Hıçkırık nasıl geçer, hıçkırık neden olur?

Singultus, bir diğer deyişle hıçkırık, akciğerlerin alt kısmında bulunan ve kubbemsi bir yapıda olan diyaframın ani ve istemsiz olarak kasılması sonucu oluşur. Normalde kişi nefes alırken, diyafram kasılarak aşağı doğru hareket eder. Bunun sonucunda göğüs kafesi genişleyerek akciğer kapasitesinin artmasına olanak tanır. Aynı şekilde nefes verirken de diyafram gevşeyerek yukarı doğru hareket eder ve alınan havanın ağız ve burundan verilmesine yardımcı olur. Ses tellerinin de bulunduğu gırtlağın üst bölgesinde yer alan epiglot olarak tanımlanan kapakçık ise yutkunma esnasında kasılarak nefes borusunu kapatır. Böylece ağızdaki besinlerin yutkunma sırasında nefes borusuna kaçmasını engeller. Hıçkırık ile birlikte duyulan ses ise diyaframın birden ve istemsiz olarak kasılması sonucunda akciğerlere hızla hava girmesi ve epiglotun hızla ses tellerinin olduğu bölgeyi kapatması ile oluşur.

HIÇKIRIK NEDEN OLUR?

Hıçkırık oluşumunun pek çok sebebi bulunmaktadır. Çoğunlukla istemsiz hava yutulmasından, aşırı yemekten, gazlı içeceklerden, aşırı alkol tüketiminden ve gastrointestinal, yani mide bağırsak sisteminde ani ısı değişiminden kaynaklanır. Hıçkırık nedenleri çoğunlukla psikolojik kaynaklıdır. Ani duygu değişimleri, heyecan, korku ve stres hıçkırığı tetikleyebilir. Bunun yanı sıra mide gazı, sıcak yiyecek ve içecekler, baharatlı besinler, alkol ve diyabet gibi toksik ve metabolik nedenler de hıçkırığa yol açabilir. Tümör varlığı, travma, menenjit, kalp damar hastalıkları ve ameliyat sonrası genel anesteziye bağlı olarak görülebilir. Ayrıca kullanılan steroid, benzodiazepin türü ilaçlar, antidepresanlar, antibiyotikler dijital preparatlar, göz tansiyonu, guatr, zatürre, kalp zarı iltihabı, kalp krizi, karaciğer, bağırsak, pankreas hastalıkları, astım, farenjit ve kulakta yabancı cisim varlığı hıçkırık oluşumunu tetikleyebilir. Bazen tek başına hıçkırık, kalp krizinin tek belirtisi olarak da ortaya çıkabilir. Sıklıkla sorulan "Hıçkırık neden tutar?" sorusunun pek çok farklı yanıtı bulunduğundan, uzun süre geçmeyen hıçkırık varlığında uzman hekime görünülmelidir. Hıçkırık, şikayet süresine göre 3 gruba ayrılır:

48 saat süreyle geçmeyen hıçkırık.
48 saat ile 1 ay arasında süren persistan hıçkırık.
1 ay ve daha uzun süre ile var olan inatçı hıçkırık.

HIÇKIRIK NASIL GEÇER?

Hıçkırığı geçirmek için solunum manevraları uygulanabilir. Bunlar arasında valsalva manevrası yani, ağız yoluyla nefes alındıktan sonra burun kapatılarak, hava ile burunda küçük bir basınç oluşturulması ve böylece kulak zarlarının dışa doğru hareket ettirilmesi sıklıkla kullanılır. Aksırmak, nefes tutmak da hıçkırığın geçmesine yardımcı solunum manevraları arasında yer alır. Bir diğer yöntem olan, kateter yardımıyla üst yutak bölgesi olarak bilinen nazofarenksin uyarılması da hıçkırığın giderilmesine yardımcı olur. Bu yöntem ile nazofarenks, kateter ile doğrudan uyarılabilir, buzlu su ile gargara yapılabilir, toz şeker ya da sert bir ekmek parçası yutulabilir, dil dışarı doğru çekilebilir ya da limon ısırılarak da yapılabilir. Ayrıca solunan havada karbondioksit miktarını artırmak için kısa aralıklarla kese kağıdı ve benzeri bir nesnenin içinde solumak da hıçkırığı ortandan kaldırabilir. Bazı durumlarda ilaçlı veya cerrahi yöntemler ile de tedavi uygulanabilir.

HIÇKIRIK DOĞAL YOLLARLA NASIL GEÇER?

Buruna sirke çekmek
Limon veya amonyak gibi keskin kokulu bir maddeyi koklamak
Hızlı nefes alıp vermek.
Derin bir nefes alıp soluğumuzu tutmak.
Boğazda öğürme refleksini uyarmak için küçük bir kaşıkla dilin gerisine dokunmak. .
Buz yutmak veya buzlu su içmek
Yüzü soğuk suyla yıkamak veya yüze soğuk kompres uygulamak