Okula ilk kez başlayan çocuklarda okul fobisi nasıl yenilir?
04.09.2019 - 11:40 | Son Güncellenme:
Okulların başlaması bazı çocukları derinden etkileyebiliyor. Bunların başında da okula ilk adımı atan çocuklar geliyor. Anne-babaların içinden çıkamadığı okul fobisinin üstesinden gelmek içinse biraz çaba sarf etmek gerekiyor. Çocuk ve Ergen Psikiyatrisi Uzmanı Prof.Dr. Ali Evren Tufan, 10 maddede çocukları okul sürecine alıştırma yöntemlerini anlatıp önemli tavsiyelerde bulundu
Senim TANAY KARAKUŞ/PembeNar Özel
senim.tanay@milliyet.com.tr
"Okul korkusu" ya da "okul fobisi", özellikle ilköğretimin erken dönemindeki çocuklarda görülen, okula gitme, ana baba veya bakım verenlerden ayrılma ile ilgili yoğun kaygı ve endişeleri tarif eden bir terim. Okul korkusunun temelinde ayrıca özgüven eksikliği, akademik beklentiler veya akran ilişkileri ile ilgili kaygılar da yatabilir. Okul korkusu olan çocuklar, okula gidecekleri sabah karın ağrısı, bulantı ve benzeri yakınmalar dile getirebilir, okula gitmeleri istendiğinde öfkelenip ebeveynlerle inatlaşabilir. Okul korkularının tek bir nedeni yoktur. Çocuğun kaygılı bir mizacı olması, ebeveynlerin okulla ilgili kendi endişeleri, okul değişikliği, hastalık veya ameliyatlar nedeniyle okula ara verme, ailedeki hastalık ve ayrılıklar da okul korkusunun ortaya çıkışında rol oynayabilir.
Peki ilk kez okula başlayacak çocuklarda okul korkusunu yenebilmek için anne-babalar hangi yollara başvurmalı? Gelin Çocuk ve Ergen Psikiyatrisi Uzmanı Prof.Dr. Ali Evren Tufan'ın sözlerine kulak verelim...
1-Okulu yanlış algılamasını engelleyin
Çocuğunuzla konuşurken okulun dersler ve sorumluluklar dışında aynı zamanda akran ilişkileri ve oyun için önemini de vurgulayın. Kendi okul anılarınızdan ve arkadaşlıklarınızdan bahsedin. Ayrıca onu sınıf arkadaşları ile tanıştırabilir veya birkaç arkadaşı ile okul bahçesinde oyun oynamalarını sağlayabilirsiniz.
2-Okulu ve öğretmenini tanımasını sağlayın
Yaşamın tüm dönemlerinde olduğu gibi çocuklukta da belirsizlik kaygıları artırır. Okul dönemi başlamadan önce çocuğunuzla birlikte onu kaydettirdiğiniz okulu gezin. Mümkünse sınıfını görün ve öğretmeni veya okul personeli ile tanışmasını sağlayın. Öğretmeni ile iletişim içerisinde olun.
3-İlk haftalarda okulda çocuğunuzla zaman geçirin
Okul döneminin ilk haftasında ebeveynlerin okulda çocuklarını beklemesi, çocukların okula alışmasını kolaylaştırabilir. Bu bekleme süresini adım adım azaltmak, bu sırada da beklenilen yerin çocuğunuza uzaklığını artırmak faydalı olacaktır. Mümkünse ilk günü çocuğunuzla birlikte sınıfta geçirebilir, ardından koridorda ve sonra okul bahçesinde bekleyebilirsiniz. Bu bekleme süresi de zaman içerisinde azaltılabilir.
Ardından çocuğunuzu okul kapısında bırakabilir veya servis aracılığı ile okula gönderebilirsiniz. Servis ile gönderdiğinizde şoför ve servis personeli ile tanıştırmanız ve servisteki diğer çocuklara alışmasını sağlamanız çocuğunuzun okula uyumunu kolaylaştıracaktır. Çocuğunuzla vedalaşırken çok fazla cümle kurmamak, gereğinden fazla açıklama yapmamak, ne zaman tekrar görüşüleceğini net ve somut biçimde anlatmak ve söz verdiğiniz saatte yanına dönmek uygun olacaktıtr.
4-Kendi kaygılarınızı kontrol etmeye çalışın
Her ebeveyn çocuğundan ayrılırken bir miktar kaygılanır. Çocuğunuzun ilkokula başlaması, onu okula bırakmak veya servisle okula göndermek sizin kaygılarınızı da artırabilir. Çocuğunuz bu duygularınızı hissedebilir ve kendisi de kaygılanabilir. Onunla duygularınız hakkında konuşabilir, yeni durum ve sorumluluklar karşısında kaygılanmanın normal ancak geçici olduğunu vurgulayabilirsiniz.
5-Okul içerisindeki etkinliklerini takdir edin
Okulda yaptığı etkinlikleri, resimleri takdir edip onu cesaretlendirin. Bu övgüleriniz onun özgüvenini destekleyecek ve okula uyumunu kolaylaştıracaktır.
6-Okul hazırlığına katılmasını sağlayın
Okula malzemelerinin alınması ve hazırlanmasına çocuğunuzun da katılımı okul uyumunu kolaylaştırabilir. Bu nedenle okul için üniforma ve gerekli malzemeleri alırken beraber alışveriş yapın ve onun tercihlerini de göz önünde bulundurun. Evde ödevlerini yapacağı köşeyi beraber belirleyin ve hazırlayın.
7-Okul malzemelerini bir gece önceden hazırlayın
Okula giderken yaşanan karmaşa ve tartışmalar, çocukların kaygılarını artabilir. Bu sorunu engellemek için çocuğunuzun okul malzemelerini ve çantasını geceden hazırlayın. Bir gece önceden hazır olmanın önemi ve faydaları hakkında çocuğunuzla konuşun.
8-Okula devamı konusunda kararlı olun
Çocuğunuza okula gitmesi gerektiğini net ve basit bir biçimde anlatın. Ciddi hastalık ve sorunlar dışında okula gitmesi gerektiğini belirtin. Okul hakkında kaygılanmasının olağan olduğunu ancak bu kaygı ve endişesinin zamanla geçeceğini belirtin.
9-Başkaları ile kıyaslamayın
Çocuğunuzu kardeşleri veya sınıf arkadaşları ile kıyaslamayın. Her çocuğun öğrenme hızının farklı olabileceğini, okul başarısından bağımsız olarak sizin onu sevdiğiniz ve desteklediğinizi belirtin.
10-Okul hakkında konuşma zamanı oluşturun
Çocuğunuzla okuldaki günü hakkında konuşun. Konuşma sırasında sadece derslere odaklanmamaya, sınıftaki diğer çocuklar ve öğretmeni ile iletişimi ve duygularına da odaklanmaya özen gösterin. Çoğu çocuk sayılan önerilerle ilkokula kolayca alışabilmektedir. Okul döneminin ilk ayı sonrası devam eden ve çocuğun okula devamını engelleyen okul korkularında ise uzman desteği alabilirsiniz.
