Bu işi kapmanız lazım… Uzun zamandır işsizsiniz ve beklediğiniz firmadan tam size uygun olan iş için mülakat daveti geldi. Vuhuuuu süpper … Heyecan dorukta. Acaba nasıl geçecek, neler soracaklar, ne giyseniz, ulaşımınızı nasıl yapacaksınız??? Bir sürü soru ve tabii ki bu soruların cevapları olan hazırlıklar.
Mülakat öncesinde ulaşımınızı, kıyafetlerinizi, saçlarınızı her şeyi hazırladınız. Kendinizi onlara beğendirmeniz lazım. Neler soracaklar acaba? İlanı bir kez daha okudunuz, yorumladınız. Zaten ilanda yaptığınız işler günlük işlerinizin bir kısmı. Anlatırım gider sıkıntı olmaz diye düşündünüz… Peki ya mülakat sırasında heyecanlanırsanız, söyleyeceklerinizi unutursanız? En önemlisi rakipleriniz daha iyi ise veya kendini daha iyi ifade ediyorsa!!!?
İş aramak ciddi bir iştir. Nasıl toplantılara hazırlanıyorsanız, ya da sunacağınız sunum için günlerce slaytlar üzerinde uğraşıp, arızasını gideremediğiniz makinanın sorununun ne olduğunu düşünüyorsanız mülakatlara da böyle hazırlanmalısınız… Yaptığınız işin, iş yapış şeklinizin, sorunları nasıl giderdiğiniz, nasıl yenilikçi çözümler getirdiğinizi anlatabilmeli, profesyonel duruşunuzu görüştüğünüz kurumun yapısını dikkate alarak anlatabilmelisiniz.
Kurumdaki boş pozisyon işveren için hızlı çözülmesi gereken bir problemdir… Değerlendirin…..
İşte bu yüzden işe alım yapan profesyoneller bu problemi çözmek için doğru-nitelikli kişiyi işe almak zorundalar. Bu olmazsa başka birini alırız deme lüksü vakit=nakit kaybettirir, eksik performans sergilediğinin göstergesi olur.
Farklı pozisyonlar için mülakatlar yapıyorum. Evet, her pozisyon için belki ileri iletişim becerilerine ihtiyaç olmayabilir. Ancak sosyal varlıklarız, bizi diğer canlılardan ayıran önemli özelliklerimiz var, düşünmek, konuşmak gibi. Aday, yaptığı işleri bana net bir şekilde ifade edebiliyorsa yaptığı iş ile ilgili farkındalığının olduğunu gözlemleyebiliyorum. Karşınızdaki İK uzmanı “Bana işinizden bahseder misiniz? X sürecini nasıl yürütüyorsunuz? Detayları anlatır mısınız?” sorularını soruyor. Cevapların teknik tarafını sizin kadar her yönüyle bilmiyor olabilir. Peki, bilmiyorsa nasıl sizi değerlendirecek? Aslında burada kritik detay sizin cevabınızda saklı. İK profesyonelinin gözlemleyeceği detay şu; Kendinizi, yaptığınız işi nasıl ifade ediyorsunuz, ayrıntılara hâkim misiniz? Bence yaptığı işi net bir şekilde ifade edenler farkındalığı yüksek, bilinçli olanlar. Yeni işinde ve iş süreçlerinde de daha hızlı uyum sağlayabilir. İş hayatında roblemleri daha hızlı çözerken yenilikçi pratik çözümler de üretebilir. Hazırlıksız gittiğiniz mülakatlar “Şeyy, ıııh, hımmm, işte öyle” gibi ifadelerle bölünen konuşma sizi dibe çeker. Özgüven ve gülümseme en şık kıyafettir. İşte size kendinizi ifade edebilmeniz ve işi kapabilmeniz için bir fırsat, en şık kıyafetinizi giyin. İşi sadece teknik bilgiden değil profesyonel kimliğinizle de alıyorsunuz.
