1-7 Ekim emzirme haftası. Herkes emzirin diyor, her yerde anne sütünün faydaları anlatılıyor. Fakat bir de doğru olduğu zannedilen, dilden dile dolaşan emzirmeyle ilgili hurafeler var ki, anneleri emzirmekten korkar hale getiriyor… Emzirme danışmanı Nihan Tüzel, emzirmeyle ilgili detayları aldık.
1. Küçük memeli anneler yeterli süt üretemezler.
YANLIŞ. Süt üretiminin meme büyüklüğüyle ilgisi yoktur. Hem küçük, hem de büyük memeli anneler bol bol emzirerek bebeklerinin beslenmesi ve büyümesi için yeterli sütü üretebilirler.
2. Memelerin büyükse sütün yağlı olur.
YANLIŞ. Memelerinizin boyutuyla ürettiğiniz sütün yağ oranının ilgisi yoktur.
3. Sezaryenle doğum yaparsan sütün geç gelir.
YANLIŞ. Anne sütü, vücudunuzda hamileliğinizin ortalarında üretilmeye başlanır ve erken doğum dahi yapmış olsanız memelerinizde hazır bekler. Memede olan sütün salınımının başlayabilmesi için plasentanın vücudunuzdan ayrılması gereklidir. Plasenta ister vajinal doğumla, ister sezaryenle ayrılsın; vücuttan çıktığı anda süt artık gelmeye hazırdır. Sütün gelişini geciktiren doğum sırasında almış olduğunuz ilaçlar ve ağrı kesicilerdir. Normal doğum da yapsanız, sezaryen de; doğumdan hemen sonra en kısa zamanda emzirmeye başlamanız, sütünüzün gelişini hızlanması için çok önemlidir.
4. Sütünün bol olması için, bol su içmelisin.
YANLIŞ. Çok fazla su demek çok fazla süt demek değildir. Susadıkça su içmeniz yeterlidir. Hatta günde 4-5 litreyi aşan su tüketimi, süt üretimini baskılayabilir.
5. Sütünün bol olması için tatlı yemelisin.
YANLIŞ. Sütünüzü tatlı yiyerek artıramazsınız. Süt artırmanın en iyi yolu daha çok, daha çok, daha çok emzirmektir. Ne kadar çok emzirirseniz, beyninize o kadar çok “süt lazım” sinyali gider ve süt üretiminiz tetiklenir. Yiyeceğiniz tatlılar ise size kilo ve şeker hastalığı riski olarak geri döner.
?6. Bebeğin sürekli emmek istiyor, demek ki sütün yetmiyor.
YANLIŞ. Yenidoğan bebekler sık sık emip, sık sık çiş-kaka yapıp uyurlar, sık sık uyanıp yine emmek isterler. Sürekli emmek istemesi, acıktığı anlamına gelebileceği gibi, susadığı, korktuğu, üşüdüğü, annesinin kokusunu, kalp atışını istediği, sevgi hissetme ihtiyacında olduğunu da gösterir. Bu ihtiyaçlarının da karşılanması için bebeğin sadece emzirilmesi gerekir. Yani emme ihtiyacı sadece açlıktan kaynaklanmaz. Yine de her istediğinde emzirilmesi gereklidir.
7. Bebek çok emerse meme uçların yara olur.
YANLIŞ. Meme ucu yaralarına yanlış kavrama ve pozisyon hataları sebep olur. Eğer bebeğiniz emerken memenizin kahverengi kısmının çoğunu ağzına alıyor, dudakları dışarı bakıyor, size yakın duruyor, yüzü size dönük şekilde emiyorsa; kısacası doğru bir pozisyonda emiyorsa meme uçlarınızın yara olma ihtimali azdır. Doğru kavramayı yakalayabilmek için farklı emzirme pozisyonları deneyebilirsiniz. Yine de yara oluyorsa, bebeğinizin dil bağı olup olmadığı, ağzında pamukçuk olup olmadığı gibi nedenlere bakılmalıdır. İlk zamanlar hassasiyet olması normaldir, ancak bu hassasiyet zamanla azalır.
