06.01.2021 - 13:11 | Son Güncellenme:
Gastrit; mide zarının iltihaplanmasıyla beraber oluşan ve oldukça yaygın olan bir mide rahatsızlığıdır. Midede oluşan şişkinlik, yanma veya ağrıyla kendisini göstermektedir. Ana sebebi mideye yerleşen helicobakter adlı bir bakteri türüdür. Ancak çok alkol ve sigara tüketmek, bazı ağrı kesiciler de gastrite sebep olabilir.
Gastrit genel olarak pek ciddiye alınmaz. Fakat ciddiye alınmaz ise mide kansere ya da ülser riskini arttırabilir. Tanısı yapıldıktan sonra tedaviye hızlı bir şekilde yanıt veren rahatsızlıktır ve çoğu kişi adına ciddi değildir. Doğru beslenme veya ilaç ile tedavisi mümkündür. Günümüzde gastrit tedavisi adına kullanılan oldukça etkili ilaçlar vardır. Sıkça gastriti olan bireylerin kapsamlı değerlendirmelerden geçmesi, yaşam problemine sebep olan yaşam stili değişikliklerinin yapılması gerekebilir.
Gastrit nedir?
Gastrit; mide zarının iltihap kapması, tahrişi ya da aşınması neticesinde gelişmektedir. Kronik ve akut olmak üzere iki çeşidi bulunur. Kronik gastrit; tedavi edilmediği zaman senelerde süren uzun zamanlı mide enfeksiyonudur. Akut gastrit ise; şiddetli ve ani seyretmektedir. Ender görülen bir diğer gastrit çeşidi ise eroziv gastrittir. İltihaba sebep olmaz ancak mide içerisinde ülser ve kanamaya yol açar. Gastritin ilk sebebi; helicobakter pilori isimli bir bakteridir. Fakat belli ağrı kesicilerin sürekli kullanımı, çok alkol tüketmek gastrite katkı sağlayabilir. Kimi durumlarda ülser ve mide kanserine sebep olabilir.
Gastrit belirtileri nelerdir?
Gastrit belirtileri;
- Karında şişlik,
- Bulantı,
- Karın ağrısı,
- Hazımsızlık,
- Kusma,
- Hıçkırık,
- İştah kaybı,
- Öğün arasında veya gece midede yanma hissi,
- Siyah dışkı,
- Kanlı kusma.
Mide iltihabı tedavisi nasıl yapılır?
Mide iltihabı için verilen tedaviler vardır. Bunlar aşağıdaki gibi sıralanabilir;
- Proton pompa inhibitörleri: Bu ilaçların, asit üretimini önleyip iyileşmeyi destekleyen ilaçlar olduğu söylenebilir. Mide asidi oluşturan hücrelerin bloke etmesiyle çalışır. Omeprazol, lansoprazol, rabeprazol, esomeprazol, dexlansoprazol ve pantoprazol gibi ilaçlar bu gruba dahildir.
- Antibiyotikler: Hekim, sindirim sistemindeki helikobakter pilori bakterisini yok etmek adına klaritromisin ve amoksisilin ya da metronidazol gibi antibiyotik kombinesi tavsiyesinde bulunabilir. Genel olarak 7 ile 14 gün boyunca kullanılması gereken bu tedavinin aksatılmadığından emin olmak gerekir.
- Antiasitler: Antasitler; bulunan mevcut mide asidini önler ve ağrıyı hızlı bir biçimde giderebilir. Hekim, ilaç tedavisine antiasit dahil edebilmektedir. Yan etkileri içerisinde ishal ya da kabızlık olan antiasitleri hekim kontrolü ile kullanmak gerekir.
- Asit blokerleri: Asit üretiminin azaltılması adına kullanılan ilaç türüdür. Aynı şekilde histamin blokerleri şeklinde de isimlendirilirler. Sindirim sistemine salgılanan asit miktarının azaltılmasıyla gastrit ağrısı hafifler ve iyileşme desteklenir.
