Uzmanlara göre sabah uyanır uyanmaz ilk ne içmeliyiz?
23.09.2020 - 16:05 | Son Güncellenme:
Vücudunu uyandırıp güne zinde başlamak için limonlu ılık su, çay veya çelik gibi sert bir kahve mi tercih ediyorsun? Unutma, sabahın ilk ışıklarıyla tükettiğin bu içecekler gününün nasıl geçeceğini belirleyebiliyor. Peki, bir yerlerde okuduğun, birilerinin tavsiye ettiği ya da sadece sana kendini iyi hissettirdiği için tekrarladığın, olmazsa olmaz dediğin bu alışkanların ne derece sağlıklı olduğunu hiç merak ettin mi? Bu sorunun cevabını size uzmanlarımız verecek... PEMBENAR ÖZEL
SENİM TANAY KARAKUŞ / senim.tanay@milliyet.com.tr
Uyanmak için kurduğun alarmı nihayet ertelemekten vazgeçip yataktan kalkmak üzere o ilk zorlu adımı attıysan tebrikler! Artık yeni bir güne başladın ve vücudunu buna hızlı bir şekilde hazırlaman şart. Haydi o zaman, şimdi bir şeyler içme zamanı. Ancak güne başlamanın sence en iyi yolu ne? Büyük bir bardak su, limonlu ılık su, kahve ya da yeşil çay? “Hangisi, hangisi?” diye sorduğunu duyar gibiyiz. Doğru cevap için uzmanlarımızın görüşlerine başvurmaya ne dersin? Hazırsan açıklamaya başlıyoruz!
Tabii ki öncelik yaşam kaynağımız olan su!
Beslenme ve Diyet Uzmanı Sevihan Akbulut’a göre tıpkı yüz yıkamak gibi uyanır uyanmaz ilk yapmamız gereken şey su 1 bardak su içmek olmalı. Çünkü gece boyunca sıvı kaybetmeye devam ederiz ve vücudumuzun da organlarımızın, sorunsuz ve sağlıklı bir şekilde işleyişine devam etmesi için en çok ihtiyaç duyduğu şey sudur.
İç Hastalıkları Uzmanı Ozan Kocakaya “Susuzluk hissetmesek de sabahları mutlaka su içmeliyiz” diyerek şunları söyledi: "Su; besinlerin taşınmasını sağlar, atık maddeleri uzaklaştırır, vücut sıcaklığını dengeler, eklem ve organlarımızda kayganlaştırıcı etki yaratır. Sabah içilen ilk su vücudumuza açık bir 'Merak etme, sana iyi bakacağım; kontrol bizde!' mesajıdır.”
Beslenme ve Diyet Uzmanı Olcay Barış da “Çoğu uzman gibi benim de görüşüm ilk içeceğin ‘su’ olması yönünde. Enfeksiyona sebep olan maddelerin dışarı atılmasında da en büyük rolü su oynar. Bu nedenle bol su tüketimi detoksun en önemli parçasıdır” ifadelerini kullandı.
Uzmanlar uyanır uyanmaz su içmenin en sağlıklı tercih olduğu konusunda hemfikir. Peki, bu suyun özellikleri nasıl olmalı? Mesela sirkeli ya da limonlu olması yaratacağı etkiyi olumlu ya da olumsuz etkiler mi? İç Hastalıkları ve Fonksiyonel Tıp Uzmanı Dr. Filiz Gültekin Tırtır bu sorunun cevabını şu şekilde verdi:
Her su değil, alkali su!
“Suyun temiz, beklememiş, mineral yönünden zengin, antioksidan seviyesi yüksek, alkali bir su olması tercih edilmeli. Damacanalarda ve su arıtma cihazlarının tanklarında beklemiş su, maalesef bu özelliklerden uzaktadır."
Alkali su nedir, nasıl yapılır?
