Tükürük ile corona virüs bulaşır mı? Corona virüs-tükürük ilişkisi
14.03.2020 - 15:53 | Son Güncellenme:
Corona virüs tüm dünya ülkelerinin ortak sorunu haline geldi. Daha önce Çin’de bir kişinin her yere tükürmesinin görüntüleri sosyal medyada patlama yarattı. Şimdi ise sosyal medyada Avrupa'nın farklı kentlerinde tükürüğünü metro içinde tutunma yerlerine bulaştıran kişiler konuşuluyor. Peki tükürük ile corona virüs bulaşır mı? Tükürmek bulaşıcı hastalıkların yayılmasına neden olur mu? Yere tükürmek zararlı mı? Diş Eti Hastalıkları ve Cerrahisi Uzmanı Dr.Dt. Çağdaş Çağlar Laçin, yere tükürmenin bulaşıcı hastalıklara davetiye çıkardığını söyleyerek corona virüs-tükürük ilişkisini anlattı
İlk önce Çin’de bir kişinin her yere tükürmesinin görüntüleri sosyal medyada patlama yarattı. Şimdi ise sosyal medyada Avrupa'nın farklı kentlerinde tükürüğünü metro içindeki tutunma yerlerine bulaştıran kişiler konuşuluyor. Hal böyle olunca Türkiye için de yere tüküren kişilerin yaratabileceği riskler akıllara geliyor. Peki tükürük ile corona virüs bulaşır mı? Yere tükürmek ne derece zararlı? Diş Eti Hastalıkları ve Cerrahisi Uzmanı Dr. Dt. Çağdaş Çağlar Laçin'den öğrendik...
Tükürük nedir, ne işe yarar?
Tükürük, ağızda yer alan tükürük bezlerinden salgılanan ve içeriğinde oldukça çeşitli enzimler, beyaz kan hücreleri, elektrolitler, antimikrobiyal ajanlar bulunan ancak yüzde 99’dan fazlası sudan oluşan bir salgıdır. Besinlerin ağız içerisinde daha rahat çiğnenmesi, birincil sindirimin başlaması, dişlerin yüzeylerinin temizlenmesi, konuşurken dilin rahat hareket etmesi gibi çeşitli işlevleri vardır ve hayatımızı oldukça kolaylaştırır. Hatta ağız içerisinde oluşan yaraların vücudumuzdaki pek çok yaraya göre daha hızlı kapanmasının en önemli nedeni tükürük olarak gösterilir. Kısacası tükürük, bizim için zararlı değil, kesinlikle faydalı bir salgıdır. Vücudumuzda kalması gayet faydalıdır.
O zaman neden tükürüyoruz? Bu kültürel bir durum mu?
Tükürmek, maalesef içinde bulunulan topluma göre şekillenen bir eylem oluyor. genellikle. Bu eylemi gerçekleştirenler, genellikle erkekler oluyor. Evrimsel ya da biyolojik bazı açıklamalar ile erkeklerin daha fazla tükürmesine nedenler bulunmaya çalışılsa da bilimsel bir açıklaması yoktur. Hem diş hekimi hem de ağız, tükürük ile ilgili bir kitabın yazarı olan Dr. Susan Maples bir röportajında erkeklerin tükürmesinin tamamen kültürel bir durum olduğunu ve bazı erkeklerin tükürmeyi etkileyici bir hareket zannettiği için tükürdüğünü söylemiş. Bu durum düşünüldüğünde akıllara ilk olarak maçlarda yere tüküren futbolcuların kameralarda gösterilmesi geliyor.
Sokağa tükürmek bizi nasıl hasta eder? Tükürük ile bulaşan hastalıklar neler?
Tükürmek, ağızdaki salgının sokakta dışarı atılması sırasında kötü bir görüntü oluşturmakla beraber yerde oluşturduğu görüntü itibarıyla da hem fiziksel olarak hem de görsel olarak bir kirlilik yaratıyor. Bazı ülkelerde cezası dahi bulunmakla beraber Türkiye'de maalesef çok sık yapılan bir eylem. Kirlilik oluşturmak dışında tükürüğümüzün bazı hastalıklarımızı da başka canlılara taşıma riski vardır. Tükürükle bulaşma özelliği bulunan bazı hastalıklar; tüberküloz (verem), hepatit, viral menenjit, sitomegalovirüs, ebstein-barr virüsü...
19'uncu yüzyılda tükürmek o şehirde yasaklandı
Tüberkülozun 19'uncu yüzyılda hava ve tükürükle çok hızlı yayılmasının fark edilmesini takiben tükürmek bazı şehirlerde yasaklanmıştır. Bu dönemde ABD’de tükürmenin yasaklandığı ilk şehir de New York olmuştur. Tükürük her zaman için yeni bir hastalığın taşınmasında ve yayılmasında etkili bir aracıya dönüşebilir. Bu nedenle aslında tükürmenin toplumsal olarak sokakta yapılmasının önüne geçilmesi gerekiyor.
Grip de tükürükle bulaşan hastalıklardan mı?
Mevsim geçişlerinde en çok görülen ve en çok bulaşan hastalık deyince aklımıza gelen grip oluyorç Grip de tükürükle rahatlıkla bulaşan hastalıklardan sayılabilir. 2017 yılında Güney Kore'nin başkenti Seul'de yapılan bir araştırmada tükürüğün grip virüsünün A ve B tiplerinin saptanması için gayet yeterli ve uygun bir örnek olduğu bildirilmiştir. Dolayısıyla bu çalışmanın sonucuna göre grip virüsünün tükürükle başkalarına ulaşması çok rahatlıkla olabilir diyebiliriz.
'Corona virüs de tükürükten rahatlıkla bulaşıyor'
Güncel olarak bütün dünyanın yakından ilgilendiği yeni tip corona virüsün (Covid-19) damlacık yoluyla bulaştığı biliniyor. Yani öksürük, aksırık, tükürük ile kolaylıkla hasta bireyden sağlıklı bireye geçebiliyor. Basına yansıyan bazı görüntülerle de corona virüs bulaşmış kişilerin asansör düğmelerine, marketteki raflara ve ürünlere tükürüklerini sürdüğü ortaya çıktı. Bu şekilde başkalarının da hastalanmasını istediklerini görüyoruz. Ne kadar doğrudur bu haberler bilemeyiz ancak gerçek bir nokta var ki evet, bu virüs tükürük ile rahatlıkla bulaşıyor.
