Yapılan araştırmalar gösteriyor ki; günlük yaşamda insanların yaklaşık yüzde 9O’ı sağ elini yüzde 10‘u ise sol elini kullanıyor. Fosiller üzerinde yapılan araştırmalar bu yüksek oranın ilk insangiller, 2 milyon yıl kadar önce yaşamış Homo habilis için de geçerli olduğunu ortaya koymaktadır.
Teoriye göre ise beynimizin sağ lobu, yüz tanıma, duygu ifade etme, müzik, duygu okuma, renk duyarlılığı, görüntü, sezgi, yaratıcılık gibi görevleri yerine getirirken, sol lobu da, mantık, dil ve analitik düşünce gerektiren görevlerin gerçekleştirilmesinde etkindir. Sol elini kullananların beynin sağ lobunu harekete geçirdiğini duymuşsunuzdur.
Çok eskilere gidecek olursak eski yunanlar solaklara ‘’aristera’’ yani ‘’yönetmeye uygun kişiler ‘’ derlerdi. Gerçekten de ünlü yönetici kişilere baktığımızda öyle olduğunu görebiliriz. Tiberius, Büyük İskender, Kraliçe Victoria, Amerikan Başkanları Harry Truman, James Garfield ve George Bush seçkin solaklardan sadece birkaçı.Yine dünyaca ünlü Leonardo da Vinci, Beethoven, Mozart, Rafael, Michelangelo, Albert Einstein, Angelina Jolie, Robert De Niro bilinen solaklardan.
Londra'daki UCL Üniversitesinden psikolog Chris McManus'a göre, "Sol elini kullananlar bazı bakımlardan daha yetenekli iken bazı alanlarda da dezavantajları olabilir. Solaksanız beyniniz normalden farklı biçimde organizedir ve bu da size başkalarında olmayan yetenekler sunar."
Oxford Üniversitesinden gelişim nöropsikologu Profesör Dorothy Bishop, yıllar boyunca solaklığı disleksi ve otizm gibi rahatsızlıklarla ilişkilendirenler olduğu gibi, mimar ve müzisyenlerin solak olma ihtimalinin daha yüksek olduğunu söyleyerek olumluluklar atfedenlerin de olduğunu söylüyor.
Teknolojik aletler yapılırken birçoğu sağlaklara göre yapılıyor. Bazen kullandığımız dil solaklara karşı olabiliyor. Mesela ‘’sağduyu’’ kelimesinde bile solaklara karşı bir adalet yok.
Sağ elini kullanan kişilere göre dizayn edilmiş bu ürünleri solaklar kullanınca sakarlık vazgeçilmez olabiliyor.
Solak çocuğa sahip olanların sakarlık riski sağlak olan çocuklara göre daha yüksektir.
Anne babalar çocuklarının hangi elinin baskın olduğunu 3-4 yaşlarında keşfedebilirler. Çocuklar genelde 2 yaşına kadar her iki elini de kullanabilir.
Peki solak olduğunu nasıl anlarız?
Tek ayak üstünde durmaya çalıştığında sol ayağını tercih ediyorsa
Bir nesne uzatıldığında sol elini uzatıp alıyorsa
Yemek yerken sol eliyle kaşığı kavrıyorsa
Herhangi bir ey döndürürken saat yönünün tersine döndürüyorsa
Dişlerini sol eliyle fırçalıyorsa
Kalem, bardak gibi sık kullanılan objeleri yine sol eliyle daha baskın kullanıyorsa solak diyebiliriz.
Ne Yapmalıyım?
Solak olduğu keşfedilen bir çocuk asla sağ elini kullanmaya zorlanmamalıdır. Bu çocuğun yaratıcılığını engelleyici psikolojik bir zorlama olarak öğrenme güçlüğü yaşatabilir.
Okulda sınıf sırası öğretmeni tarafından sıranın sol tarafına oturacak şekilde değiştirilmeli.
Herkesin sağ elini kullanarak yemek yediği masada ona uygun bir düzen sağlanmalı.
Sol eliyle daha rahat hareket edeceği, kullanması daha uygun ürünler tercih edilmeli.
Psikolojik Danışman
Sümeyra Yapıcı
sumeyra.yapci@gmail.com