11.11.2021 - 10:30 | Son Güncellenme:
D vitamini, özellikle güneşin etkisiyle vücudumuzun kendisinin ürettiği yağda emilen bir vitamindir. Her ne kadar üretiminde güneş etkili olsa da aslında son yıllarda hava kirliliğinin gittikçe artması ile atmosferin bozulması, kapalı alanlarda kalma sürelerimizin uzaması ve güneş koruyucularının kullanımının sıklaşması nedeniyle D vitaminin etkili üretimi azalmıştır. Vücudumuzun etkili D vitamini üretebilmesi için ideal şartları sağlamak tahminimizden daha zordur çünkü güneşte kaldığımız saatlerde güneşlendiğimiz alana güneş koruyucu sürmüş olmamalıyız ve hatta güneşlendikten sonra da vücudumuza kimyasal sürmemeliyiz. İdeal vücut bölgesi göbek, el ve ayak tabanlarıdır. Zaten üretimi için uygun şartları sağlamanın zorluğu ve toplumsal genetik nedenlerle D vitamini seviyelerinde genel bir düşüklük bulunmaktadır.
Kemik gelişimi ve sağlamlığı için D vitamini seviyesinin yeterli olması mutlaka gereklidir. Bu konuda hiçbir tereddüt yoktur. Bu nedenle eksikliğinde kemiklerimiz için vitamin takviyesi yapılması gereklidir. Kemiklerimizin kuvvetli olmasını sağlayan bir diğer etken de kaslarımızın aktif olmasıdır. Fiziksel olarak ne kadar aktif isek kasa bağlanan kemikler de o kadar kuvvetlenir. Düzenli egzersiz yapan ve kas gücünü koruyan yaşlılarda kemik kırıkları daha az görülmektedir. Yaşla beraber kemik erimesi kaçınılmaz olduğu için D vitamini takviyeleri sıklıkla yapılmaktadır.
Kalp krizi riskimizi azaltması için D vitamini takviyesi alalım mı?
D vitamini eksikliğinde kalp krizi riski arttığı gibi felç, hipertansiyon, kalp yetmezliği ve şeker hastalığı riski de artmaktadır. D vitamini eksikliğinin kalp-damar hastalıkları için bir risk faktörü olduğu kesin bilgi olsa da, eksikliğinde vitamin takviyesi almanın kalp krizi riskini azalttığına dair yeterli veri henüz bulunmamaktadır. Takviye almanın kesin olan faydalı olduğu konu kemik sağlığını koruması ve kırık riskinin azalmasıdır. Ancak kanda D vitamini seviyeleri çok yükseldiğinde ise damarlarda kireçlenmeler artmaktadır ve kemikler de porselen gibi daha narin ve kırılgan hale gelmektedir. Bu sebeplerle vitamin seviyesinin kontrolü önemlidir.
D vitamini tek seferde yüksek doz almak doğru mu?
Mega dozlarda D vitamini almak fayda sağlayacağına zarar verebilir. Gerçek tıbbi bir gereklilik dışında günde 10.000 IU üzerinde alınması önerilmemektedir. Daha düşük dozlarda ve günlük olarak düzenli almak yoluyla kanda vitamin seviyesinin göreceli daha yavaş yükselmesi sağlıklı olandır. Eksiklik seviyenize göre uygun dozlarla ilgili doktorunuz size bilgi verecektir. Genellikle günde 1000-4000 IU kadar D vitamini almak yeterlidir.