Dedikodu tüm hayatımızda karşımıza bir şekilde karşımıza çıkıyor. Dedikodu bazen kötü amaçlı olarak bireyler arasında kullanılıyor olsa da bazen hedefte ki kişinin kulağına kar suyu kaçırmak için de kullanılıyor. Bazen dedikoduyu çevresinde ki insanların ilgisini çekmek için de araç olarak kullanan bile var. Aslına bakarsanız bir şekil iletişim yöntemi.
İş hayatında da karşımıza çıkıyor. “Aaaa hiç etik değil, ben yapmam asla” diyenler vardır ancak gün sonunda kaçınılmaz bir gerçek. Bir şekilde fısıltı gazetesi hep çalışır, her daim baskı yapar.
* “Haberin var mı? Satın alma müdürünü işten atmışlar” Hâlbuki kişi istifa etmiştir.
*Satış destek sorumlusu yaptığı özverili çalışmalar sebebiyle terfi almıştır ama iş arkadaşları ilişkilerini konuşmaktadır.
*Belki de finans sürecinde yaşanılan bir aksaklık sebebiyle birkaç gün geç yatan maaşlar şirketin battığına dair dedikoduların yayılmasına sebep olmaktadır.
*Şirket birleşmelerinde ufak bir yanlış anlaşılma tüm organizasyona “İşten çıkartılıyormuşuz haberiniz var mı?” diye yayılmıştır bile.
Dedikodu bir iletişim şeklidir ve yöneticilerin iyi yönetmesi gerekir. Bazı yöneticiler ya dedikoduya karışmamak için duymazdan gelir daha da kötüsü bazısı işin içine karışır. İşte tam bu yüzden kurumsal tarafta bu iletişim yöntemi çok kişiyi etkileyen olumsuz sonuçlar doğurabilir maalesef…
Bireysel açıdan bakarsak ki hepimiz bir şekilde zaman zaman bu sürece dâhil oluyoruz. İş hayatı bu, meydan muhabereleri kadar zorlu geçebiliyor. Stresli çalışma ortamı, baskılar, çekişmeli terfi süreçleri veya uyuşmayan karakterler mutlaka vardır. Dedikodunun olması için üç beş kişinin olması bile yeterli malum. “Gıybet time” hemen başlayabilir. :)
Dedikodu süreçlerine dâhil olmamak için veya bir şekilde olduysak çözüm ve kendimizi yıpratmamak adına yapabileceklerimiz mevcut
İş arkadaşlarınızdan yakın ilişki kurduklarınızda seçici olun. Çok iyi olduğunu düşündüğün iş arkadaşınız sırlarınızı yöneticinize, ekibe vs. anlatabilir, ağzından kaçırabilir
Zaman zaman özel hayatınızda çalkantılar yaşayabilirsiniz veya iş arkadaşlarınızdan farklı yaşam tercihleriniz olabilir. Bunları iş arkadaşlarınızla en ince detayına kadar anlatmayın. Özel hayatınızla ilgili sohbet ederken seçici olun.
İş ortamında kulis yapanlarla aranıza mesafe koyun ve mümkün olduğunca onlarla yalnız kalmamaya özen gösterin. Bu kişilerle yaptığınız paylaşımlar bir bakmışsınız her yerde hem de tam tersi bir şekilde. Bu kişinin tarzı bilse bile muhtemel sonuç istediklerine inanırlar.
Sizi bir şekilde dedikodu ortamına çekmek ve kendilerine destek isteyenler olabilir. Böyle durumlarda konuşmalardan uzak durun ve tarafsız kalın. Faydalı değilse, yararı yoksa ve “-mış, -muş” lar içeriyorsa dinlemeyin, her sohbete katılmayın.
Ne kadar iyi niyetli olursanız olun bazen sizi kötü gösterip kendini öne çıkarmak isteyen gizli rakipleriniz olabilir. Onlara fırsat vermemek adına duygularınızı bastırmaya çalışın. Akıllı oynamakta var. Siz işinize odaklanın, tam gaz çalışmaya devam edin.
Dedikodu konusunun kendiniz olduğunu öğrendiniz aman ani tepkiler vermeyin. Önce sakinleşin, öfkenizi dindirin. İki seçeneğiz var.
Görmezden Gelme: Boş verin gitsin. Meyve veren ağacı taşlanır diye düşünün daha iyi olmak üzere odaklanın. Bazen aman boş verici olmak sizi daha az yıpratır. Bir yandan da insanız ve duygularımız var üzülmüş olabilirsiniz. Duygularınızı bastırın inadına daha çok çalışın ve başarıya odaklanın. İşyerinde ilişkilerinizi daha da iyi bir duruma getirmeye odaklanın. Dedikodunuzu yapan kişileri görmezden gelin, her zaman olduğu gibi tüm özgüveninizle çalışmaya devam edin.
Yüzleşme: Dedikoduyu çıkaran kişiyle yüzleşmeye çalışın. Öncesinde konuşma için hazırlanın, “neler duydunuz? ”, “Bu durum size nasıl etki bıraktı? Vb.” tüm detaylar görüşme öncesi hazır olsun. Belki de konuşma kötü niyetle yapılmadı, bilemezsiniz. Sakin ve hazırlıklı olup konuşmayı yapın. Arka planda bazen çarklar bizimde bilmediğimiz şekilde işler. Yüzleşme sırasında dedikodunuzu yapana pozitif bir şekilde yaklaşım farklı bir yöntem olabilir. Size saldırana iyi niyetle yaklaşırsanız iş yeri arkadaşlarınızın takdirini toplarsınız.
