Derinin Renklenme Sorunları ve Tedavi Seçenekleri

Pigment tüm renklerin oluşmasını sağlayan moleküle verilen isimdir. Derinin renkliliğine ise pigmentasyon adı verilir. Derinin rengini oluşturan pigmente Melanin adı verilir.

Normal sağlıklı deriye sahip olanlarda normal pigmentasyondan bahsedebiliriz. Fakat derinin pigmentasyonu ırklara ve kişiden kişiye göre farklılıklar gösterir. Bunun yanında güneşe maruz kalan deri bölgeleri doğal olarak görmeyen bölgelere göre daha farklı bir ton alır.

Bazı hastalıklar veya yaralanmalarda deri daha koyu (hiperpigmentasyon) veya daha açık (hipopigmentasyon) renkli hal alabilir.

Hiperpigmentasyon ve Deri

Hiperpigmentasyon deriyi boyayan ana pigment olan melaninin artışı ile görülür. Hamilelik, Adisson hastalığı gibi bazı durumlarda melanin üretimi artar. Bu durumda bölgesel yada genel bir deri koyulaşması gözleyebiliriz. Güneşlenme sonrası yine derimiz kendini koruyabilmek için aşırı ışık alan bölgelerde pigment üretimini arttırır. Buna bağlı olarak genel veya bölgesel hiperpigmentasyon durumu oluşur.

Hiperpigmentasyon bu tablolar yanda bazı ilaçların alımıyla da gözlenebilir. Bazı anti-biyotikler, anti-aritmikler ve anti-malaryal ilaçlar en sık hiperpigmentasyon nedenidir.

Melasma

Melasma da diğer bir hiperpigmentasyon sorunudur. Deride kahverengi koyu lekeler olarak özellikle yüz, ardından boyun, göğüs ve kollarda görülebilen bir sorundur. Sıklıkla kadınlarda olur (vakaların %90’ı). Fakat erkeklerde de görülebilir bir sorundur.

Tam olarak sebebi belirlenememiştir. Fakat hormonsal bir alt yapısı olduğu kesindir. Kadınlarda, hamilelik döneminde veya doğum kontrol hapı kullananlarda daha fazla görülür. Fakat tek etken hormonlar değildir. Güneşe maruziyet, kullanılan kozmetikler gibi farklı nedenlerle de gelişebilen bir pigmentasyon sorunudur.

Özde kozmetik bir sorundur. Güneşli günlerin yoğun olduğu bahar ve yaz aylarında artar ve kış aylarında geriler.

Melasma tedavisinde birçok farklı yöntem denenmekle birlikte kalıcı tamamen kurtulmayı sağlayan bir yöntem hala bulunamamıştır. Renk açıcı krem şeklinde ilaçlar, bazı ağızdan alınan ilaçlar, Vitaminler, Kimyasal soyma işlemleri, PRP (Tombositten Zengin Plasma), renk açıcı ilaç enjeksiyonları, Lazer uygulamaları gibi farklı tedavi seçenekleri hastanın sorununun şiddetine göre belirlenen bir düzenle uygulanarak yanıt alınmaya çalışılır.

Melasma sorununda öncelikle tedavinin kısa olmadığını ve hekimle çok sık görüşme gerektiren, aylarca süren bir tedavi gerektiğini ve sonuç alındıysa ardından koruma tedavisinin gerekli olduğunu belirtmek isterim.

Derinin Açık Renkli Lekelenmesi (Hipopigmentasyon)

Hipopigmentasyon deride melanin pigmentinin az üretilmesi veya yokluğunda görülen bir sorundur. Bazı örnekler verecek olursak;

• Vitiligo: Vitiligo vücutta tebeşir beyazı renkli düzgün yüzeyli lekelerdir. Vücudun herhangi bir yerinde görülebilir. Otoimmün bir hastalıktır. Renk üretmekten sorumlu melanosit isimli deri hücrelerinin hasar görmesi sonucu görülür. Erken dönem sorunlarda renk üreten hücreler kurtarılabilirse yeniden renklenme sağlanabilir. Fakat kalıcı tamamen tedavi sağlayan bir tedavi tekniği yoktur.

• Albinizm: Albinizm kalıtsal olarak geçiş gösteren bir rahatsızlıktır. Renk üretimi için gerekli olan bir enzimin kalıtsal olarak melanositlerde olmaması nedeniyle renk üretimi yoktur. Bu insanlarda deri ve eklerinde renk bulunmadığından beyaz renkli, kızıl renk gözlü, renksiz saçlı yaşarlar. Tedavisi maalesef yoktur. Güneşten korunmak ana koruyucu yöntemdir.

Deri yaralanması sonrası oluşan renk sorunları. Deride oluşan açık yaralar, alerjik sorunlar, su dolu kabarcıklar, yanıklar gibi sorunlar düzeldiğinde bir pigmentasyon sorununa neden olabilir. Bu sorun az veya çok pigmentle karakterize olabilir. Büyük çoğunluğu belli bir süre sonunda kendiliğinden düzelirler. Bu süreci sabırla beklemek gerekebilir. Çünkü aylarca süren bir periyot olabiliyor.

Bazı lazer uygulamaları veya diğer deri müdahaleleri sonrasında da benzer pigmentasyon sorunları olabiliyor. Sabırla beklendiğinde belli bir zaman sonra sorunların hemen tamamının düzeldiğini gözlüyoruz. Bu süreçte güneşten koruma, kamuflaj ürünü kullanma veya renk açıcı bazı kremleri kullanma ana tedavi yaklaşımımın oluyor.