Hemoroid nedir, Hemoroid nasıl tedavi edilir?

Hemoroid nedir ?

Halk arasında basur olarak ta bilinen hemoroid, daha çok toplardamar ağırlıklı submüközvenlerin genişleyerek dışarı sarkmasıyla oluşur.

Genel cerrahi polikliniklerinde en sık görülen hastalıklardan birisi olduğunu belirten Genel Cerrahi Uzmanı Op Dr Muharrem Kuzkaya, hiçbir şikayeti olmayan sağlıklı kişilerin muayenesinde her üç kişiden ikisinde hemoroid tespit edilmekte olduğunu söyledi.

Hemoroid iç (internal) ve dış (external) olarak ikiye ayrılmaktadır. Bunlardan iç hemoroid genellikle fazla ağrı ve kaşıntıya neden olmaz. Çok ileri evrelerde olmadıkça sadece aralıklı rektal kanama şeklinde belirti verir. Op DrMuharrem Kuzkaya, İleri evrelerde makattan dışarı çıkan ve kendiliğinden ya da parmakla normale dönen memeler ortaya çıkabildiğini belirtti. Dış hemoroid ise kendilerini genellikle ağrı ve yanma ile gösterir dedi.

1- Dış Hemoroid: Genellikle ele gelen cilt kabarıklıkları dışında hastayı pek rahatsız etmezler. Ancak bazen genişlemiş damarlara pıhtı oturması ile şiddetli, diken batar gibi bir ağrı ve bunu takip eden şişlik, kızarıklık meydana gelebilir. Bu duruma trombozeeksternalhemoroid denmektedir.

2- İç Hemoroid: İç hemoroidler hastalığın ilerleme evresine göre dört grupta değerlendirilir;

• Evre- I İç Hemoroid: Klinikte kendini sadece kanama ile belli eder. Bu kanamalar genellikle büyük abdest sırasında veya sonrasında tuvalet kağıdını kirletecek şekilde veya bazen damlama tarzında olabilir.

• Evre- II İç Hemoroid: Büyük abdest sırasında ıkınmakla anüs dışına çıkan memeler ve kanama ile belirti verir. Kanamalar biraz daha sık ve fazla miktardadır.

• Evre- III İç Hemoroid:Hemoroid memeleri artık kolayca anüs dışına çıkmakta ve sadece parmakla itilerek anüse yerleşebilmektedir. Sık sık dışarıda sıkışarak ödem, şişlik ve ağrıya yol açarlar. Bu durumda kanama da şiddetli olmaktadır.

• Evre- IV İç Hemoroid: Genellikle yıllardır devam eden kabızlıklar sonucu oluşan bu durumda, iç ve dış hemoroidler topluca makattan dışarı sarkmaktadır. Memeler ağrısız, ıslak ve büyüktür. Çoğu zaman sümüksü bir akıntı, büyük abdestten sonra tam temizlenememe, iç çamaşırının kirlenmesi ve otururken ağrı da yakınmalar arasındadır.

Hemoroidal Hastalığın Kliniği

Genel Cerrahi Uzmanı Op Dr Muharrem Kuzkaya, Hastaların klinikte kaşıntı, ele gelen meme, ağrı ya da kanama yakınmalarıyla doktora başvurduklarını dile getirdi. Ne yazık ki hemoroidal hastalık yıllar içinde giderek kötüleşme eğiliminde olduğunu; hiçbir zaman daha iyi olmayacaklarını ve bu nedenle, ortaya çıktıkları anda güvenilir, hassas ve etkili bir tedavi yapılması gerektiğini anlatıyor.

Ana semptomu kanama olan bu selim hastalıkta tedaviye başlamadan önce özellikle 40 yaş sonrası kesinlikle kolonoskopik işlem yapılması gerekir. Kalınbarsağın kanseri ekarte edilmeden hemoroidal hastalığa odaklanmamak gerekir. Genç hastalarda ülseratik kolit,crohn gibi inflamatuar bağırsak hastalıklarını atlamamak için kolonoskopi yapılması gerekir.

Hemoroidal hastalıklarda ciddi kanama şikayeti olmadığı durumlarda 1.ve 2.derece hemoroidal hastalıklar hastalık olarak kabul edilmeyebilir.

Hemoroidden korunmak için neler yapılabilir?

• Liften zengin gıdalarla beslenilmeli ve gerekirse diyete lif ilavesi yapılmalıdır

• Dışkılama sırasında ıkınmaktan kaçınılmalıdır.

• Kabızlıktan korunulmalıdır.

• Ayrıca hemoroid oluşumuna yol açabileceğinden uzun süren öksürük, ağır kaldırma gibi ıkınmaya yol açan etkenler de ortadan kaldırılmalıdır.

• Alkol, acı biber ve baharatlı gıdalardan sakınılmalıdır.

• Uzun süre hareketsiz olarak oturulmamalı ya da ayakta kalınmamalıdır.

• Düzenli egzersiz yapılmalıdır. Günde uyku dışında geçen her saat başına 5 dakika yürünmelidir. Uzun süre oturmanın hemoroid oluşumu ile ilgisi vardır.

• Yeterli miktarda su içilmelidir. Suyun çay, kahve gibi içeceklerle karşılanması yoluna gidilmemelidir.

