Nişanın sona ermesi

Nişanın sona ermesinin 3 ayrı sonucu bulunmaktadır. Bunlar maddi tazminat, manevi tazminat ve hediyelerin iadesidir.

1. Nişanın Bozulmasında Maddi Tazminatın Şartları Nelerdir?

Nişanın bozulmasında kusurlu olan taraf, MK 120 gereğince, uygun bir maddi tazminat vermekle yükümlüdür. Bu kapsamda nişanın bozulması sebebiyle maddi tazminat talep edebilmek için, nişanlılardan birisinin hiçbir haklı sebep olmamasına rağmen nişanı bozması veya taraflardan birisinin nişanın bozulmasına kusuru ile sebep olması gerekir.

Kusurlu olan tarafın diğerine ödeyeceği maddi tazminat, evlenme amacıyla yaptığı harcamalar ile katlandığı maddî fedakârlıkların uygun bir karşılığıdır. Bu kapsamda nişanlılardan birisinin nişanlanma töreni için yaptığı masraflar, oturulacak evin kiralanması, mobilya satın alınması, balayı seyahati için yaptığı masraflar MK 120 gereğince tazminat olarak talep edilebilir.

2. Anne ve Baba, Nişanın Bozulmasından Ötürü Maddi Tazminat İsteyebilir mi?

Nişanın bozulmasından ötürü tazminat istemeye hakkı olan tarafın anne ve babası veya onlar gibi davranan kimseler de, aynı koşullar altında yaptıkları harcamalar için uygun bir tazminat isteyebilirler. Bu kapsamda tazminat istemeye hakkı olan tarafın anne ve babası veya onlar gibi davranan kimselere de tazminat hakkı tanınmıştır.

Burada talep edilecek tazminatın konusu, evliliğin kurulacağı inancı ile yapılan masraflardır. Söz gelimi kusursuz tarafın babasının, nişan yerinin kiralanması veya tarafların oturacakları evin tutulması gibi masraflar yapması durumunda bu masrafları kusurlu taraftan talep etmesi mümkündür. Ancak anne ve baba ya da onlar gibi hareket edenlerin, nişan sebebi ile kendileri için yapmış oldukları düğün kıyafeti veya yol gideri gibi masrafları talep etmesi mümkün değildir.

3. Nişanın Bozulması Durumunda Manevi Tazminatın Şartları Nelerdir?

Nişanın bozulmasından ötürü manevi tazminat talep etmek de mümkündür. Nitekim nişanın bozulması yüzünden kişilik hakkı saldırıya uğrayan taraf, kusurlu olan diğer taraftan manevî tazminat olarak uygun miktarda bir para ödenmesini MK 121 gereğince isteyebilir. Nişanın bozulmasından ötürü manevi tazminata hükmedilmesi için kişilik haklarına yönelik saldırının ispat edilmesi gerekir. Tek başına nişanın bozulmasından ötürü üzüntü duyulması, manevi tazminata hükmedilmesi için yeterli değildir. Manevi tazminat talebinde bulunabilmek için kişilik haklarına saldırı olması şarttır. Söz gelimi kendisine yönelik onur kırıcı isnatlarda bulunulması veya hakaret edilmesi sebebi ile nişanın bozulması durumlarında manevi tazminat talep edilebilir.

Nişanın bozulmasından ötürü açılacak manevi tazminat davasını sadece nişanlılar birbirleri aleyhine açabilir. Bu davayı, tazminat hakkı olan tarafın anne ve babası veya onlar gibi davrananlar açamaz.

4. Nişan Hediyelerinin İadesinin Şartları Nelerdir?

Nişanlılık, evlenme dışındaki bir sebeple sona ererse, nişanlıların birbirlerine veya anne ve babanın ya da onlar gibi davrananların, diğer nişanlıya vermiş oldukları alışılmışın dışındaki hediyeler, verenler tarafından geri istenebilir. (MK 122) Nişan hediyelerinin iadesi talebinde bulunabilmek için öncelikle alışılmışın dışında bir hediye verilmiş olması gerekir. Mahkeme hangi hediyenin alışılmışın dışında olduğunu tarafların mali ve sosyal durumlarına bakarak ve gerektiğinde bir bilirkişi görevlendirerek tayin edecektir.

Nişan hediyelerinin iadesi için, nişanın evlilik dışında bir sebeple sona ermesi de şarttır. Bu kapsamda nişanlı eşin ölümü, gaipliği, başka birisi ile evlenmesi gibi durumlarda alışılmışın dışında hediyelerin iadesi mümkündür. Maddi ve manevi tazminattan farklı olarak hediyelerin geri iadesi kusurlu olma şartına bağlanmamıştır. Bu sebeple nişanın bozulmasında kusurlu olan nişanlı ya da anne-babası veya onlar gibi hareket edenler de verdiği hediyeleri geri isteyebilir.

Nişan için verilen alışılmışın dışındaki hediyelerin, MK 122 gereğince aynen veya misliyle iadesi gerekir. Ancak hediyelerin aynen veya misliyle iadesi mümkün olmadığı takdirde sebepsiz zenginleşme hükümleri uygulanacaktır.

5. Nişanın Sona Ermesinden Kaynaklanan Davalarda Zaman Aşımı Var mıdır?

Nişanın sona ermesinden doğan dava hakları, MK 123 gereğince bir yıl geçmekle zaman aşımına uğrar. Bu kapsamda nişanın sona ermesinden doğan maddi ve manevi tazminat davaları ile alışılmışın dışındaki hediyelerin iadesine ilişkin davaların, nişanın sona ermesinden itibaren 1 yıl içerisinde açılması şarttır. MK 123’de belirtilen bu zamanaşımı süresi, hem nişanlılar hem de anne ve babaları ile onlar gibi davranan kimseler için de geçerlidir.

Mutlu Günler

Av. Yaşar ÖKSÜZ

avyasaroksuz@gmail.com

0212 708 42 44