Sigara ve hava kirliliği tetikliyor
KOAH hastalarının tamamına yakınının sigaraya bağlı ortaya çıkması sigaranın doğal bir sonucu olarak görülmesine neden olmuştur.
En sık neden sigara olmakla birlikte dizel egzoz dumanları, odun-kömür gibi organik kökenli yakıtlar ve hava kirliliği de KOAH'a neden olan diğer faktörlerdir.
Sigara gibi akciğere zarar veren partiküller ilk olarak hava yollarına ulaşıyor. Hava yollarında hasar oluşturuyor. Buradaki hasara bağlı olarak hava yolları daralıyor.
Doğal olarak aldığımız nefesin akciğerde kanı temizleyen ve oksijenleyen bölgeye ulaşması engellenmiş oluyor. Ayrıca bu zararlı partiküller daha ileri giderek akciğerlerde kana oksijenin aktarıldığı bölgelere de hasar veriyor.
Böylece daralan hava yollarından geçebilen temiz havanın da kullanılabilmesi de mümkün olmuyor.
Yani KOAH hastaları; nefes alamıyor, aldığı nefesi kullanamıyor ve kullandığı atık nefesi çıkartamıyor.
Yıllar içinde sinsice ilerliyor
Kronik ve ilerleyici olarak tabir edilen KOAH, hastalığın erken dönemlerinde hastalar tarafından çok fark edilmiyor.
Örneğin ilk zararlı dumanlar akciğere hasar vermeye başladığında, akciğerler öksürerek bu zararlıları uzaklaştırmaya çalışır ama hasta bunun sigara tarafından oluşturulan alerjik bir durum olduğunu düşünür.
Hasar ilerler, akciğerler artık balgam kanallarını iyice açar. Balgam ile birlikte akciğerde oluşan hasarın atıklarını ve zararlı dumanları atmaya çalışır. Hastalar bu durumu sigaranın sabahları yaptığı azıcık balgam olarak tarifler. Sigara içmeye devam eder.
Artık yavaş yavaş efor sırasında nefes tıkanmaya başlar. Bu durum çok yavaş geliştiğinden dolayı hastalar hareketlerinin kısıtlandığının farkına varmaz.
Tedaviyle hastalık ortadan kalkmıyor, şiddeti azalıyor
'KOAH'ın hangi döneminde olursa olsun ilaçları düzenli kullanmak, sigarayı bırakmak, enfeksiyonlarda uzak kalmak ve olabildiğince efor yapmak hastalığın beden üzerindeki olumsuz etkilerini olabildiğince azaltır. Bu nedenle bu hastalara öncelikli olarak sigarayı bırakmaları önerilir. Grip aşıları, gerekirse zatürre aşıları da önerilen tedaviler arasında gösterilir.
İlaçları genel olarak inhaler denilen solunum yolu ile alınan ilaçlar olup, yüksek teknoloji içerir ve yan etkileri oldukça azdır. Bu ilaçların düzenli ve doğru bir şekilde kullanılması tedavi için oldukça önemli bir durumdur.
Mevcut tedaviler hastalığın şiddetini ve hissedilen nefes darlığını azaltsa da maalesef hastalığı tamamen ortadan kaldırmıyor. Tedaviye uyumun olmaması sigaraya devam etmek gibi durumlarda hastalık çok ilerleyip solunum yetmezliğine neden oluyor.
Bu durumlarda yemek ya da tuvalete gitmek gibi en temel insani ihtiyaçların karşılanmasında bile problem yaşıyorlar. Öyle ki nefes darlığı nedeni ile yemek yiyemiyorlar, su dahi içemiyorlar.
KOAH hastalarındaki bu sıkıntı; bir iki saat devam eden bir durum değil. Geri dönüşümü olmayan bir süreç ve hayatın sonuna kadar böyle devam ediyor.
