Korona virüs spermleri olumsuz etkileyebilir
10.11.2020 - 10:11 | Son Güncellenme:
COVID-19’un sperm üretiminden sorumlu hücrelere zarar verdiği ve DNA hasarlanmalarına neden olduğu düşünülüyor. Çalışmalarda, spermin hem sayısında hem de hareketliliğinde bozulma olduğunun gösterildiğini belirten Prof. Dr. Cüneyt Adayener, korona virüs ve erkek sağlığı arasındaki ilişki hakkında bilgi verdi. İşte detaylar...
COVID-19’un genel olarak mukozalar aracılığı ile solunum sistemine saldırıp damlacık yoluyla bulaştığı için, bu sistem ve organlarının çokça araştırılmaktadır. Bununla birlikte insanda neredeyse tüm sıvı ortamlarda bulunduğu tespit edilmiştir. Buna rağmen solunum yolu dışındaki sistemlerdeki hasarları ve bulaş yolları ile ilgili az sayıda çalışma vardır.
Korona virüsün testislerde uzun süre kalıcı olabilmesi mümkün
Geniş hasta sayılı bir çalışmaya göre COVID-19’un erkek hastaların yüzde 19’unun testislerinde bir çeşit konforsuzluk (ağrıdan ziyade baskı hissi) olarak tanımlandığı gözlemlenmiştir.
Aslında testisler ürettikleri spermlerin vücut savunma hücreleri tarafınca öldürülmeden yaşayabileceği özel bir immün cevapsız sahaya (bağışıklık sisteminin yanıtsız olduğu saha) sahiptirler. Bu açıdan değerlendirildiğinde COVID-19’un testislerde uzun süre kalıcı olabilmesi mümkündür.
COVID-19’u orta şiddette ve hastaneye yatarak geçirenler daha fazla risk altında
Virüsün, erkek hastalarda ürogenital sistemdeki durumu, erkek üreme sistemi hormonları ve sperm yapımı üzerine etkileri ile ilgili yapılmış 1100’e yakın çalışma olmasına rağmen, bilimsel çalışma ölçütlerini sağlayan çalışma sayısının sadece 24'te kalmıştır.
Bu 24 çalışmanın 5’inde erkek hastaların semen örneklerinde virüse rastlanmamıştır. Sadece bir çalışmada 38 hastanın 6’sında (yüzde 15,8) semende virüs bulunmuştur. Yirmi dört çalışmanın tamamı göz önüne alındığında toplam 120 hastanın 6’sında (yüzde 5) virüs semen örneklerinde pozitif olarak tespit edilmiştir. Bu açıdan bakıldığında oran oldukça düşük olarak değerlendirilebilir.
COVID-19’u orta derecede veya hastaneye yatırılıp tedavi görmek zorunda kalanlar diğerlerine göre daha fazla risk altında kalıyor. COVID-19’un, erkeklik hormonu olan testosteron üretimini de olumsuz etkilediği ile ilgili çalışmalar var. Düşük testosteronlu olguların hastalığı daha ağır olarak geçirdiği iddia edilmiş. Ancak bu bir neden mi yoksa sonuç mu olduğuna ilişkin henüz kabul edilmiş bir gerçeklik yok.
Daha çok çalışmaya ihtiyaç var
Semendeki mevcudiyet, sperm hücrelerine yaptığı hasar, virüslü semen ile oluşan embriyonun akıbeti gibi üremeye yardımcı yöntemlerde alınması gerekli önlemler henüz belirlenememiştir.
Sperm dondurma ve ICSI gibi işlemler öncesinde HIV, Hepatit virüsleri gibi COVID-19 da bakılmalı mı, bakılacaksa hangi yöntemle bakılmalı gibi sorular henüz cevaplarını bulabilmiş değil. Bunun için daha pek çok çalışma yapılması ve paylaşılması gerekiyor.
