Özel ve genel boşanma sebepleri

Medeni Kanunda boşanma sebepleri, sınırlı sayı ilkesiyle belirlenmiştir. Eşlerin Medeni Kanunda belirlenen bu boşanma sebepleri dışında bir sebeple boşanmaları mümkün değildir. Bu kapsamda Medeni Kanunda düzenlenen boşanma sebepleri şunlardır:

- Zina (MK 161),

- Hayata kast, pek kötü veya onur kırıcı davranış (MK 162)

- Suç işleme ve haysiyetsiz hayat sürme (MK 163)

- Terk (MK 164)

- Akıl hastalığı (MK 165)

- Evlilik Birliğinin Sarsılması (MK 166)

* Evlilik Birliğinin Sarsılması Sebebiyle Boşanma (MK 166/1-2)

* Anlaşmalı Boşanma (MK 166/3)

* Ortak Hayatın Kurulamaması Sebebiyle Boşanma (MK 166/4)

Medeni Kanunda belirtilen boşanma sebepleri, özel boşanma sebepleri ve genel boşanma sebepleri olarak ikiye ayrılmaktadır. Bu kapsamda zina, hayata kast, pek kötü veya onur kırıcı davranış, suç işleme ve haysiyetsiz hayat sürme, terk ve akıl hastalığı sebebiyle boşanma, özel boşanma sebepleridir. Evlilik birliğinin sarsılması sebebiyle boşanma, anlaşmalı boşanma ve ortak hayatın kurulamaması sebebiyle boşanma ise genel boşanma sebepleridir.

Özel boşanma sebebinin ispatı kusur değerlendirmesi bakımından önemlidir. Nitekim özel boşanma sebepleri ispat edildiğinde, bu fiillerde bulunan eş, tam kusurlu kabul edilir. Bu durumun sonucu olarak özel boşanma sebeplerinden biriyle açtığı davasını ispat eden eş, boşanmayı gerektirecek ağırlıkta genel bir kusuru olsa dahi, bu durum kusur değerlendirmesinde dikkate alınmaz.

Ayrıca özel boşanma sebeplerinden biriyle boşanmaya karar verilmesi talep edildiğinde, özel boşanma sebebinin olup olmadığının tespit edilmesi gerekir. Bu hususta Yargıtay Hukuk Genel Kurulu tarafından 20.06.2019 tarihinde yapılan bir değerlendirmede şu tespitlere yer verilmiştir:

“Türk Medeni Kanunu, boşanma sebeplerini 161-166 arasındaki altı maddede düzenlemiştir. Bu sebepler konularına, kanunda özel olarak düzenlenip düzenlenmediklerine göre “özel-genel boşanma sebepleri” … olarak sınıflandırılabilirler. Zina, hayata kast, pek kötü veya onur kırıcı davranış, suç işleme veya haysiyetsiz hayat sürme, terk ve akıl hastalığı belirli olgulara dayandıklarından özel boşanma sebeplerini oluştururlar ve sınırlı sayıdadırlar. Buna karşılık, evlilik birliğinin sarsılması ile eşlerin anlaşması ve fiili ayrılık ise belli bir olguyu göstermeyen ve önceden belirlenemeyen nitelikte olduklarından genel boşanma nedenlerini oluştururlar.

Bu genel açıklamalar sonrası uyuşmazlığın çözümü için "özel bir boşanma sebebi" olarak kanunda sayılan "hayata kast, pek kötü muamele veya onur kırıcı davranış" başlıklı TMK'nın 162. maddesinin incelenmesi gerekmektedir."

Sağlıklı Günler

Avukat Yaşar ÖKSÜZ

avyasaroksuz@gmail.com

05455443550