Karabuğday

Karabuğday Polygoneaceae familyasına ait tek yıllık bir bitkidir. Tahıllarla hiçbir akrabalık bağlantısı yoktur. Karabuğday, tahıllarla hem benzerlik hem de farklılık gösteren pseudo-cereal (tahıl benzeri) grubuna mensuptur. Yaygın karabuğday türü (Fagopyrumesculen­tumMoench) ve Tatar karabuğdayı (TartaryBuckwheat-FagopyrumtataricumGaerth) gıda kaynağı olarak en çok üretimi yapılan karabuğday tür­leridir.

Karabuğday proteinleri albumin ve globulin bakımından zengin iken, glutelin ve prolamin içeriği bakımından fakir olduğundan dolayı glutensiz diyete uygundur. Gluten içermediğinden dolayı çölyak hastaları için mükemmel bir besin kaynağı olan karabuğday lisin ve arginin bakımından zengin olan aminoasit kompozisyonu sebebiyle proteini yüksek biyolojik değere sahiptir. Yapısında rutin ve quercetin adlı antioksidanları bulundurur. Bu antioksidanlar kronik toplardamar yetersizliğinin tedavisinde dikkate alınır­lar. Karabuğday tahıllarla hemen hemen aynı oranda nişasta ve lif içeriğine sahiptir, yüksek oranda linoleik asit gibi temel çoklu doy­mamış yağ asitlerini içerir.

Tahıl grubu diyetin temel besin kaynağı olması nedeniyle çölyak hastalarının besin öğesi ihtiyacını kesinlikle glutensiz ürünlerden (ekmek, kraker veya un), baklagil unlarından veya glutensiz tahıllar olan mısır, pirinç gibi tahıllardan karşılanması gerekir. Bu noktada karabuğday hayatımızda tahılların yerine ikame edebilecek bir besin türüdür. Karabuğdaydan ekmek, pilav yaparak veya haşlanmış bir şekilde salatalara ekleyerek faydalanabiliriz. Sadece çölyak hastaları için değil, hayatına fonksiyonel bir gıda katmak isteyen, besin çeşitliliğine önem veren herkes tercih edebilir. Sağlıklı günler dilerim.