmasıdır. Bunun sebebi hamilelikte tüm şeyler hafta hesabına göre gerçekleştirilir. Hamilelik toplamda 40 hafta sürer. Doğumların bir çoğu ise 38-40 hafta arasında gerçekleşir. Kimi zaman ise günü geçen anne adaylarında 41 haftada doğum olabilmektedir. Tüm bu haftalar hesaplanırken de kişinin son adetinin başladığı ilk güne göre hesap yapılır.
Kaç haftalık, kaç aylık hamileyim?
ile ya da mikroenjeksiyon (ICSI) yöntemi ile uygulanan tüp bebek yöntemlerinde hamilelik haftası hesaplama yöntemi gene aynı şekilde yapılır. Her iki hesaplamada da hamileliğin kaç haftalık olduğuna bakılırken embriyo transfer tarihi temel nokta olarak düşünülür. Embriyonun aktarımının gerçekleştiği tarihte hamileliğin 2 haftalık olduğu düşünülür. Bunun üzerine bu güne dek geçen haftalar sayılır ve gebelik haftasının kaçıncı hafta olduğu öğrenilir. Normal yolla gerçekleşen hamileliklerde gebelik haftası son adet tarihine göre hesaplanmaktadır. Tüp bebek tedavisinde kullanılması gereken ilaç tedavileri sebebiyle son adet tarihi az da olsa yanılmalara yol açabilmektedir. Bundan kaynaklı olarak transfer tarihine göre hesaplamalar gerçekleşir.
Blastokist transferi gerçekleştirilen kişilerde benzer şekilde transfer tarihini anan nokta olarak hesaplama gerçekleştirilir. Blastokist transferi 5. günde uygulanması sebebiyle embriyo transferine göre hamilelik haftası 2-3 gün daha büyük olacaktır.
Embriyo transfer tarihine göre gebelik (hamilelik) haftası nasıl hesaplanıyor?
Bazı hastalar transfer yapılan günde hamileliğin niçin iki haftalık kabul edildiğini anlamakta güçlük çekebilirler. Bunun sebebi transfer tarihinde iki hafta önce daha yumurta toplama işlemi bile yapılmamıştır. Bunun açıklaması şu şekildedir: Bütün gebeliklerde hamilelik haftası “son adet tarihine göre hesaplandığı için” burada da transfer tarihinden 2 hafta önce adet başlamış gibi düşünülerek ona göre hesaplama yapılır. Bu halde tüm hamilelik süresi 40 hafta olacak şekilde izlenir. Son adet kanamasının başlangıç tarihi transfer tarihinden 2 hafta önce olmasa dahi, burada transfer tarihi esas nokta olarak düşünülmelidir, bunun sebebi burada kesin şekilde büyüklüğü bilinen bir embriyo mevuttur, bu sebeple transfer tarihi yanlış değildir fakat, son adet tarihi kafa karıştırıcı olabilir.
Ultrason ile hesaplanan gebelik haftasının farklı çıkması:
Çoğunlukla hamileliğin ilk aylarında transfer tarihi (normal gebeliklerde son adet tarihi) sayesinde hesaplanan hamilelik haftası ultrason aracılığı ile hesaplanan hamilelik haftası ile bire bir aynı olmaz. Arada bir kaç gün ya da yaklaşık bir hafta kadar fark olabilir. Ancak bu genellikle bir problem teşkil etmez. Anne adayının doktoruna her iki hesaplamaya göre hamileliğin kaç haftalık olduğuna kesin bir şekilde karar getirir. Normal hesaplamalar ve ultrason hesaplaması arasında fark mevcut ise, ultrasonda bebek daha büyük ya da küçük görünüyorsa bu farkın önemli derecede olup olmadığı konusunda anne adayı doktorundan bilgi istemelidir.
Prof. Dr. Cem Fıçıcıoğlu