Yoksul eş nafaka öder mi?

İştirak nafakası, velayet hakkı kendisine verilmeyen ebeveynin, çocuğunun bakım ve eğitim giderlerine kendi gücü oranında yapacağı ekonomik katkıdır. İştirak nafakasının miktarı çocuğun ihtiyaçları, annenin sosyal-ekonomik durumu ve babanın sosyal-ekonomik durumuna göre belirlenir. İştirak nafakası, anne-babanın çocuğa bakım yükümlülüğünün bir sonucudur. Bu sebeplerle velayet kendisinde olmayan ebeveyn, çalışmadığı iddiasında bulunsa dahi iştirak nafakasına dair sorumluluktan kurtulamaz. Ancak velayet kendisine verilmeyen tarafın bedensel veya zihinsel bir sağlık probleminin olması ve hiçbir malvarlığının da olmaması durumunda iştirak nafakasına hükmedilmesi mümkün değildir.

Yoksulluk nafakası ise boşanma kararının kesinleşmesi sonrasında yoksulluğa düşecek olan taraf lehine, daha ağır kusurlu olmamak koşuluyla hükmedilen nafakadır. Yargıtay köklü içtihatlarına göre yeme, giyinme, barınma, sağlık, ulaşım, kültür, eğitim gibi bireyin maddi varlığını geliştirmek için zorunlu ve gerekli görülen harcamaları karşılayacak düzeyde geliri olmayanlar “yoksul” kabul edilmektedir. Yoksulluk nafakası da boşanma yüzünden bu imkanlardan mahrum kalan eş lehine hükmedilmektedir.

Mahkeme kararıyla yoksul olduğu sabit olan ve yoksulluk nafakası almasına karar verilen eşin, kendisine verilmeyen ortak çocuğun giderlerine katkıda bulunması beklenemez. Bu kapsamda yoksulluk nafakası alan eşin, iştirak nafakası sorumluluğu olup olmayacağı konusunda değerlendirmede bulunan Yargıtay 2. Hukuk Dairesi, şu tespitlerde bulunmuştur:

“Boşanma veya ayrılık vukuunda çocuk kendine tevdi edilmemiş taraf gücüne göre onun bakım ve eğitim giderlerine katılmakla yükümlüdür. Ne var ki; kendisi yoksul olan nafaka ile sorumlu tutulamaz. Toplanan delillerden davalı kadının ev kadını olup, herhangi bir gelirinin bulunmadığı anlaşılmaktadır. O halde, kadının, velayeti davacı babaya verilen ortak çocuk yararına tedbir ve iştirak nafakası ödemekle yükümlü tutulması hatalıdır. (Yargıtay 2. Hukuk Dairesi 2018/635 E. 2019/3340 K., 25.3.2019 T.)

Görüleceği üzere yoksulluk nafakası alan eşten, hem tedbir nafaka hem de iştirak nafakası talebinde bulunulması mümkün değildir.

Sağlıklı Günler

Avukat Yaşar ÖKSÜZ

avyasaroksuz@gmail.com

www.yasaroksuz.av.tr