8. Bebek bir memeyi emerken diğerinden süt sızmıyorsa sütün yetmez.
YANLIŞ. Süt sızması tamamen meme yapısıyla ilgilidir. Bazı annelerin memelerinden süt sızar, bazılarından sızmaz. Süt sızmaması sütünüzün yetmeyeceği anlamına kesinlikle gelmez.
9. Bebeği fazla kucağında tutma, alışır, sonra hiçbir işini yapamazsın.
YANLIŞ. Dokuz ay boyunca karnınızda olan bebeğinizin, doğduktan sonraki ilk haftalarda sürekli sizi istemesi çok normaldir. Kokunuzu arar, kalp atışınızı arar, devamlı emmek ister. Bu bir alışkanlık değil, bir ihtiyaçtır. Bazen saatlerce meme emdikten sonra uykuya dalıp 15 dakika sonra yeniden emmek isteyebilir. Bu sütünüzün yetmediği ya da bir sorun olduğu anlamına gelmez.
10.Kendini emzik yaptırma, emzik ver.
YANLIŞ. Emzik emmek bebeklerin incebağırsaktan kolesistokinin hormonu salgılamalarına neden olur. Bu hormon aç dahi olsa emzik emen bebeğin tok hissetmesine sebep olur. Tok hisseden bebek anne memesini emmez, bu da bebeğin kilo alamamasına (ya da az kilo almasına), annenin de süt üretiminin yavaşlamasına neden olur. Doğumdan sonraki ilk haftalarda bebeklere emzik verilmemelidir.
11. Pompayla sağ da çıkan miktara bakalım, sütün yeterli mi, değil mi anlayalım.
YANLIŞ. Elle ya da pompayla sağılan süt miktarı hiçbir zaman bebeğin emdiği miktarla ilgili doğru bir fikir vermez. Bebek en kuvvetli pompadan dahi daha fazla süt çıkarır. Pompadan çıkan miktara göre sütünüzün yetip yetmeyeceği tahmininde bulunmak son derece yanıltıcıdır. Örneğin pompadan sadece 10cc çıkıyor ama bebeğiniz emerek 120cc içiyor olabilir.
12. Çok sıcak günlerde anne sütüne ilave olarak birkaç çay kaşığı su verilmelidir.
YANLIŞ. İlk 6 ay, bebeklere anne sütü haricinde, su dahil hiçbir şey verilmemelidir. Anne sütünün yüzde 90’ı zaten sudur ve sıcak havalarda dahi, bebeğinizin su ihtiyacını karşılamak için (bebeğiniz her istediğinde emzirdiğiniz müddetçe) yeterlidir.
13. Sıkı bir sütyen kullan ki memelerin sarkmasın.
YANLIŞ. Sıkı sütyen, süt kanallarının tıkanma riskini artırır. Balenli ve vücudunuzda iz yapacak kadar sıkı sütyen kullanmamalısınız. Sağlık açısından, sütyen takmanın hiçbir gerekliliği yoktur. Rahat edemiyorsanız takmayın.
14. Hastaysan bebeğe süt vermemelisin.
YANLIŞ. Hasta olsanız bile emzirmeye devam etmelisiniz. Mikroplar sütünüzden bebeğinize geçmez. Nefes, hava, sık yıkanmayan eller, temiz tutulmayan kapı kolları, kumandalar, tezgahlardan bulaşırlar. Hastalığınızın ne olduğuna göre maske takarak ya da doktorunuzun yönlendirmelerine göre emzirmeye devam etmelisiniz. Doktorunuza emzirdiğinizi söylediğinizde, gerekliyse, emzirirken kullanmanıza uygun bir ilaç verecektir. İçinize sinmezse e-lactancia.org adresinden ya da Lactmed uygulamasından ilacın etken maddesini yazarak sorgulayabilirsiniz.
15. Meme ameliyatı geçirenler, memesinde silikon veya protez olanlar emziremezler.
YANLIŞ. Ameliyat esnasında alınan dokuların yeri, miktarı, kesi yeri gibi ameliyatın şekliyle ilgili değişkenler emzirip emziremeyeceğinizi belirler. Her meme ameliyatı geçiren kişi emziremez diye bir şey yoktur.