Peki, mülakat sorularına nasıl cevap vereceğim. Ne soracağını nereden bileyim diyebilirsiniz. Aslında listelesek onlarca soru hazırlar, üzerine mülakat akışına göre eklenen soruları düşünürsek karşınıza yüzlerce soru çıkabilir.
En bilinenleri ve bence kendinizi en iyi ifade etme şansı verenler:
Bize kendinizden bahseder misiniz?
Bu işe neden başvurdunuz?
Bize bilgi ve becerilerinizle neler katabilirsiniz?
Güçlü yanlarınız nelerdir?
Zayıf yanlarınız/gelişmesi gereken özellikleriniz nelerdir
Diğer işlerinizdeki başarılarınızdan bahseder misiniz?
Ekip arkadaşlarınız sizin hakkında neler söyler?
Kariyer hedefiniz nedir? 5&10 yıl sonra kendinizi nerede görüyorsunuz?
Nasıl bir yönetim tarzı beklentiniz var?
Size işi anlattık ne düşünüyorsunuz?
İşinizde sevdiğiniz ve sevmedikleriniz neler?
Ne kadar maaş istiyorsunuz??
Bu ve benzeri standart sorulara ne cevap veriyorsunuz bir düşünün. Hepimizin cevabı ayrı olacaktır çünkü hepimizin hikâyesi farklı. Mülakatlara araştırma sonucunda bulduğunuz klasik cevaplarla gitmeyin. CV okurken “Kurumsal bir firmada çalışmak” ifadesi ne kadar basit kalıyorsa mülakatlarda klasik cevaplar o derece basit ve özensiz duruyor. Cevapları verirken taktiklerinizi kullanmalısınız. Bu soruların altında yatan gerçek sorulara odaklananın. Örneğin “Bize bilgi ve becerilerinizle ne katacaksınız = Size vereceğimiz ücret karşılığında bizim alacağımız hizmet ne olacak?” Aslında bu sorular birer satınalma sorusu. İşte soruların cevaplarını hazırlarken nelere dikkat etmelisiniz bir kaç detay.
İşverenler nasıl bir zihniyet arar…
*Zihniyetiniz yani çalışma hayatında anlayışınız önemli. Eğer çalışma hayatınızda geniş düşünce yapısına sahipseniz, büyük resmi görüp ileriyi sezinleyebiliyorsanız bu sizin için bir artıdır. Yani uyum sağlayan, esnek, yenilikçi, ilişki kuran ve analitik bir yapınız var demektir.
*İşveren işe kendine global düşünen çalışanları almak ister. Pozitif yaklaşım sergileyen bir tavır içinde olmanız çalıştığınız organizasyona ve işlerinize yansıyacaktır. İyilik bulaşıcıdır.
*Dayanıklı, zorluklarda pes etmeyen azimli yapınız sizi iş hayatında ileriye taşır, motivasyon kaynağınızdır.
Vereceğiniz cevapların işe bakış açınızı yansıtması lazım. Örneğin mülakatta: Sizden daha az tecrübeniz olan x yöntemiyle projenizi yönetmenizi bekliyoruz. Bizim için önemli, öğrenir misiniz? diye İK uzmanı sordu. “Bu yöntem iyi değil tavsiye etmem ama” derseniz bırakacağınız etki ne olur? “Tabii burada yürüyen bir sistem var istediğiniz şekilde bu yöntemle işlerimi yürütürüm ve en kısa sürede öğrenirim. İleride farklı yöntemleri de beraber deneriz” derseniz bırakacağınız etki ne olur? Birinci örnekte esnek olmayan negatif bir tutum sergilerken ikinci örnekte yapıcı, pozitif ve esnek bir tutum sergiliyorsunuz. İkinci cevabı vereni tercih ederim.
Geçmişinizin izini netleştirin ve Bu işi neden istiyorsunuz, odaklanın.
