14.02.2021 - 16:35 | Son Güncellenme:
Serotoninin az sentezlenmesi halinde unutkanlık, endişe, özgüven kaybı, saldırganlık, sinirlilik, bağ ağrısı ve iştah değişikliği gibi pek çok olumsuz etkisi bulunmaktadır. Düzenli ve dengeli beslenme, yoga, egzersiz ve meditasyon ile doğal bir şekilde serotonin salgılanması artırılabilir.
Serotonin Nedir?
Bir nörotransmit olan serotonin, sinir hücrelerine sinyaller gönderir. Bağırsaklarda ve beyinde üretilen kimyasal bir sinir hücresidir. Az miktarda merkezi sinir sisteminde ve kan trombositlerinde bulunur. Aynı zamanda psikolojik ve fiziksel işlevler üzerinde birden çok etkisi olan bir hormondur.
Beyinin kullandığı serotonin, kan-beyin bariyerini geçemez ve bu nedenle beyinde üretilmesi gerekir. Peynir, kırmızı et ve fındık, gibi gıdalarda bulunan aminoasit tripotofandan sentezlenir. Beyindeki serotonin azalmasına sebep olan önemli bir durum ise nedenlerden biri ise triptofan eksikliğidir.
Serotonin Ne İşe Yarar?
Vücudun genel sağlığında önemli bir yeri bulunan serotonin, ruh halinin yanı sıra sosyal davranışlar üzerinde de etkilidir. İştah, uyku, hafıza, cinsel arzular direkt olarak bu hormondan etkilenir. Serotoninin beyinde dengeli miktarda salgılanması, dış dünyayla daha sıkı bağ kurulmasına yardımcı olur.
Dış dünya ancak serotonin az salgılandığında bir tehdit olarak algılanır. Yalnızlığı tercih eden, gergin saldırgan bir tutum sergileyen, insanları sevmeyen kişilerin davranışlarının en önemli sebebi beyindeki serotonin miktarının düşüklüktür.
Serotoninin iştah üzerinde de etkisi vardır. Sürekli hamur işi ve tatlı tüketmek istemenin bir sebebi serotonin yani mutluluk hormonunun vücutta az üretilmesidir. Durumun tam tersi şekilde olması da mümkündür, mutsuzluk ve stres yüzünden iştahın azalmasıyla kilo kayıpları yaşanabilir.
Serotonin Vücudu Nasıl Etkiler?
Ruh sağlığını korumanın yanı sıra vücuttaki serotonin içeriğinin fiziksel sağlığın devamlılığı için çok fazla veya çok az olmaması gerekmektedir. Bu hormonun az salgılanması halinde sürekli yorgunluk, halsizlik, dışarı çıkacak enerjiyi ve gücü bulamama gibi fiziksel olarak pek çok düşüş yaşanabilir.
Serotoninin Faydaları Nelerdir?
Bağırsak hareketlerini düzenler
Serotonin mide ve bağırsaklarda da bulunur, bağırsak işlevlerinin ve hareketlerinin düzenlenmesine yardımcı olur. Serotoninin azlığında şişkinlik ve kabızlık gibi birtakım sorunlar oluşabilir.
Ruh halini etkiler
Ruhsal sağlığı düzenleyen mutluluk hormonu, beyin tarafından yeterli olmayan miktarda salgılandığında; karamsarlık, depresyon, gerginlik, ansikiyete ve sürekli mutsuzluk gibi ruhsal sağlık problemleriyle karşılaşılabilir.
Uyku düzenimizi belirler
Serotonin hormonu, beynin uyku ve uyanma süreçlerini kontrol eden yerlerini uyarmak ile sorumludur.
Kan pıhtılaşmasına katkıda bulunur
Vücutta oluşan yaraların trombositler kullanılarak kapanması ve iyileşebilmesi için serotonin salgılanır. Bu hormon küçük kan damarlarını daraltır, kanın pıhtılaşmasını sağlar ve kanamayı durdurur.
Kemik sağlığını korur
Serotonin aşırı salgılandığı takdirde vücutta kemik zayıflaması görülebilir. Sonuçta bireyde osteoproz görülebilir.
Serotonin Eksikliği Ne Tür Sorunlara Neden Olur?
Depresyon genellikle serotonin eksikliği ile ilişkilidir. Bununla birlikte, bilim topluluğu henüz bu eksikliğin nedeninin depresyon olduğunu veya serotonin eksikliğinin depresyona neden olabileceğini onaylamamıştır. Serotonin eksikliğini tedavi etmek için kullanılan depresyon ilaçları obeziteye ve parkinson hastalığına neden olabilmektedir.
Aynı şekilde bu eksiklik hafıza kaybını ve obeziteyi tetikleyebilir. Sık migren atakları, kronik baş ağrıları, insülin direnci, iştahsızlıktan kaynaklanan yeme bozuklukları; serotonin eksikliği gibi başka sağlık sorunlarına neden olabilir. Hatta bazı çalışmalardan sonra kalp hastalığı riski yüksek olan kişilerin kanında az miktarda serotonin tespit edilmiştir.