"Vücudu alkali yapan yiyecek ve içeceklerle beslenmenin osteoporozdan kansere birçok hastalığa karşı koruyucu olduğu yapılan bazı bilimsel çalışmalarla ortaya kondu" diyen Dr. Filiz Gültekin Tırtır alkali suyun tarifini ise şöyle yaptı:
"Sabah açlığından sonra vücuda giren ilk içeceğin alkali su olması oldukça değerli. Limonlu ya da sirkeli su vücudu alkali yapma konusunda faydalıdır. Ancak hem canlı su olması ve antioksidan kapasitesi hem de yüksek mineral içeriği ile su iyonizerlerinden elde edilen alkali su, istediğimiz tüm özellikleri taşıyor."
Kahve içmeden ayılamıyorsunuz ama ya mideniz?
Sıra geldi kahveye! "Kahve içmeden ayılamıyorum" diyenler için Beslenme ve Diyet Uzmanı Olcay Barış “Bir bardak su içtikten sonra kahve içerek güne devam edebilirsiniz” derken Beslenme ve Diyet Uzmanı Sevihan Akbulut’a göre de mide boşken kahve içmek; mide asit seviyesindeki yükselmeye bağlı olarak yanma hissi, hazımsızlık, uzun vadede ise reflü, ülser gibi hastalıklara davetiye çıkarabilir!
Çözüm basit: Kahvaltıyı yapın, kahveyi için
Dyt. Akbulut “Kahveyi kahvaltıdan 30-45 dakika sonra tüketmek en mantıklısı gibi gözüküyor" derken İç Hastalıkları ve Fonksiyonel Tıp Uzmanı Dr. Filiz Gültekin Tırtır da “Kahve gece boyunca gelişen sıvı açığımızı yerine koyamadığı gibi idrar söktürücü etkisiyle belki de artırıyor. Üstelik aç karna içilen kahve yarattığı tokluk hissi ile sağlıklı bir kahvaltıya engel olabilir” uyarısında bulundu.
Kurşungeçirmez kahve deyip aldanmayın!
“Kahve içindeki yoğun kafein sebebiyle hızlı bir enerji yükselmesine ve sonrasında hızlı bir enerji düşmesi yaşanmasına sebep olur. Yani kahve yorgunluk hissi verebilir” diyen Beslenme ve Diyet Uzmanı Sevihan Akbulut aynı zamanda tüm dünyada trend olan bulletproof kahve hakkında da çarpıcı bilgiler verdi:
“Kurşungeçirmez kahve olarak da bilinen bu içecek, kahvenin içine tereyağ veya Hindistan cevizi yağı eklenerek yapılıyor. Yabancı ülkelerin ardından Türkiye'de de sağlıklı yaşam severler ve ketojenik diyet uygulayanlar son zamanlarda bu kahve türünü günlük hayatlarına entegre etmeye çalıştılar.
Ancak bunun sağlıklı olduğunu veya kilo verdirdiğini söylemek şu an için pek de mümkün değil. Çünkü henüz bu düşünceyi destekleyen hiçbir çalışma yok."
İnanın ekstra bir avantajı yok!
Beslenme ve Diyet Uzmanı Olcay Barış da bu kahveyi zayıflamak için tüketenlere seslenerek “Kahvenizi MCT (orta zincirli yağ asidi) içeriği yüksek olan hindistan cevizi yağı ile içtiğinizde bu vücudunuza ekstra bir avantaj sağlamaz.
Hindistan cevizi yağının kilo kaybı açısından çok popüler olması kısmen orta zincirli yağ asitleri (MCT) içeriğinden kaynaklanıyor.
Ancak yayımlanan başka bir araştırma da orta zincirli yağ asitlerinin kilo kaybına yardımcı olmadığını gösteriyor” diyerek zayıflamak için düzenli bir beslenme programına ihtiyaç olduğunu belirtti.
'Sirkeli ve limonlu su zayıflatıyor' kocaman bir yalan!
Sirkeli ve limonlu su konusunda da açıklamalarda bulunan uzmanların ortak görüşü; bunların zayıflattığına inanılan bir sağlıklı yaşam klişesi olduğu yönünde. Beslenme ve Diyet Uzmanı Sevihan Akbulut buna şöyle açıklık getirdi:
"Sabah içilen suyun içine limon sıkmak kişiye bir vitamin desteği sağladığı için bu modanın eleştirilecek bir tarafı yok ama sihirli bir şekilde kilo verdirici özelliği olmadığını bilmek gerek."