• Büyük abdestten sonra rahatsızlık oluyorsa ılık suyla oturma banyosu yapılmalıdır.

4- İnfrared(Kızılötesi) Fotokoagülasyon:

Kızıl ötesi ışınlarla hemoroidpakelerinde minör doku harabiyeti sağlanması yöntemidir. Kızıl ötesi ışık dokuda kuagülasyon nekrozuna yol açar. Erken evre küçük hemoroidlerde uygulanır. Ağrı ve kanamaya yol açabilirler.

5- Cerrahi Tedavi:3.4. derece hemoroidal hastalıklarda cerrahi tedavi uygulanmaktadır.

Klasik cerrahi tedavi:

Tüm dünyada halen uygulanan en sık yöntemlerden biridir. Amaç hemoroidpakelerinin tamamının çıkarılmasıdır(hemoroidektomi). Açık ve kapalı yöntemler uygulanmaktadır. Hemoroidektomiden sonra nüks olasılığı % 5 in altındadır.

Ameliyat sonrası ağrı, kanama, idrar retansiyonu ve Hemoroidal Hastalığın Tedavisi

1.ve 2.derecehemoroidler kanama gibi klinik şikayet olmadığı durumlarda hastalık olarak kabul edilmeyebilir. Bu nedenle 1.ve 2.derece hemoroidlerde konservatif, medikal tedaviler ve küçük girişimler(skleroterapi,lastikbantligasyonu)yapılabilir.

1- Tıbbi tedavi:

Medikal tedavilerde öncelikle kabızlığı gideren ilaçlar da önerilmektedir. Antienflamatuartopikal ajanlar(krem, pomad), fitil ve sistemik olarak tabletler kullanılmaktadır. Tıbbi tedavi ile hemoroidlerin ortadan kalkması ve tam iyileşmesi beklenmemelidir. Bu tedavi daha çok şikayetleri ortadan kaldırmak için uygulanır.

2- Skleroterapi:

İç hemoroidlerin çevresindeki yumuşak doku içerisine özel birtakım solüsyon enjekte edilerek damarların büzülmesi amaçlanır. Enjekte edilen madde mukozanın altındaki dokulara yapışmasına yol açar. Böylece prolapsus da önlenmiş olur. 1.ve 2.derece hemoroidlerde uygun bir tedavi seçeneğidir. Çoğu kez tekrarlanması gerekebilir.

3- Lastik Bant Ligasyonu:

2.ve 3.derece hemoroidlerde uygulanan bu yöntemde özel bir aletle hemoroidlerin tabanına bir lastik bant geçirilir. Bağlanan hemoroid dokusu üç beş gün içerisindenekroze olarak düşer, bantların ağrıya duyarsız olan dişli çizginin üzerine yerleştirilmesi gerekir. İlk seansta ikiden fazla bant uygulanmaması gerekir. Bu nedenle üç dört hafta aralarla bir kaç seans tedavi gerekebilirenfeksiyon riski mevcuttur. Açık hemoroid ameliyatlarının geç komplikasyonları ise anal fissür, anal stenoz, anal inkontinans veperianal fistül gelişme riskidir.

Longo usulü staplerhemoroidopeksi:

Açık cerrahi hemoroid ameliyatları sonrası ağrı, enfeksiyon ve geç komplikasyonları nedeni ile yeni bir konsept 1993 yılında İtalyan cerrah Dr. AntonioLongo tarafından uygulanmaya başlamıştır. Bu yeni ameliyat tekniğinin en önemli avantajı minimal ameliyat sonrası ağrı ve oldukça kısa olan iyileşme sürecidir.

Gerçekten 3.ve 4.derece hemoroidal hastalıkta normalde anal mukozayı internalsfinktere sıkıca destekleyen ligamanlar genişlemiş ve gevşemiştir. Anal mukoza prolabe olur.Bu yöntemde stapler denilen, tek kullanımlık özel bir alet kullanılır. Stapler ile yaklaşık 2 cm’lik mukoza kesilerek alınır. Dolayısı ile beslenmesi bozulan hemoroid memeleri söner ve memeler kaybolur. Çoğunlukla genel anestezi altında uygulama yapılır. Ameliyat süresi ortalama 20 dakikadır.

Longohemoroid ameliyatının avantajları:

Az ağrılı olması:Hastaların yüzde 80'i klasik cerrahi yönteme göre ağrı kesiciye çok daha az ihtiyaç duyar. Hasta ertesi gün bile rahatça dışkısını yapar ve ağrı hissetmez.Hasta ertesi gün bile rahatça dışkısını yapar.

Makattan sarkmayı önlemesi:Hemoroid memeleri yukarı doğru çekildiği için hepsi barsak içerisine girmiş olur.

Ameliyat süresinin kısa olması:Klasik yöntemlerde ortalama 30 dakika olan ameliyat süresi Longo yönteminde yaklaşık 15 dakikadır.

İşe daha erken geriye dönmeyi sağlaması: Çoğu hasta 3-4 gün sonra aktif yaşamlarına ve işlerine geri dönebilir.

OP DR MUHARREM KUZKAYA

GENEL CERRAHİ UZMANI