Aşılamada Anne Adayıının Görevleri

1 ) Aşılama yapılmadan önce anne adayının görevleri nelerdir?

• Anne adayı psikolojik olarak kendini rahat ve hazır hissetmelidir
• Tedavinin psikolojik ve fiziksel açıdan yorucu olabileceği önceden bildirilmelidir. Bu sebepten dolayı, hayatın diğer alanlarındaki stres ve gerginlik en aza indirilmelidir. Anne adayı, mümkün olduğu müddetçe stresten uzak kalmaya çalışmalı.
• Her muayene veya tedavi yapıldıktan sonra, aklında ki soru işaretlerini çekinmeden doktora sormalı. Bu durumda anne adayının içi daha da rahatlayacak ve daha fazla stres duymayacaktır. Aklınıza takılanları sormaktan çekinmeyin, duygularınızı açık bir şekilde paylaşın.
• Aşılamadan önce, konu ile alakalı yeterli bilgiyi edinin.

2 ) Aşılama yapıldıktan sonra anne adayının görevleri nelerdir?

• Aşılama tedavisi yapıldıktan sonra 30 dakika boyunca sırt üstü yatarak dinlenin.
• Ağır kaldırmayın, fiziksel olarak kendinizi yormamaya çalışın.
• Aşılama yapıldıktan sonra ki 2 gün boyunca cinsel ilişkiye girmeyin. Doktorunuz, genel sağlık durumunuza göre bu süreyi uzatabilir.
• Protein olarak zengin olan besinleri tüketmeye özen gösterin.
• Mikrop kapmanıza sebep olabilecek ortamlarda bulunmayın.
• Düzenli olarak uyuyun, düzenli olarak beslenin.
• Aşılamanın yapıldığı gün banyo yapmayın.
• Akıntı veya kanama gibi belirtilerinize karşı duyarlı olun. Bunlar aşılama ile alakalı belirtiler değildir. Böyle bir durum ile karşılaşmanız halinde, derhal doktorunuza başvurun.
• Aşılamadan 14 gün sonra hamilelik testi yapılır. Bu hamilelik testi, idrara veya kana bakılarak yapılabilir.
• Aşılama yapıldıktan sonra hamilelik belirtileri en erken 3 hafta sonra başlar. Belirtiler, normal gebeliklerdeki gibi olmaktadır.
• Aşılama tedavisinden 2 hafta sonra doktorunuza gitmeyi unutmayın. Bu süreç dışında doktorunuza gitmenizi gerektirecek bir sorununuz bulunmuyor ise, hastaneye gitmenize gerek yoktur.
• Aşılama sonra ağrı duyulmaz. Ağrı duyulsa dahi oldukça hafif bir ağrıdır. Kadının yaşamını etkilemez. Ancak şiddetli ağrılarınız olursa, mutlaka doktorunuza başvurunuz. Bu ağrılar, aşılama tedavisi ile alakalı ağrılar değildir. Farklı bir sebepten ya da hastalıktan kaynaklanıyor olabilir.
• Aşılama tedavisinde ya da tedaviden sonra kanama olmaz. Ancak kimi zaman tedavi aşamasında az bir miktarda ya da lekelenme tarzında kanamalar görülebilir. Bu kanamalar gebeliğe engel değildir. Bu konuda endişelenmeyin. Bu kanama ya da lekelenme kısa süre içinde kesilir. Ancak çok kanamanız varsa ve kesilmiyorsa mutlaka doktora başvurun.
• Aşılama tedavisinde ortalama olarak 15 gün sonra kanama olabilir. Bu kanama, gebeliğin rahim içerisine yerleşmesi kaynaklı olarak implantasyon kanaması (yerleşme kanaması) olabilir.
• Aşılama tedavisi en fazla 3 defa uygulanır. Bu aşamadan sonra tüp bebek yöntemine geçilir.
• Şayet yumurtalıklarınız çok fazla uyarılmamış ise aşılama tevdisi iptal edilir ve tüp bebek tedavisine başvurulur.
• Aşılama sonrası progesteron kullanımı için mutlaka merkezinizi dinleyiniz. Progesteron, her merkezde aşılama sonrası kullanılmayabilir. Her kişide kullanılması mutlaka gerekmez. Bu sebeple doktorunuzu dinleyiniz.

3 ) Anne adayında aşılama tedavisinden önce kısırlığın sebebini teşhis etmek amacı ile yapılan testler nelerdir?

Aşılama tedavisi yapılmadan önce, anne adayının kısırlık sorunu tespit edilir. Bu sorunun durumuna göre tedavi yollarına başvurulacağından dolayı, testlerin yapılmasına ihtiyaç duyulur.

• Jinekolojik muayene,
• Rahim ve tüplerin değerlendirilmesi için rahim filmi (HSG)
• Yumurtalıkların durumuna bakmak için hormon testleri,
• Çeşitli özel durumlarda tanısal laparoskopi veya histeroskopi istenebilir.

Aşılama yönteminde kadının yaşı ciddi önem taşır. 40 yaşından büyük olan kadınlar için, aşılama yöntemi pek tavsiye edilmemektedir. Yaşı aşılama tedavisi için uygun olan kişiler, tedavi yapılmadan önce yumurtalıklarını uyarmak amacı ile ilaç kullanır.

İlaç kullanmadan da aşılama tedavisi yapılabilir. Ancak başarı şansının ciddi anlamda düşük olduğunun bilincinde olmakta yarar var. İlaçsız tüp bebek tedavisinde, başarı oranı yaklaşık olarak %5 civarındadır. Daha çok anne adayının yumurtalarının uyarılması amacı ile ” letrazol” ve “klomifen sitrat “hapları veya “gonadotropin” iğneleri uygulanır.

Aşılama tedavisi yapılmadan önce, anne adaylarının yumurtalıklarının doğru bir şekilde uyarılmasına ihtiyaç duyulur. İğne ile yumurtaların uyarılması, haplara göre daha fazladır. İğne ile yumurtaların uyarılması esnasında, anne adayının hamile olma şansı daha fazladır. Ancak iğne ile yumurta uyarımı biraz daha maliyetlidir.

Prof. Dr. Cem Fıçıcıoğlu