İlk içecek olarak limonlu ya da sirkeli su içilmesi konusunda Beslenme ve Diyet Uzmanı Olcay Barış da “İlk olarak limonlu ve sirkeli su içmenizi de önermiyorum çünkü mideye ilk ulaşan asit mide çeperine zarar verecektir” açıklamasında bulundu.
E peki hiç mi faydası yok?
"Limonlu ya da sirkeli su içmenin gerçekten hiç mi faydası yok?" diye soranlar içinse Akbulut şunları söyledi:
“Limon sindirimi kolaylaştırdığı için, ılık su ise bağırsakların hareketlenmesini sağladığı için özellikle kabızlık sorunu olanlar herhangi bir mide rahatsızlığı yaşamıyorlarsa tüketebilirler. Ancak limonlu suyun tansiyonu düşürmek gibi bir etkisi olduğundan, düşük tansiyondan muzdarip olanlar tüketirken dikkatli olmalı.
Sirkeyi probiyotik zengini fermente bir gıda olduğu için tüketmek isteyenler de 1 bardak suya 1 kaşık sirke ve biraz bal ilave ederek içebilirler.” Tabii ki bir mide rahatsızlığına sahip olmamak koşuluyla!
Yeşil çayı tercih edenler doğru yolda
Eğer güne çay içerek başlamayı tercih edecekseniz uzmanlar yeşil çayı öneriyor. Hatta kahveye göre daha az kafein içeren, antioksidan özelliği olan siyah çay da bu listede yer alabilir.
Hiçbir kafein içermeyen adaçayı, kuşburnu gibi bitki çaylarını da öneren Beslenme ve Diyet Uzmanı Sevihan Akbulut’un sözlerini Beslenme ve Diyet Uzmanı Olcay Barış’ın sözleri de destekler nitelikte:
“Çaydaki polifenollerin insülin aktivitesini etkilediği ve sağlıklı kan basıncının korunmasında etkili olduğu çalışmalarda gözlemlenmiştir. Antioksidan içeriği yüksek olan yeşil çayı da güne başlarken tüketebilirsiniz.”
'Aman onun şekerinden ne olacak' demeyin!
Şeker yüklü, besin değeri olmayan, yüksek oranda işlenmiş bir içecek ile güne başlamak sabahları yapacağınız son şey olsun! Beslenme ve Diyet Uzmanı Sevihan Akbulut “Enerji içecekleri, frappuchino gibi yoğun şekerli-şuruplu kahveler, hazır meyve suları, ice tea gibi içecekler tüketmekten kesinlikle kaçının" dedi.
İç Hastalıkları ve Fonksiyonel Tıp Uzmanı Dr. Filiz Gültekin Tırtır’a göre şeker içeren bir içecekle güne başlamanın bize ilerleyen saatlerde enerji düşüklüğü, yorgunluk, konsatrasyon güçlüğü ve ruh halinde dalgalanma şeklinde dönmesi ise kaçınılmaz!
Detoks içecekleri bir süper kahraman değil!
Detoks içeceklerini de birer kurtarıcı olarak görmek en büyük hatalarımızdan. Bu konuda ise son noktayı Beslenme ve Diyet Uzmanı Sevihan Akbulut ve meslektaşı Olcay Barış koydu:
"Öncelikle detoks yapan mükemmel organlara sahipiz. Karaciğer ve böbreklerimiz esas detoksifikasyon işini yapan organlarımızdır. Bu nedenle sizi detoksifiye ettiği iddia edilen hiçbir içeceğe inanmayın.
Ancak 'smoothie' adıyla bilinen, sıklıkla sütün içine mevsim meyveleri ve sebzelerinin eklenip blenderize edilmesiyle hazırlanan bu içecek sabah için gayet sağlıklı bir seçenek.
Özellikle her gün peynirli, yumurtalı klasik kahvaltı yapmaktan sıkılanlar için vitamin, mineral, posa deposu olan çok faydalı bir alternatif.”
Şimdi sıra sizde...
“Sabah ilk içeceğimiz ne olmalı?” sorusuna verilen bu cevaplardan sonra bakalım sizin tercihiniz ne olacak?
