Dikkat! Güneş patladı!

Güneşte'ki dev patlama sonucu saatte 2 milyon kilometre hızla uzaya fırlayan manyetik parçacıklar, Dünya atmosferini bombardımana tutuyor. Elektronik aygıtlar ve uydular tehdit altında


ABD Uzay Çevre Merkezi (Space Enviroment Center - SEC), önceki gün Güneş'te meydana gelen dev patlama sonucu uzaya yayılan manyetik fırtına nedeniyle ilgili kuruluşları uyardı.
SEC yetkilileri, manyetik fırtınanın dün TSİ 21.00 sularında Dünya atmosferine ulaştığını ve tüm ülkeleri 36 - 45 saat boyunca etkileyebileceğini belirtti.
SEC'in açıklamasına göre, Güneş'teki dev fırtınayı ilk belirleyen, Dünya'dan 1.6 milyon kilometre uzakta bulunan 'ACE' uzay aracı oldu.

Haber uzaydan geldi

'ACE' uzay aracında bulunan son derece hassas aygıtlar, çarşamba günü Güneş rüzgarlarının hızında büyük bir artış gözlemledi.
Bunun üzerine durumu kontrol eden ABD'li bilimadamları, Güneş'teki dev patlama sonucu kopan büyük bir manyetik fırtınanın Dünya'ya doğru geldiğini belirledi.
Bu sırada Güneş'ten fırlayan elektron ve protonlardan oluşan fırtına, ilk ölçümlerde tespit edilen saatte 1.35 milyon kilometrelik hızını daha da artırdı ve kısa sürede 2 milyon kilometre hızla 'esmeye' başlayarak Dünya'nın manyetik alanına ulaştı.

Elektronik aygıtlara tehdit

Dev Güneş fırtınasını 'G3' yani 'kuvvetli' düzeyinde tanımlayan Uzay Çevre Merkezi SEC'in uzmanları, dün TSİ 21.00 sularında Dünya atmosferini etkilemeye başlayan jeomanyetik fırtınanın bugün de etkili olacağını, durumun yarından itibaren normale döneceğini açıkladı.
Bilimadamları, büyük bir hızla ilerleyen ve Dünya'nın manyetik alanını etkileyen manyetik fırtınanın elektronik aygıtlara sahip uyduları, haberleşme sistemlerini, seyrüsefer aygıtlarını ve hatta enerji şebkelerini olumsuz etkileyebileceğine dikkat çekti.

Güneş fırtınası neler yapar?

* Uzaydaki uyduların yörüngeleri bozulabilir, dünyaya geçtiği verilerde sapmalar meydana gelebilir.
* Petrol taşıyan boruların birleşme yerlerinde yenmeye yol açabilir.
* Radyo dalgaları bozulabilir ya da tamamen kaybolabilir.
* Elektronik cihazlarla yapılan arama çalışmalarında yanlış yorumlara yol açacak etkiler oluşabilir.
* Yer saptama araçları bozulabilir. Uydulardan yer bulma imkanı veren GPS'lerin (Küresel Konumlama Sistemi) sapmasına neden olur.
* Astronotlar, büyük yüksekliklerde uçan yolcular, kabin memurları, pilotlar üzerinde uzay havasının yaptığı en önemli bocuzu etki ışıma etkisidir. Normal bir insan günde 70 mili rem (mr) ışıma alırken, New York'tan Paris'e uçan bir yolcu ek olarak 4 mr ışıma daha alır. Bu, uzay yolculuklarında onlarca kat daha artmaktadır.

Kanada'yı elektriksiz bırakmıştı

SERHAT OĞUZ İstanbul
Faks:0 212 505 62 18

"Herşey şimşek hızıyla olup bitti. Soğuk, Quebec elektrik şebekesindeki gerilimde ansızın ürkütücü düzeyde dalgalanmalar belirdi. Birkaç saniye sonra tüm bölgede elektrikler kesildi. Yaklaşık altı milyon kişi dokuz saat boyunca elektriksiz kaldı. İki gün içinde NASA, uzay araçlarının çoğunun izini yitirmiş, kuzey ışığı Londra'da gökyüzünü aydınlatmıştı"
Kanada'daki 1989 yılı Mart ayında yaşanan ve dergi sayfalarına bu şekilde yansıyan olaylar, dünyayı önceki gün etkileyen uzay fırtınası gibi, "güneş fırtınası"ndan kaynaklandı. Bilimadamlarına göre, Güneş'te meydana gelen ve manyetik alan yaratan fırtınalar, "uzay havası"nı olumsuz etkiliyor. Güneş Fırtınası, güneş patlamaları ve Güneş'in taç katmanından kütle püskürtmesi olarak iki şekilde oluşuyor.