Her mülakatınızda o işyeri ile flört edin. O kurumun tam size göre olduğunu, yeni işinizde neler yaparak başarılı olabileceğinizi iyi ifade edin. Kariyer geçmişinizle ilgili yapacağınız negatif söylemler sizi ileriye taşımaktan ziyade sizinle ilgili olumsuz bir algı oluşturur. Belki çalışma ortamınız iyi değildi, her şeye gereksiz yere sinirlenen bağırıp çağıran bir yöneticiniz vardı, belki de maaşınız yetersizdi. Vereceğiniz cevaplar yeni işvereninizin gözünü korkutmamalı. Yeni işvereninizi iyice araştırarak vereceğiniz cevapları şekillendirebilir, politik cevaplar verebilirsiniz.
Becerilerinizi Hikâyeleştirin, KANITLARINIZI HAZIRLAYIN
Mülakat yapacağınız pozisyonla ilgili olarak hazırlık yaparken kendinizi iyi tanımlamalısınız. “Bilgiye Dayalı Beceriler(Bütçe hazırlamak, forklift kullanmak), Transfer Edilebilir Beceriler (Organizasyon, temsil becerisi), Kişisel Özellikler (Etik-pozitif vb. olmak) ” Bu başlıklara tek tek hazırlanabilirsiniz. Bu detaylar önemli kendinize haksızlık etmeden ama lütfen abartmadan elinizden geldiğince objektif olarak listeleyin. Bu listeden mülakatını yapacağınız pozisyon ile ilgili olanları seçin. Listeniz şimdi kısaldı ve daha odaklı. Şimdi bu listeyi hikâyelerinizle somutlaştırın. Unutmayın bu listeyi mülakat öncesinde çalışmalısınız. Gerekirse destek alın.
Hedefiniz Görüştüğünüz İş Olmalı
Belki tam size göre veya değil. Ancak her mülakata hedefiniz olan işmiş gibi hazırlanmalısınız. Vereceğiniz cevaplar o işi ne kadar istediğinizin göstergesi olmalı. Bir şansımı deneyim diye geldiğinizi hissettirirseniz başka adayda karar kılınır. Bir hedefiniz varsa ve hedefinizde ki iş tamda mülakatta olduğunuz iş ise bu hedefinizde başarılı olmak istediğinizi gösterir. Sonucunda kurum kazanır.
Mülakatlarda sorulması muhtemel sorulara öncesinde hazırlanmış olmanız, mülakat günü dış görünüş ve fiziksel duruşunuzun düzgün olması çok çok önemli. Özgüveni yüksek, ne istediğini bilen, yeni işine katabileceklerini bilen, global düşünen, amacı doğrultusunda ilerleyen çalışanı her işveren ister. İş için güçlü yanlarınızı belirlemeli, iş ile ilgili örtüşen özellikleriniz üzerine odaklanmalı, olası sorulara mutlaka hazırlanmalısınız. Aslında sorulmak istenenlere vereceğiniz cevaplar önemli. Mülakata gideceğiniz gün enerjiniz yüksek olsun, yorgun gözükmeyin, ukalalık değil özgüveni yüksek bir duruş sergileyin.
Benden Not
Evde çalışamıyor musunuz? Alın bilgisayarınızı ve not defterinizi bu çalışmaları bir kafede yapın. Bir bardak çay, farklı mekân, enerjisi yüksek ortam size nefes aldırır. İş ararken düşen motivasyonunuzu artırır ve farklı insanlarla tanışırsınız. Eğer işyerlerine yakın yerdeyse bu kafe yeni profesyonellerle tanışma fırsatınız da olabilir.
Bu arada danışmanlık ve görüşmelerimi Akasya Happymoon’da yapıyorum. Her gelişimde güler yüzlü hizmetle beni ağırlıyorlar. Hepsine buradan tekrar teşekkürler… Süpersiniz…
KARİYERİNİZ PARLASIN
Kurumsal ve bireysel danışmanlık talepleriniz için e-posta adresinden iletişime geçebilirsiniz.
ESRA KEMER
Kariyer Gelişim Danışmanı, İnsan Kaynakları Profesyoneli