Gastrit hastaları için öneriler
Gastrit hastalarının daha iyi olabilmesi adına bazı önerilerde bulunmak gerekir. Bunlar;
- Koyu kahve, çay gibi mide salgısını çoğaltan içecekler bilhassa aç karna tüketilmemelidir.
- Gün içerisinde en az 2 litre su içilmelidir.
- Sigara ve alkol tüketiminden uzak durulmalıdır.
- Lif oranı yüksek olan besinler bol bol tüketilmelidir.
- Tuzlu, yağlı, baharatlı ve acı olan yiyecek tüketiminden mümkün olabildiğince kaçınmak gerekir.
- Uzun süre aç kalınmamalıdır.
- Sindirimi basit olan besinler tüketilmelidir.
- Mide, yemek borusu ve ağzın zarar görmemesi adına tüketilen yiyeceklerin çok sıcak veya soğuk olmamasına dikkat etmek gerekir.
- Sabah kahvaltısı yapılmalıdır.
- A, C, K vitaminleri bulunan yiyecekler güvenle tüketilmelidir.
- Kızılcık, yeşil çay, kereviz, kiraz, biber, elma gibi parlak renkli meyve ve sebzeler gastrite iyi gelen yiyeceklerdir.
- Pişmiş sebzeler, az yağlı çorba, makarna, yağsız süt, haşlanmış pirinç tüketimi, gastrit adına çok iyi gelmektedir.
- Az yağlı ve protein kaynaklı olarak bilinen tavuk, balık, süt gibi gıdalar tüketilmelidir. Bu besinler az yağla pişirilmelidir.
- Probiyotikler, bakteriyel enfeksiyonların oluşmasını önleyen en önemli besin kaynaklarıdır. Yoğurt tüketerek veya probiyotik hapları alarak, sağlık korunabilir.
Gastrit tedavisi süresi
Gastrit tedavileri için genel olarak insanların gastritinin hangi türde olduğuna bakılmaktadır. Eğer kronik gastrit çeşidiyse bakteriyel enfeksiyonun geçmesi adına hekimin vermiş olduğu ilaçları belirtilen vakitte doğru bir kullanımla gerçekleştirilmesi gerekir. Bu tedavi metodu yaklaşık şekilde 1 veya 2 hafta kadar sürebilmektedir. Bunun yanı sıra akut gastritte ise fazla sigara ve alkol tüketimi, aspirin gibi gastrite neden olan unsurlar bırakıldığında rahatsızlık kendi kendine iyileşecektir.
Gastrite iyi gelen yiyecekler
- Meyve,
- Taze meyve suyu,
- Sebze,
- Kefir,
- Yağsız et,
- Kepekli tahıllar,
- Hindistan cevizi yağı,
- Şeker kamışı pekmezi gastrite iyi gelen yiyecekler içerisinde bulunur.
Gastrit ve reflü arasındaki farklar nelerdir?
Günümüzde pek çok kişi reflü ve gastrit rahatsızlıklarını birbiriyle karıştırır. Bazı bulguları birbirine benzese bile gastrit ve reflü birbirinden değişik olan hastalıklardır. Gastrit; mide astarının iltihaplanması olarak tanımlanabilir. Reflü ise; mide asidinin yemek borusuna doğru yükselmesiyle oluşmaktadır.
Ağza alınan besinlerin veya acı suyun gelmesine kadar gidebilmektedir. Reflü çoğu zaman yanlış beslenmeden ötürü oluşurken, özellikle kronik gastrit çoğu zaman helikobakter pilori adlı bakteriden ortaya çıkar ve ancak ilaç ile tedavi edilebilmektedir. Reflü ise yağlı besinlerin, baharatlı gıdaların, alkol ve çikolata gibi besinlerin azaltılmasıyla tedavi edilebilir. Bu şekilde gastrit ve reflü arasındaki farklar belirtilebilir.