Alternatif :
Olumlu Dedikoducular: Olumsuz dedikodunuzu mu yaptılar. Sizde sizin hakkınızda bu olumsuzlukları olumluya çevirecek dedikodu yapılmasını sağlayın. Marka değerinizi artıracak, takdir edilecek size ait detayların konuşulmasını sağlayın. Biraz riskli ve güveneceğiniz hikâyenizi anlatacak arkadaşlarınıza ihtiyacınız var.
İnsan kaynakları profesyonelleri
İK sağlıklı iletişim kanalları geliştirilmelidir. Kurum içinde olan değişiklikleri, planları, hedefleri çalışanlarına üstten alta tüm seviyelerle paylaşmalıdır. İK, kurum içinde duyuru panoları, dergiler, web portalleri gibi iletişim araçlarını etkin bir şekilde kullanmalıdır.
Yöneticilerin özellikler birim çalışanlarına merak ettiği konularda direkt iletişim halinde olması en sağlıklı olanı. Dedikodular mutsuz, motivasyonsuz ve performansı düşük çalışanların olmasını sağlayabilir.
Kurum içinde stratejik değişiklikler, yenilikler veya çalışanların arasında tedirginlik yaratarak konuşulmasına sebep olacak herhangi bir olay vb. varsa yönetimin birinci ağızdan herkesi bilgilendirilmelidir. Büyük yapılarda çalışanlar teknolojik çözümlerle, küçük yapılarda mini toplantılarla işler daha hızlı ilerleyebilir. Fısıltılar biter ve çalışanların güven duygusu artar.
Şikâyet ve öneri sistemleri kurulabilir. Bu yöntemle çalışanlarınızı dinlemiş ve önemsediğinizi gösterdiğiniz gibi; çalışanların iş yeri çalışma hayatları ile ilgili de veri toplayabilirsiniz. Ayrıca işin daha kolay yapılması için gerekli bilgiyi en iyi işi yapan çalışandan edinirsiniz. Örneğin bir iş sürecinde yönetim olarak değişiklik yaptınız. Yorumların en sağlıklı bilgiyi işi yapandan öğrenirsiniz.“Yönetim işi bilmeden ne kararlar veriyor” gibi fısıltıların bir kısmı kesilmiş olur. Ayrıca şikâyetleri de değerlendirmeniz iyileştirme çalışmalarınız için faydalı olacaktır.
Önemli olan bir diğer konu ise “feed-back-geri bildirim” süreçleri olmalı. Yöneticiler çalışanları ile ilgili olarak iş süreçlerinde ki günlük olaylarla ilgili sürekli iletişim halinde olmalı.
Birimler arasında iş süreçlerinde uzmanların yaptığı hatalar için şikâyetler eğer birime duyurulmazsa bir çeşit dedikodu olarak kalır ve bir anda performans notunda çalışanın karşısına çıkar. Aslına bakarsanız bu da bir çeşit dedikodudur ta ki hata yapan uzmanın bilgilendirilmesine kadar. Yöneticilerin birbiriyle konuşmasının sonrasında çalışanlarına geri bildirim vermesi gerekmektedir. Çalışanlarınızın ve dolayısıyla iş süreçlerinizin gelişmesi için geri bildirim sürecini etkin bir şekilde kullanmalısınız. Birimler arası dedikoduları kesmek için bir yöntem. Bu arada lider olarak hataları da başarıla kadar sahiplenebilmelidir.
İK çalışma ortamını bozan davranışları tespit ettiğinde sözlü uyarı ile birlikte koçluk sürecini başlatmalı. Devam eden süreçte davranışlar tekrar ederse yazılı uyarılar ve en son çare işten çıkarma sürecini yürütmelidir.
DEDİKODU YAPAN TAZMİNATSIZ GÖNDERİLEBİLİR!
İş Kanunu’nun 25. maddesine göre iş yerinde dedikodu yapan kişiler tazminatsız bir şekilde iş sözleşmesi fesh ediliyor. Çalışma yerinin düzenini bozacak şekilde davrananlar tazminatsız olarak işten çıkartılabiliyor.
Tüm çalışanların bu detaya dikkat etmesi gerekli.
Benden Not
Hepimizin hedefleri var. Hedeflerinize ulaşmak için kendinize ara hedefler veriyor musunuz? Hafta sonuna yaklaştık. Önümüzde ki hafta için kendinize bir hedef belirlemenizde fayda var. Örneğin özel yaşamınız için nelerin eksikliğini hissediyorsunuz, ya da neler yapmak isteyip de yapamıyorsunuz, yoksa başlayıp bir türlü bitiremediğiniz bir proje mi var. Peki bu hedeflerinize ulaşmak için neler yapaabilirsiniz, ne zaman-nasıl yapabilirsiniz? Hedefi uygulamaya başlamak ve bitirmek için bir zaman belirleyin. Uygulamaya başlamak ara hedefinizde ara hedef olsun. Uygulamaya başladıysanız ara hedefi yapmış olursunuz, süpersiniz. Minik bir hediyi hakettiniz. Mesala bir tatlı :) Ana hedefinizi yaptığınızda büyük hediyenizi de kendinize ısmarlamayı unutmayın.
Bu arada oğlum Oğuz' un ve kızım Mira' nın da kendilerine minik hedefler koymalarını sağlıyorum. Oğuz ve Mira sizi çok ama çok seviyorum. Oğlumun arkadaşı Melih Dikme senin derslerinde başarılı olacağına inanıyorum. İletişimin, sosyalliğin şimdiden güçlü.
KARİYERİNİZ PARLASIN
Kurumsal ve bireysel danışmanlık talepleriniz için e-posta adresinden iletişime geçebilirsiniz.
ESRA KEMER
Kariyer Gelişim ve İnsan Kaynakları Danışmanı